woensdag 19 december 2012

Ook alle mail alweer over schutting aan het gooien?

De Kerst komt er weer aan en iedereen duikt weer onder de kerstboom, sluit de deuren en daarmee ook de mailbox.

Nog even en het regent weer out-of-office-replies. En wat doen we vlak voordat we die afwezigheidsmelder aanzetten? Precies! We schonen onze mailbox op en gooien alle mailtjes die we nog bij een ander neer kunnen leggen, keurig over de digitale schutting. Met als effect dat het mail regent in de dagen voor Kerst.

Vorig jaar gaf ik u voor de Kerst al vijf sublieme tips om er voor te zorgen dat uw digitale schutting hoog genoeg was voor het aap-op-uw-schouder-zet-gedrag van uw collega's. Ditmaal laat ik u een filmpje zien wat het effect is van mail op het nemen van beslissingen. Uitkomst: er zijn 61 mailtjes nodig voor het nemen van één! beslissing.

Hoewel ik niet geloof in de hier voorgesteld oplossing is het toch iets om over na te denken onder die kerstboom. Deal? Prima, zet ik ondertussen vast mijn afwezigheidsmelder aan (tip 2 van vorig jaar).

Met dank aan Erwin Karst dat je me via mail attendeerde op dit filmpje.

zondag 16 december 2012

Auke, Koen en Peter duiken... voor Serious Request


En hier ziet u hoe drie dappere jongens zeewater van vijf graden induiken. Jongens ja. Met kwajongensstreken. Hun namen: Auke van der Meer, Peter Bonekamp (Bibliotheek Hengelo) en Koen Overbeek (Rijnbrinkgroep).  Het begon als een grap en het eindigde met honderden bibliothecarissen die applaudiseerden voor hun daad.

Maar goed ik zal even van voor af aan beginnen. De Bibliotheek Hengelo gaat vanaf dinsdag een speciale actie organiseren: Lezen voor het leven. Voor leden staan er speciale kersttassen klaar. Kersttassen met daarin vijf boeken, cd's, dvd's of tijdschriften. Geselecteerd door een medewerker. Tot zover een herhaling van de succesvolle actie met zomertassen. Ware het niet dat er deze keer in de tassen ook een aantal kerstcadeautjes zitten. Gesponsord door bedrijven.

Dit keer is de speciale geschenktas dus nog iets verder gevuld. Deze kerstassenactie start tegelijkertijd met Serious Request. En laat dat glazen huis nu net ditmaal in Enschede zijn neergestreken. En zo ontstond het idee om onze leden te betrekken bij Serious Request. Wie een tas meeneemt wordt gevraagd even na te denken over een gift voor Serious Request. En zo hopen we een leuk steentje bij te dragen tegen kindersterfte.

Hoe het begint met een kleine tweet
En vlak voor deze actie begint is de Bibliotheek2daagse in Middelburg. En dus zit Auke van der Meer, de communicatieman van Bibliotheek Hengelo, een paar uur in de auto met collega's. Auke meldt dat hij eigenlijk wel de zee in wel als hij toch in Zeeland is. Even later stuurt collega Diane Wevers nog in de auto een eerste tweet weg waarin gemeld wordt dat Auke voor 200 euro de zee induikt. De opbrengst zal voor Serious Request zijn. De eerste giften van collega's komen binnen.

Die avond treedt de bibliotheekband Kick It op in een kroeg in Middelburg. Deze band doet mee met de actie en besteed aandacht aan de actie van Auke. De pet gaat rond en die 200 euro is dan al binnen.

Extra duikers
Ondertussen meldden nog twee collega's zich voor een duik: Peter Bonekamp, een directe collega van Auke en Koen Overbeek, een directe collega van mij bij de Rijnbrinkgroep.

En na die actie in het café ontstaat een vreemd soort dynamiek. Het zingt zich wat rond dat de actie wordt gevoerd en op de Bibliotheektweedaagse krijg ik van veel collega's briefjes in handen gedrukt: vijf euro hier, tien euro daar. Voor de actie roepen ze. En weg zijn ze.

Op vrijdagochtend is het dan zover. Onder luid gejoel van collega's gaan de bikkels het water in. En ik sta er met respect naar te kijken. Erwin Karst filmt de duik. Het hotel maakt een foto op het strand van ons en schrijft binnen een kwartier een persbericht. Ik overleg met de manager van het hotel en vraag hem of hij ons nog kan helpen met de actie: hij biedt een overnachting aan voor twee personen met een driegangendiner. Om te veilen en om de opbrengst voor Serious Request te laten zijn.

Ondertussen plaatst Annemarie van Essen haar filmpje al op YouTube. Carola Oldemaat belt een relatie bij RTV Oost en ook daar staat binnen 20 minuten het bericht met fimpje op de site.

Terug op het congres spreek ik dagvoorzitter Ton Brandenbarg en hij biedt aan om er in de eindsessie nog even aandacht aan te besteden. En zo kijken een paar honderd collega's naar drie bibliotheekmannen die een koude Noordzee induiken en kunnen we zeggen dat deze duik al ruim 500 euro heeft opgebracht. En dat we een nachtje Vlissingen met driegangendiner in de aanbieding hebben. Waar we overigens een mooi eerste bod van Elske op binnen hebben van 150 euro. Wie interesse heeft mag zich melden voor het goede doel.

Een goede investering maar onbetaalbaar plezier
Ik schrijf dit alles op omdat ik twee dingen weer heel erg heb ervaren in deze actie. Op de eerste plaats dat het ongelofelijk belangrijk is om met elkaar plezier te maken en vanuit dat plezier te handelen. Denk niet te snel dat iets te gek is of te raar. Wat begint met een kleine tweet eindigt met een mooi startbedrag tegen kindersterfte.

En het tweede wat ik heb ervaren is hoe binnen een groep plotseling allerlei aanvullende kwaliteiten zich ontpoppen. Auke gooit het eerste idee op en daarna zijn er mensen die een filmpje maken, die sponsors ritselen, die een badjas ergens vandaan toveren of die gewoon hard staan te juichen als het gebeurt. En dan krijg je het gevoel dat een groep plotseling boven zichzelf uit stijgt. En ik vermoed dat ik hierboven zelfs nog wel een paar mensen vergeten ben.

Uiteraard vraagt u mij na al dit lezen of het een interessant congres was. Ja, dat was het ook. Ik heb veel nieuwe dingen gehoord en gezien dat bibliotheekwerk weer op veel plekken vooruit gegaan is. Absoluut een goede investering. Maar bovenstaande plezier was natuurlijk onbetaalbaar. Grote dank voor Auke als organisator en de stoere bikkels Koen en Peter die hem flankeerden.

Nog meedoen? Als u nog wilt meedoen met de actie: meebieden op het nachtjeweg met diner in hotel Westduin in Vlissingen dan kunt u zich hier of op andere plekken nog bij mij melden.

En o ja, vanaf dinsdagochtend 9.00 uur staan er prachtige tassen klaar voor leden van de Bibliotheek Hengelo. En daar gaan we gewoon weer verder. Lees ook de verslagen van de Overijsselse bloggers: Annemarie van Essen en Astrid van Dam

maandag 3 december 2012

Openingstijden tijdens de crisis...

openingstijden hengelo
Dit is het eerste document dat in het archief van Bibliotheek Hengelo zit. Het stamt uit 1919. Net na de Eerste Wereldoorlog. Europa nog in crisis. En in Hengelo geeft met fl. 50.000,- uit voor een bibliotheek. In het document ziet u de openingstijden:
Geopend op maandag van 2 -10 uur namiddag en op alle andere werkdagen van 10 uur voormiddag tot 10 namiddag. Des zondags van 2 - 5 uur en van 7 - 10 uur namiddag.
 In 1919 was in Hengelo de bibliotheek elke dag open. 74 uur per week.

De oprichting van de Bibliotheek Hengelo was het initiatief van metaalbedrijf Stork. En net als op andere plekken had men door dat de bibliotheek een toegevoegde waarde voor de samenleving was. Dat de samenleving er mee vooruit gaat.

Vanavond presenteer ik voor raadsfracties in Hengelo het beleid van de bibliotheek. Goed om te doen. Want dialoog maakt je altijd beter. Bij die presenatie zal ik dit plaatje in het begin ook nog even laten zien.  Eentje uit de oude doos. Want er is nog wel wat te doen in het bibliotheekwerk in Hengelo. We hebben de afgelopen tijd hard gewerkt om de twee vaste vestigingen te verbeteren en tegelijkertijd halteplaats van de bus onder te brengen in een brede school . Waar de bibliotheek nu ook zit, volgend jaar zullen overal de openingstijden verruimd worden. Tegelijkertijd openen we een lees- en leeroffensief met de Bibliotheek op School, blijven we ons inspannen tegen laaggeletterdheid en blijven we de culturele huiskamer van Hengelo met een gezellig café en podium.

Verruimen in tijden van crisis. Het vergt van iedereen inspanning: politiek, samenwerkingspartners, personeel en van onze leden. Ik ga dat verhaal vanavond met plezier uitleggen.

Andere saillante details: het lidmaatschap was gratis maar kinderen mochten alleen met speciale toestemming toegelaten worden. Sommige dingenn zijn door de veranderd. Andere onderwerpen blijven onverminderd actueel.

zondag 2 december 2012

Carmen vanuit de garage...

Dat ik een voorliefde heb voor muziektheater is misschien wel bekend. Van niets, iets maken is het wonder van muziek. Zeker als je het doet met instrumenten die weer gemaakt zijn van niets. Van rommel zeg maar. Collega Joop Boerstoel attendeerde me op Zic Zazou en ik vind het een prettige ontdekking. En nu allemaal de garage in en kijken of je die instrumenten ook kunt maken. Prima klusje voor een regenachtige zondagmiddag. Veel plezier!

woensdag 28 november 2012

Klanten geven hun reden om lid te zijn...

Dudes!

DVD's,CD's, tijdschriften en natuurlijk boeken
Een ruime keus voor jong en oud

Alles makkelijk digitaal op te zoeken

In een omgeving gezellig en vertrouwd

vinden wij het daarom fijn

om met ons gezin in "onze Bieb" te zijn    

Bovenstaande gedichtje komt van de website van Bibliotheek Hengelo en is achtergelaten door een tevreden bibliotheekgebruiker. De afgelopen weken verstuurde de bibliotheek aan een grote groep klanten de acceptgiro voor het nieuwe jaar. Bij die acceptgiro gaven we tien reden om lid te zijn en blijven van de bibliotheek: onbeperkt lenen, een attenderingsmail tegen boetes, gratis partnerpas, verruimde openingstijden, actuele titels en zo nog een paar meer.   Tegelijkertijd vroegen we onze leden om zelf ook aan te geven wat hún reden is om lid te zijn. En dat lever mooie voorbeelden op. Wat te denken van de opmerking van Marga:  
"Mijn reden om lid te zijn van de Bibliotheek,is dat het mijn leven verrijkt,me stimuleert om meer te lezen en met de moderne vooruitgang mee te blijven doen. DVD en e-reader etc.De geweldige hulp in de bibliotheek is het noemen waard! Zeker als je wat ouder wordt! Hulde."
Of wat te denken van de te tekst van Tinie:

Verrijkend en inspirerend, een feest voor de geest. Zo voelt elke keer weer mijn bezoek aan de bieb. Boeken lokken me naar binnen, de ruimte met warme kleuren nodigt me uit: toe, kom binnen en voel je thuis.. Want dat doet deze bieb met mij, elke keer kom ik hier een beetje thuis!

En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Een soortgelijke actie werd enige tijd geleden ook gehouden door de Bibliotheek Deventer en daar hebben we met dank gebruik van gemaakt.

In Hengelo maken we mooie stappen: de vestiging Hasseler Es kan behouden en vernieuwd worden, een bibliobusplaats die wordt opgeheven kan toch worden behouden met een mini-bibliotheek en ook in  centrale vestiging kunnen we op maandag open. Mooie stappen. Maar wel in een lastige tijd. Ik ben blij dat we mooi bibliotheekwerk kunnen blijven aanbieden. Bouwen in plaats van afbreken. De keerzijde is inderdaad een stijging van het tarief. Daar ontstond - naar mijn mening heel begrijpelijk - wat ophef over.

Het is voor mij nog steeds een genot om in Hengelo te werken. Elke dag om 9 uur gaat de bibliotheek open. En elke dag staan er mensen voor de deur die graag naar binnen willen. Elke dag zie ik wat de bibliotheek doet in levens van mensen. Mensen die met een glimlach tijdschriften lezen in het café, laaggeletterden die bij ons een taalcafé invullen, kinderen die rennend met een stapel boeken naar buiten gaan en 's avonds zitten hun ouders bij een lezing over kinderen en internet. En zo gaat het dag na dag.

Ook dit jaar sluit de Bibliotheek Hengelo voor het zesde jaar op rij - naar verwachting - af met gestegen gebruikscijfers. Ik blijf onverminderd optimistisch over de toekomst van bibliotheken.

vrijdag 23 november 2012

Accountant

Bank Debt Word Cloud
Vandaag komt de accountant. Een aardige man, het wordt vast een goed gesprek maar het blijft een accountant. Hij is van de cijfers en de overzichten. Ik ben van de letters en woorden. En het voelt als strijd. Wat mij terugbracht bij een gedicht van Gerrit Komrij. Ik ben overtuigd van de waarde van cijfers maar het blijven cijfers. Gelooft u de werkelijkheid of de boekhouding? Ik ben niet zeker van zijn antwoord.

DE ACCOUNTANT

Een andere heer. Hij doet het materiële
De rekening moet worden opgemaakt.
Hij indexeert mijn goed - van luchtkastelen
Tot gouden bracelet. Dan ben ik naakt.

Mijn rekenmeester laat niets onvermeld.
Hij telt en telt. Hij lijkt wel drie man sterk.
Voor hem is ook geheugeninhoud geld.
Hij wil de bodem en het kruimelwerk.

Als ik becijferd ben is hij  mijn vriend.
Wie heeft begrepen wat hij niet verdiende
Wat hij verdiende, en dat je onverdiend
Het meest verdient, pas zo iemand is ziende.

Gerrit Komrij

Afbeelding: Vectorportal

donderdag 1 november 2012

Öczan Akyol: die schrijver met die snor is echt de ergste!


Dat Deventer rare en daarmee mooie inwoners kende, dat wist u natuurlijk al. Een verschijning die ik deze week tegen kwam op de Wereld Draait Door, is Öczan Akyol. Öczan is debuterend schrijver en vertelt hoe hij in de bak terecht kwam en daar leerde lezen. Een heel boeiend verhaal over bijzondere leesbevordering.

Om vervolgens het schrijverswereldje af te kraken, waar hij nu zelf natuurlijk onderdeel van uit maakt. En vooral die ene schrijver met die snor moet het ontgelden.

De scheidslijn tussen arragontie en eruditie is dun. Öczan Akyol weet feilloos waar die scheidslijn ligt.

Ik heb met open mond naar dit interview zitten kijken: hoe zowel Jan Mulder, als Mathijs van Nieuwkerk, als Jules Deelder met stomheid geslagen naar de kleine held uit Deventer zitten te luisteren. Elf minuten toptelevisie, met dank aan Öczan!

Zo, en nu allemaal achter zijn boek aan! In boekhandel of bibliotheek!

zaterdag 27 oktober 2012

Waar je de geschiedenis aan kunt raken: Raambuurt

 
Dat ik een liefde heb voor nachtfotografie zal sommigen niet ontgaan zijn. Een serie die ik al een tijdje had liggen was deze over de Raambuurt in Deventer. De Raambuurt is de eerste industriële wijk van Deventer en groot geworden in de 19e eeuw en begin 20e eeuw. Een plek waar fabrieken en wonen nog heel dicht tegen elkaar aan lagen.

In deze relatief kleine wijk stond bijvoorbeeld IJzerbedrijf Nering Bögel. Een bedrijf dat begin 20e eeuw sterk groeide en ijzerinstallaties leverd over de hele wereld. Maar ook de wijk van Senzora (de afkorting vna Schoenmaker en zonen Raamstraat). Een fabriek die achter vele grote zeepmerken stond. Ooit begonnen als een kruidenierszaak en via een koffiebranderij overgestapt naar het zeep zieden.

En als ik zo weer terugkijk, probeer ik die twee eeuwen terug te zien in deze wijk. Ik probeer me voor te stellen wat er allemaal gebeurd is. Hoe druk het was in de fabrieken. Welke stank kon je ruiken. En zeker als het donker is en de moderne mens even uit het straatbeeld verdwenen is, zou je niet raar staan te kijken als paard en wagen toch zo maar om de hoek zouden komen zetten.

In de jaren '90 is deze wijk herbouwd en deel gerestaureerd. In nieuwe appartementen wonen nu mensen tussen de oude fabrieken. Midden tussen de nog vrij recente geschiedenis van de industrialisatie. Soms moeten we naar een museum om onze geschiedenis te kunnen zien en soms hoeven we alleen maar onze ogen open te doen en om ons heen te kijken. Zoals hier dus in de Raambuurt.

Voor wie zelf - overdag - de locaties nog eens terug wil zien: hier staat een aardige wandelroute door de Raambuurt.

woensdag 24 oktober 2012

100 beelden om mee te brainstormen

Ik ben een fan van Marc Heleven van 21 Lobsterstreet. Samen gaven we ooit de training 37 manieren om te bezuinigen. Met regelmaat publiceert hij nieuwe presentaties die het bekijken waard zijn. Ditmaal een hele reeks om mee te brainstormen. Maar evenzeer zijn het beelden die je aan het denken zetten: doen we nog wel het juiste, doen we het nog wel op de goede manier? Loop de reeks maar eens door. Ik weet zeker dat een aantal plaatjes je dat gevoel even geven.

Print het plaatje uit en prik hem op het prikbord van je bibliotheek of instelling. Voer voor een leuke dialoog.

maandag 22 oktober 2012

Van Swelmen, € 30.000,-, het suffe Middelburg en de Bibliotheek2daagse #b2d2012

Dark clouds above a sunny Loskade
De immer erudiete directeur van de Bibliotheek van Oppendam laat ditmaal weten hoe hij een aardige zakcent bijverdiende met de Bibliotheektweedaagse.

Vorig jaar gaf ik al af op de walgelijke uitvinding van de Bibliotheek2daagse. Opnieuw is een uithoek van het land bereid gevonden om 750 bibliothecarissen te herbergen. En opnieuw maakt de organisatie de kapitale fout om niet naar Oppendam af te reizen. Terwijl toch echt iedereen weet dat dit al jaren het middelpunt van de bibliotheekinnovatie is.

Maar nee, het suffe en provinciale Middelburg is ditmaal het slachtoffer. Van Groningen konden we nog zeggen dat ze betaald voetbal hebben – en dus een adequate ME – die vorig jaar na het bibliotheekfeest de Martinaplaza keurig schoon veegde. Maar na mijn oprisping vorig jaar - waarom niet met zijn allen een middagje naar Oppendam – denk ik dit jaar: if you can’t beat them, join them. De bibliotheek2daagse is een blijvertje dus ik kan er maar beter het beste van maken. Nee, niet dat ik ga natuurlijk, maar je kunt natuurlijk wel van de nood een deugd maken.

Ik kan u inmiddels melden dat er € 30.000,- is bijgeschreven op mijn bankrekening. Met dank aan een klein onoplettendheidje van de organisatie. Want wie zich heeft ingeschreven heeft al gemerkt dat er in Middelburg aan één ding gebrek is: hotelcapaciteit. Mijn plan – dat uiteraard ontstond tijdens een brainstrom aan de tap van Café Het Duifje – was even simpel als doeltreffend.

De dag nadat bekend was dat Middelburg de Bibliotheek2daagse dit jaar zou herbergen, heb ik een ochtendje rondgebeld naar alle hotels in Middelburg. Alle kamers volgeboekt op naam van de Bibliotheek Oppendam. Daarna alle hotels in de omgeving van Middelburg gebeld. Et voila, ik had 750 kamers gereserveerd voor de Bibliotheek Oppendam tijdens de Bibliotheek2daagse.

Het duurde nog een paar weken voordat de eerste wanhopige medewerker van het SIOB contact opnam met de Bibliotheek Oppendam. Die had ontdekt dat alle hotelkamers waren geboekt door….. juist ja, de heer Van Swelmen van de Bibliotheek Oppendam.

En ik kan u melden dat we uiteraard bereid waren om deze hotelkamers ook weer terug te geven aan de organisatie. Uiteraard tegen een kleine administratieve vergoeding van € 20,- per persoon per nacht. 750 kamers, keer 2 nachten, keer 20 euro. Et voila, er prijkt € 30.000,- op uw bankrekening.

Oneerlijk? Welnee, iedere bibliotheek predikt het ondernemerschap. Er is slechts één bibliotheek die het echt in praktijk brengt: Oppendam.

En ik zie u denken: dat lukt Van Swelmen maar één keer. Volgend jaar trapt de organisatie daar niet in. Maar wie dat denkt, rekent buiten Van Swelmen. Er zat nog één kleine voorwaarde aan de overdracht van de hotelkamers in Middelburg en omgeving…… Volgend jaar is de Bibliotheek2daagse in Oppendam! En ha, u weet natuurlijk al wie nu al die hotelkamers heeft gereserveerd.

Ik weet het, het is een gave. Maar goed, daarvoor ben je directeur in Oppendam. Dus als u allen in het suffe provinciestadje Middelburg verkeert, zal ik nog even aan u denken, terwijl ik geniet van een studiereis op de Kaaimaneilanden.

Ondernemerschap leer je niet, je doet het!

Met plezierige groet vanuit Het Duifje,

Robert van Swelmen

Directeur Bibliotheek Oppendam

Foto: Midvli

donderdag 18 oktober 2012

Op naar een gezamenlijke mooie deal met Centraal Boekhuis?

Dat ik de discussie over eBooks met belangstelling volg is genoegzaam bekend. Deze week lanceerde Centraal Boekhuis de nieuwe dienst voor het verhuren van eBooks. Verhuren? Dat is toch hetzelfde als uitlenen? Inderdaad.

Hoewel het systeem ooit is begonnen zonder de bibliotheken, geeft het Centraal Boekhuis nu aan, dat bibliotheken van harte welkom zijn. De bibliotheken hebben hiervoor een gezamenlijke inkoopcommissie en we leggen hier samen als branche geld voor op tafel. Wat mij betreft mag die club er een mooie deal uitslepen met het Centraal Boekhuis.  Thumbs up, dus voor Centraal Boekhuis.

In het artikel van de NOS dat bij dit audio-fragment hoort, wordt geschreven dat uitgevers nog niet staan te springen voor dit systeem. Het zal ook een keer niet. Men is bang voor het kraken van de beveiliging. Mijn mening over uitgevers wordt op deze wijze wel keer op keer bevestigd. Maar ik ben vandaag in een goede bui  en ik geloof dat er ook vast uitgevers zijn die wel zien dat de bakens echt verzet moeten worden.

Ik denk dat veel bibliotheken interesse hebben in dit systeem en ik weet eigenlijk ook wel zeker dat ze zich al gemeld hebben bij het Centraal Boekhuis. Maar dit lijkt me niet iets om als bibliotheken afzonderlijk te doen. Samen inkopen en samen ook de voorwaarden vast stellen. Zodat we kunnen zeggen dat of je nou woont in Amsterdam, Hengelo, Groningen of Heerlen: iedereen kan gebruik maken van deze eBooks.

Het is makkelijk om sceptisch te zijn: het zal wel weer niet gaan werken, het zal wel te marginaal zijn, het is nog niet geschikt voor ereaders etc. Vandaag geloof ik maar weer eens in het goede van de mens. Laten we er maar eens een poging toe wagen. Wordt vast vervolgd.

maandag 15 oktober 2012

De sexy bibliotheek

Kinderen die zich inzetten voor een nieuwe bibiotheek, hebben bij mij gelijk een streepje voor. Als ze dan ook nog zingen met een Vlaams accent, wordt het helemaal gezellig. Leerlingen van de eerste klas van de Middenschool Sint-Angela in Ternat zingen over de 'sexy bibliotheek' en waar die voor hen aan zou moeten voldoen.

Gewoon een lief initiatief. Voor mij ook even reden om de website van de bibliotheek in Ternat op te zoeken. Daar een bericht over de Bibliotheekweek en hoe inwoners mee kunnen denken over de bibliotheek van de toekomst.

En zo zie ik in dit kleine bericht al drie ideeën waar je zo wat mee kunt doen: 1) kinderen maken een rap, 2) de bibliotheek organiseren samen een Bibliotheekweek en 3) een prijsvraag over de toekomst van de bibliotheek. Geen idee of de Bib in Ternat een heel hippe bibliotheek is. Het doet er ook niet toe. Ik leer ervan dat ideeën altijd voor het oprapen liggen. Als je ze maar wilt zien.

zaterdag 13 oktober 2012

Over de tractor en de vlieg

tractor1
“Nou”, zei de vlieg, “doen we nog een wedstrijdje?” “Nee”, zei de tractor, “dat win ik toch altijd. Ik ben groter, ik ben sterker en word nooit moe. Een wedstrijdje zou echt niet eerlijk zijn. Verder heb ik natuurlijk helemaal geen tijd voor een wedstrijdje. Ik moet zorgen voor het land en het eten.” “Dan niet”, zei de vlieg en hij vloog achteloos weg.

dinsdag 9 oktober 2012

Van Swelmen: Bibliotheek Oppendam beantwoordt geen vragen meer!

sensitive noise / obvious 2De immer erudiete directeur van de Bibliotheek van Oppendam legt uit waarom er geen vraag meer gesteld kan worden in de bibliotheek.


Ik ben een opgelucht man! Ja, nu de beslissing eenmaal is genomen dan. Had ik jaren eerder moeten doen! En dat ik het niet eerder heb gezien. In juli 2010 stopte Bibliotheek.nl al met de internetvragendienst Al@din. Met lef en durf sprong destijds de complete branche over zijn eigen schaduw: we stoppen met het beantwoorden van vragen!

En ze hadden helemaal gelijk. Er was geen hond die kraaide naar de verdwenen dienstverlening. Een paar opstandige bibliothecarissen kwamen nog aanzetten met de vage dienst IBI. Maar in juli 2012 bliezen ook die hun laatste adem uit.

Want wat blijkt: Er zijn geen vragen meer! Nederland is af. Iedereen is blij en allemaal zijn we slim! Mijn vader zei vroeger nog: er zijn geen domme vragen... En ik zeg een generatie later: er zijn helemaal geen vragen meer! Kijk dat is vooruitgang!

En ik zet de volgende stap. Want ik stop ook met het beantwoorden van vragen in onze fysieke vestiging. Dus ik heb ons grote inlichtingenbureau weer in onze retailbibliotheek gesleept. Ik verschans me daar nu gewoon achter met het nodige leeswerk. En ik kom zo ook weer toe aan het lezen en beantwoorden van al die mailtjes. Heerlijk!

Nederland zit helemaal niet te wachten op antwoorden. Laat je niks wijs maken. Echt, ouderen, laaggeletterden, kinderen, echt iedereen kan iets intypen in Google. Dat hoeven wij ze niet uit te leggen.

Dus nadat ik het stellen vragen had verboden in Oppendam ben ik natuurlijk ook gestopt met al die cursussen. Veel te veel werk. Nooit exploitabel. Altijd ’s avonds. Die beslissing was echt een eye opener: kon ik ineens weer ’s avonds naar de film. Daarvóór moest ik altijd als laatste de bibliotheek afsluiten. En na de cursussen stopte ik natuurlijk met al die informatieve boeken. Want ach, iedereen haalt toch alles van internet.

Tja, en toen hield ik nog de romans over. De cashcow van onze uitleningen. Toen zei ik toch even tegen me zelf: “Hup Van Swelmen, wie A zegt, moet ook B zeggen. Want nu nog romans inkopen is echt een motie van wantrouwen voor al die uitgevers die dat zo meteen digitaal voor de bibliotheek gaan regelen. 2012 wordt echt het jaar van de eBooks. Dus huppekee. Eruit.

Toen restte nog de internet-pc’s. En ja, het argument is natuurlijk simpel: iedereen heeft al internet. Dus hopla. Eruit.

Zo, dat ruimde lekker op. Helemaal leeg? Nee, toch niet helemaal. Alleen het café is nog over. Want om eerlijk te zijn, daar is nog steeds behoefte aan. Al was het maar bij mezelf. Ik schenk er nog één in. Op onze toekomst!

Nog vragen? Nee? Ziet u wel.
Foto: Milos Milosevic

zaterdag 29 september 2012

Kees Schafrat, handelaar in boeken en...


Ik loop nu een tijdje mee in het Hengelose. Het leuke van mijn baan is dat je telkens nieuwe kleurrijke mensen ontmoet. Eén van die mensen is Kees Schafrat. Vanochtend stond - terecht - een groot artikel over hem in de Tubantia. Kees is directeur van Boekhandel Broekhuis in Hengelo. Met daarnaast vestigingen in ook niet onaardige plaatsen in Twente.

Kees is niet alleen directeur maar ook eigenaar. Hij heeft de stap aangedurfd om de boekhandel over te nemen. Geen geringe stap als je weet dat er elke week in Nederland wel een boekhandel verdwijnt. En Kees heeft de afgelopen jaren ook vervelende maatregelen moeten nemen in zijn boekhandels om financieel gezond te blijven.

Bij mijn eerste kennismaking legde Kees mij uit dat een goede boekenlezer ook  houdt van een goede krant en een goed glas wijn. Daar kon ik hem wel gelijk in geven. Hoewel ik er zelf nog wel achteraan dacht dat de goede sigaren nog misten. En dus verkoopt hij niet alleen boeken maar ook wijn.

Ook heeft hij een aaridge visie op zijn digitale verkoop en hoe hij zich positioneert ten opzichte van Bol.com. Toch een beetje David tegen Goliath. Hij verbindt zijn digitale verkoop aan goede doelen. En dus werken we binnenkort samen aan een actie voor Serious Request.

Kees is ook een begenadigd verteller. Hij heeft mij wel eens uitgelegd hoe je boeken verkoopt. Ik zal u de truc niet vertellen. Maar het is geen gekke tip om Kees eens uit te nodigen voor een training in de bibliotheek.

Iemand die met visie en met lef in de boekhandelsbranche stapt en het ook aandurft om zelf financieel risico te dragen. Iemand om te koesteren in je culturele omgeving en om er met respect naar te kijken en vooral om veel van te leren. Niet gek dus dat hij vorig jaar gekozen werd als meest innovatieve boekhandelaar en hele ogen gooide in de verkiezing van beste boekhandel van Nederland.

Slaan wij de bladzijde van dit boek weer om en trekken ondertussen een fles wijn open. Op Kees!

Wie het hele artikel wil lezen, kan hier klikken.

zondag 23 september 2012

Dectie

Variatie - Tekst

Dectie

ze zggeen
dat het neit utimakat
of je de ltteers in een wrood
op de geode ptaals zet
als je de ersete ltteer maar aan het bgien
en de ltaatse aan het enid shcijfrt
spant ireedeen wat er saatt
woraam o woaram w
eet die sekkul van nreldedans dat neit
met dat sfufe ktole dectie
dan hlaade ik mesihcsin ook enes een ngeen
in ptlaas van een dire of een tewe

Hans Hagen
Uit: Hoe angst klinkt

Foto: Spinster

maandag 17 september 2012

Sanne Wallis de Vries over de bibliotheek


Sanne Wallis de Vries maakt een filmpje over de bibliotheek. Ik ken haar vooral in de rol van allerlei ironische typetjes waarvan de koningin misshcien wel de bekendste is. Ik was dan ook benieuwd of we hier met ironie of met werkelijkheid te maken hadden. Dat laatste dus. Het project Dat doet de Bieb heeft een YouTubekanaal geopend met daarin filmpjes van bekende Nederlanders. Leuk om even door te grasduinen en handig om te hebben voor presentaties voor verschillende doelgroepen.

dinsdag 11 september 2012

Stemadvies?

Librarian tattoo
Nog precies anderhalve maand mag ik mij de Beste Bibliothecaris van Nederland noemen. Maar nu al rammelen mijn opvolgers op de deur en schreeuwen om aandacht. En het leuke is: u mag zelf kiezen wie die opvolger moet worden. Er zijn drie kandidaten: twee vrouwen en één man. En elk van hen ken ik op eigen wijze. Ik neem ze even met u door.

Corrie Folkersma
Van de drie kandidaten ken ik Corrie denk ik het langst en zeker het best. Lange tijd een collega van mij bij de OBD en eigenlijk nog steeds in het Overijssels netwerk. Corrie die met een ontembare energie prachtige dingen deed in Hasselt en Zwartsluis. De vrouw die het eerste Kulturhus opende maar vooral ook heel veel mensen in actie kreeg. En wat weinig mensen weten: Corrie is één van de eerste mensen die mij ooit weer trompet liet spelen in de molen in Hasselt.

Voor Corrie is de nominatie als Beste Bibliothecaris wel een soort oeuvreprijs en dat zou eigenlijk helemaal niet zo gek zijn.

In deze video stelt Corrie zich voor.

Theo Peeters
Dat van die oevreprijs geldt eigenlijk ook wel een beetje voor Theo Peeters. Ik ken Theo minstens even lang als Corrie. In de jaren '90 nodigde Theo mij af en toe uit om een lezing te komen houden in Oosterhout over internet. Later kwam ik hem tegen bij landelijke bijeenkomsten. Theo weet altijd zijn punt te maken maar tegelijkertijd ook altijd de sfeer goed te houden. Theo is gewoon een hele geschikte gast. Een betere omschrijving heb ik niet.

Theo is geen digitale nerd maar hij heeft ook nog geen enkele ontwikkeling overgeslagen. En sinds zijn nominatie heeft hij ook het Twittermedium ontdekt. En zo zie je maar waar een nominatie goed voor kan zijn.

In deze video stelt Theo zich voor

Esther Valent
De laatste kandidaat is Esther Valent. Ik ken Esther alleen van Twitter en internet. Want van alledrie de kandidaten is zij veruit de meest digitale. Sterker nog: wij hebben elkaar nog nooit in real life ontmoet. En toch heb ik het gevoel dat ik haar ken. Zo werkt dat dus in de digitale wereld.

Esther heeft een grote passie voor de inlichtingenfunctie in de bibliotheek. En om eerlijk te zijn: daar vraagt ze terecht veel aandacht voor. Vooral als het gaat om digitale vraagafhandeling. Haar initiatief om mee te werken aan #durftevragen verdient eigenlijk professionele ondersteuning en eigenlijk  is het nogal beschamend dat de branche dit initiatief als geheel nog niet professioneel ondersteunt.

En tot slot: in deze video stelt Esther zich voor.

Stemadvies
Tja, en daar sta je dan. Met de stembutton onder je muis. Want wie moet je kiezen? Ik denk dat er ook dit jaar weer een mooie mix van kandidaten is. Er zijn goede redenen om te kiezen voor Corrie, goede redenen om te kiezen voor Theo en goede redenen om te kiezen voor Esther. Ik ga mijn keus maken maar heb het er verdraaid moeilijk mee. Volgend jaar graag een stemwijzer zou ik zeggen.

Stemmen kan op deze pagina.

Foto: Jazzmodeus

zaterdag 1 september 2012

Bekoorlijk

990/1000 [set chair]

Bekoorlijk

tenminste voor mij
is te zien hoe of iemand struikelt
zich vergist na hard hollen de
tram mist of iets anders
misschien om dat syncopen eigenlijk
lege plekken zijn tussen de maat
en wat er op straat gebeurt

een soort van onhandig gescharrel
dat de melodie vacant laat
dat die melodie dus wel vaststaat
maar even niet nu

J. Bernlef
Uit: Achter de rug

Foto: Shovelling Son

dinsdag 21 augustus 2012

Reisarchitect

reisarchitect
De afgelopen week deed dit uithangbord me glimlachen. Reisarchitect.

In het zelfde rijtje horen thuis: verbeeldingsingenieur, aannemer in geluk, blijdschapsmachinist, tevredenheidsmonteur, ontdekkingsconstructeur, ideeëntekenaar, succesmetselaar, liefdesloodgieter, gezondheidsklusjesman, talententimmerman en de schoonheidsconciërge.

En volgens zijn is er ook voor het beroep van bibliothecaris dan nog heel veel namen mogelijk. Ik hoor uw suggesties graag.

zondag 12 augustus 2012

Sad Songs

Een tijdje geleden fotografeerde ik een collega van de Bibliotheek Hengelo: Danny. U weet wel, die immer vrolijke informatiemedewerker met een passie voor zijn BMW.

Na die foto's meldde zich nog een collega met een passie: Erwin Karst. Erwin is fan van Americana . Americana houdt het midden tussen Blues, Country en Folk. Hij is een fervent liefhebber en vraagbaak over muziek voor personen uit Hengelo en de rest van de wereld.

Erwin is niet alleen liefhebber maar ook gitarist en zanger. Hij treedt samen met Nicolet Korenblik op onder de naam Sad Songs. Zij maken Americana. Sad Songs:  U begrijpt het al: het regent gevangenisverblijf, tienerzwangerschappen, gebroken relaties, dronkenschap en andere somberheid in de liedjes. Nou ja, luisteren zegt meer dan veel woorden van mijn kant.
  Latest tracks by SadSongs

Maar tijdens het foto's maken wordt mij duidelijk dat Nicolet en Erwin beiden allerminst somber zijn. Nicolet verschijnt in een prachtige kleurige jurk. En tot overmaat van ramp is het ook nog prachtig zonnig weer. Regen zou toch passender geweest zijn voor Sad Songs. Ook geen mistroostige locatie maar een mooi groen grasland, hoewel wel weer passend voor de countryroots. Kortom, het ideale klimaat voor een flink contrast.

Bekijk de foto's maar eens, mag u zeggen welke er op hun CD moet komen te prijken.

Wie Sad Songs live wil zien, doet er goed aan om hun website in de gaten te houden!

vrijdag 27 juli 2012

Esthetische foto's zijn lelijk....


En dat is een uitspraak van fotograaf Hans Aarsman. De afgelopen weken las ik het het boek van Hans Aarsman: "De fotodetective". Hans Aarsman is bekend geworden door zijn commentaar in de Volkskrant op nieuwsfoto's. Als een detective ontleedde hij de foto en wees hij de kijker op bijzondere kenmerken.

In het boek legt hij uit hoe hij geïnspireerd is door Sherlock Holmes. En daar heeft het inderdaad veel van weg. Hij ontdekt wat wij als achteloze kijker over het hoofd zien. De vragen die we vergeten te stellen, de details die we niet zien en hoe we ons in ons hoofd laten leiden door de conventies van de fotografie. Hij haalt werk aan van bekende fotografen zoals Kishin Shinoyama en World-Press-winnaar Steve McCurry. Of juist een afgekeurde foto voor World Press van Stepan Rudik, waarmee hij laat zien hoe scherp de regels zijn voor photoshoppen. Maar meestal gebruikt hij hele nietszeggende foto's: een verchrikkelijke kitsch-foto van Kasteel Duivenvoorde of een foto van zijn hotelkamer.

Op het eerste gezicht is er niks mis met de foto. Maar wie verder kijkt, ontdekt rare dingen. En dat is het verhaal dat Aarsman ons leert: blijf kijken.

In elke foto ontdek je details die je iets vertellen.En daarmee krijgt elke foto iets moois en authentieks. Door mooie foto's te willen maken, verlies je die authenticiteit. En daarmee worden esthetische foto's - volgens Aarsman - lelijk.

Voor iedereen die zijn waarnemingsvermogen weer eens wil testen een heel aangenaam boekje. En daarna gooit u uw al fotolijstjes met 'mooie' foto's zonder pardon in de prullenbak. Zeg niet dat ik u niet gewaarschuwd heb.

Klik hier om De fotodetective te bestellen.

woensdag 25 juli 2012

Erotiek

ebooklezers zijn erotieklezers 
Een briljant persbericht van NBD|Biblion in de komkommertijd. Ebooklezers blijken massale lezers van erotische romans. Ander onderzoek wijst uit dat de grootste groep lezers op de e-reader vrouwen van boven de 45 jaar zijn. Ik suggereer niks. Maar de volgende keer dat ik een lezer met een e-reader zie, kijk ik toch even naar zijn of - waarschijnlijk toch wel - haar oortjes. Even kijken of ze rood zijn.

Bron: Twentsche courant/Tubantia

vrijdag 20 juli 2012

Danny

Danny is één van de vaste stille krachten in de Bibliotheek Hengelo. Fulltime aan het werk in de publieksdienst. Als je binnenkomt, kom je hem bijna altijd tegen. Kent heel veel mensen. Stapt op ze af en maakt een praatje. Je werk is wat je er zelf van maakt, zegt hij. En de meeste mensen zijn leuk. Wie het bont maakt, krijgt ook met Danny te maken. Geenzins bang. Maar altijd goedlachs.

Buiten de bibliotheek zie je hem met zijn BMW. Ik kan niet ontkennen dat Danny graag zijn mannelijke kant laat zien. Driftend en met spinnende wielen. Ik doe niets illegaals hoor, zegt hij! Maar zet mijn achternaam er maar niet bij.

Van veel mensen, krijg ik een lach op mijn gezicht. Danny hoort daar zeker bij.


woensdag 18 juli 2012

Dolle dwaze dagen bij Bibliotheek Hengelo

De vakantie begint. En bepakt en bezakt vertrekken we naar onze vakantiebestemming. In de Bibliotheek Hengelo komt daar deze week nog een flinke tas bij: een zomerleestas met een blind date met een medewerker van de bibliotheek. De tas is gevuld met de persoonlijke selectie van medewerkers van Bibliotheek Hengelo. De tassen staan gesloten klaar. Je weet niet wat er in zit, je weet aleen wie hem voor je heeft samengesteld.

Naast die selectie zit er een korte groet in van de desbetreffende medewerker en een klein cadeautje. Verder een reactiekaart om te laten weten wat men ervan vond.

Dinsdagochtend om 9 uur stonden de eerste tassen klaar. En aan het eind van de middag was de complete voorraad voor de hele week uitgeleend: ruim 150 tassen.

Op stel en sprong maken we nieuwe tassen. En opnieuw vliegen de tassen de deur uit. Het zijn letterlijk dolle dwaze dagen. Mensen staan heel nieuwsgierig te kijken naar wat er te doen is.

Met de actie benadrukken we dat je onbeperkt kunt lenen bij de bibliotheek. En we dagen onze klanten uit om eens wat mee te nemen wat je niet elke dag leent.

De hele week gaan we nog met de actie door met kans op verlenging.

Misschien dat er op die manier wel duizend tassen de stad in gaan. Duizend mensen die hun blik verruimen en die kennis maken met de persoonlijke selectie van een bibliotheekcollega.

Sinds deze week ben ik er weer helemaal van overtuigd dat de mens van nature nieuwsgierig is.

donderdag 12 juli 2012

Boekverbranding tegen bezuiniging

Een hoax uithalen met je bibliotheek. Je moet het maar durven. Toen de bibliotheek van Troy, Michigan bedreigd werd door bezuinigingen werd een kleine belastingverhoging voorgesteld. De Tea Party was tegen elke vorm van belastingverhoging. De bibliotheek besloot vuur met vuur te bestrijden. En met succes. Deze actie won een zogeheten Effie voor meest slimme campagne.

woensdag 11 juli 2012

Lipdub

Dit filmpje is al een paar maanden geleden gemaakt. Volgens mij was het toen ook wel even een hit. Ik had het gemist en zie hem nu. Toch leuk omdit filmpje uit Nimegen (weer) te zien.

maandag 9 juli 2012

Refik

Hij is degene die mij ooit de beste mop over een Turk vertelde. En hij mag het. Hij heet Refik Köse en is geboren in het oosten van dat land.  Kwam jong naar Nederland. Naar Raalte, of all places. In het dagelijks leven regelt hij het gebouw van de OBD en alle transport. Bijna altijd vrolijk, altijd behulpzaam en altijd in voor een geintje. Met één grote passie: voetbal. Met een club in Raalte die als familie voelt. En elk jaar is hij weer bang dat door blessures dit wel eens het laatste jaar kon zijn. Hij moest en zou in dit shirt gefotografeerd worden. Dit shirt vertegenwoordigt voor hem een gevoel. En ik weet dat onder dat gevoel temperament zit.

vrijdag 6 juli 2012

Vier waarnemingen en één conclusie bij de eerste boetevrije bibiotheek van Nederland


boetes zwolle deventer hengelo
In de top-3 van bibliotheekergernissen prijkt al jaren het krijgen van een boete bij het te laat terug brengen van je boeken. Een paar keer een flinke boete en je stopt met lenen. De vraag is, kunnen we dat niet klantvriendelijker doen? Ik ben er van overtuigd dat dat kan. En ik was dan ook blij toen ik hoorde dat  op 1 april van dit jaar BiblioPlus mede namens het Brabants Netwerk van Bibliotheken gestart was met twee boetevrije vestigingen. Ik schreef er al eerder over.

Pilot Biblioplus
De pilot bij Biblioplus is een hele zuivere pilot. Alleen de boetes zijn weggenomen en de pilot is ook echt bedoeld om te onderzoeken wat er gebeurt. Dat is dus iets anders dan een campagne waarbij een soort verbeterpakket aan alle klanten wordt voorgelegd.

Ton van Duren - projectleider van BiblioPlus publiceerde deze week wat eerste tussenresultaten. Later heb ik hem ook nog even telefonisch gesproken voor wat achtergrondinformatie.

Tussenresultaten
Ik citeer even uit de eerste resultaten:

De belangrijkste resultaten van het medewerkersonderzoek waren:

  • De meningen over de proef zijn zeer verdeeld.
  • Medewerkers die in de vestigingen Wanroij en Boxmeer werken, staan positiever ten opzichte van de proef dan andere medewerkers.
  • Meest genoemde negatieve consequentie: verlies aan inkomsten.
  • Meest genoemde positieve consequentie: verhoging van de klanttevredenheid en imagoverbetering van de deelnemende vestigingen.
De belangrijkste resultaten van het klantenonderzoek waren:
  • 979 klanten van Boxmeer en Wanroij hebben aan het onderzoek deelgenomen.
  • Leden zijn zeer verdeeld over de proef Boetevrije bibliotheek. 63% staat er (enigszins) positief tegenover. 37% ziet het niet zitten.
  • Genoemde voordelen: klantvriendelijker, financieel voordeliger, en een voordeel is dat de drempel wordt verlaagd om (meer) boeken te lenen.
  • Genoemde nadelen: boeken zullen vaker en langduriger niet worden ingeleverd.
  • 90 procent van de mensen die regelmatig een boete heeft, verwacht de materialen op tijd in te leveren als er een brievenbus zou zijn waar materialen ook buiten openingstijden zouden kunnen worden ingeleverd.
De uitkomsten frappeerden mij een beetje. Met name dat 1/3 van de klanten van de bibliotheek het niet ziet zitten. Ook medewerkers lijken verdeeld te zijn. Het afschaffen van boetes in tijden van bezuiniging lijkt een tegengestelde boodschap te zijn en zowel klanten en medewerkers lijkt daar moeite mee te hebben. Ook vrezen klanten dat een boek waar zij op zitten te wachten niet terug komt.

Resultaten uit Overijssel
Ik heb wat financieel tegenonderzoek gedaan in Overijssel. Ik heb de boete-inkomsten van Deventer, Zwolle en Hengelo van de afgelopen jaren eens op een rijtje gezet. Deventer en Zwolle voerden in repsectievelijk 2009 en 2011 de zogeheten inleverattendering door. Een inleverattendering is een mailtje dat je krijgt als je uitleentermijn bijna verstreken is en met de mogelijkheid om eenvoudig te verlengen. Daarnaast verhoogde Deventer de uitleentermijn van vier naar zes weken. Bij beide bibliotheken zie je in dat jaar een sterke knik naar beneden. Het doorvoeren van de inleverattendering betekent een vermindering van boete-inkomsten van ongeveer 25%. In Hengelo gebeurde in die periode niet iets bijzonders. Maar ook daar zie je een licht dalende trend. Dit ondanks het feit dat het aantal uitleningen bij elk van deze bibliotheken in deze periode sterk steeg. Die dalende trend is te wijten aan het feit dat mensen steeds makkelijker hun boeken kunnen verlengen en zelf die weg ook vinden.

Verder heeft de Bibliotheek Deventer destijds onderzoek gedaan naar het terugbrenggedrag van klanten bij het verruimen van de uitleentermijn naar zes weken. Mijn eigen angst was ook dat klanten daardoor de materialen veel later terug zouden brengen. Dat bleek niet het geval te zijn. Het merendeel van de materiaal bleef gewoon na vier weken terug komen.

Wat kunnen we nu al leren?
Als ik deze uitkomsten achter elkaar leg, kom ik tot vier waarnemingen.

Waarneming 1: Klanten hebben een hekel aan boetes
Niemand betaalt graag boete. En op het moment dat je moet betalen, ben je accuut voor het afschaffen van die boete. Elke maatregel om boete te voorkomen wordt om die reden toegejuicht.

Waarneming 2: Klanten snappen de boetes
Tegelijkertijd laat de pilot iets anders zien. Klanten snappen de reden waarom ooit boetes zijn ingesteld: namelijk boeken op tijd terug krijgen en snel laten rouleren onder lezers. Het laten wegvallen van boetes doet klanten beseffen dat die boeken dus misschien niet snel terug komen. En ook denken bibliotheekgebruikers dat het wegvallen van boetes het belonen van slecht gedrag is.

Waarneming 3: Wie boetes laat wegvallen moet naar een ander model
Bij BiblioPlus is sprake van een hele 'schone' pilot. Dat wil zeggen dat er verder niets verandert maar ook dat de maatregel geen deel uitmaakt van een groter geheel.

Het alleen laten wegvallen van boetes is niet de oplossing. Er moet meer gebeuren. Bijvoorbeeld: het laten wegvallen van boetes maar een regel invoeren dat je niet meer dan tien materialen in huis mag hebben. Als je het elfde boek wilt lenen, moet er eerst één terug. Online DVD-verhuurders werkten lang op die manier. En verder is het afschaffen van boetes een serviceverbetering die je wat mij betreft mag doorberekenen in de contributie.

Waarneming 4: Inleverattendering als tussenstap
De inleverattendering kun je zien als tussenstap in het afschaffen van de boetes. Klanten wennen er aan om hun materialen te blijven registreren en de bibliotheek laat de afhankelijkheid van boete-inkomsten dalen.

Voorlopige conclusie: Het verhaal over je dienstverlening
Duidelijk is voor mij dat je met een inleverattendering of het afschaffen van boetes je dienstverlening goed kunt verbeteren. Maar het kan geen maatregel op zich zijn. Zo maar afschaffen snapt ons trouwe lid niet zo maar. De maatregel moet passen in je verhaal over dienstverlening. Het verhaal over hoe we alles steeds makkelijker maken. Steeds minder drempels en steeds meer plezier. Het verlagen of zelfs wegnemen van boetes past daar prima in. En voor betere diensten hebben onze gebruikers best een iets hoger bedrag over.

Ik blijf van mening dat onze boetes eigenlijk een overbodig fenomeen zijn. En hulde voor de helden van BiblioPlus om dit zo uit te testen! En hulde voor elke bibliotheek die op dit moment al een inleverattendering stuurt! U kunt zich voorstellen wat er op mijn verlanglijstje in Hengelo staat.

maandag 2 juli 2012

Dag bloem...

Dit weekend liep ik in een verloren moment door de tuin van mijn ouders. Ik had mijn camera bij me en legde deze bloemen vast. Het was - in tegenstelling tot wat u ziet - prachtig weer.

Het is niet ingewikkeld om deze foto's te maken. Ik verklap u de truc. Zorg voor dat u handmatig wat onderbelicht, zet het kleine flitsertje aan dat op uw toestel zit en zorg dat u geen andere bloemen ziet.

woensdag 27 juni 2012

E-books-posteractie van Bibliotheek Hengelo: overal downloaden met QR-code

Vanaf vandaag kan iedereen in Hengelo 24 uur per dag gebruik maken van boeken van de bibliotheek. Hoe? De posterplakker van het bevriende poppodium Metropool, hielp ons om alle plekken te vinden. En zo hangen we nu op tientallen plaatsen in de stad deze posters van e-books. En met de bijbehorende QR-code kan het e-book direct gedownload en gelezen worden!

Tienduizenden e-books voor 2,8 miljoen tablets
Deze week werd bekend dat 2,8 miljoen Nederlanders gebruik maken van een tablet. Het aantal mensen dat daarmee ook digitaal leest, stijgt daarmee gestaag. Met deze actie willen we in Hengelo duidelijk maken dat we als bibliotheek klaar zijn voor het digitale tijdperk. We hebben een groeiend aantal eBooktitels. De Bibliotheek Hengelo heeft - samen met alle Overijsselse bibliotheken - een mooie e-bookpagina op de website. Daar worden alle opties keurig uitgelegd.

De titels op de posters komen zowel uit het project Gutenberg als uit de e-book-eregallerij van Bibliotheek.nl.

Project Gutenberg
De Overijsselse bibliotheken hebben de afgelopen maanden alle digitale boeken van het project Gutenberg toegevoegd aan hun zoekmachine. Dit zijn 35.000 rechtenvrije en vaak wat oudere titels. Een deel daarvan is Nederlandstalig maar er zijn ook vele Engelse, Franse, Spaanse, Duitse en vele andere talen te lezen. Ze zijn zonder beperking te downloaden. 

E-book-eregallerij
In de e-book-eregallerij van Bibliotheek.nl bevinden zich 26 topppers uit de historie van de Nederlandse literatuur. Niet alleen het boek is digitaal beschikbaar maar ook informatie over de schrijver en de context van het boek. Deze eregallerij is ook te downloaden als app.

Naar buiten!
Mensen die mij kennen weten dat ik mij druk maak over de onderhandelingen met uitgevers over eBooks. En de meesten weten ook dat het tempo waarmee dat gaat niet hoog genoeg ligt en dat ik hierin de uitgevers koudwatervrees toedicht. Toch willen we als bibliotheek Hengelo niet wachten totdat we het complete aanbod hebben. Wat we nu hebben gaan we op een leuke manier aanbieden. Wij zijn benieuwd naar de reacties en het gebruik!

Ook leuk voor uw bibliotheek?
Deze actie is grotendeels mogelijk gemaakt door de inzet van veel collega's in Hengelo. Maar één collega is hier zeker het vermeldenwaard waard. Dat is het goede werk van onze medewerker communicatie & PR Auke van der Meer. Er komt altijd meer bij kijken dan je denkt. Maar daarover later meer.

Wellicht ook leuk om te melden: de eerste bibliotheek heeft zich al gemeld om deze posters ook te gebruiken: Bibliotheek NoordWest Veluwe. En iedereen die deze posters ook wil hebben, helpen we natuurlijk graag collegiaal verder met de spullen die we al hebben.

maandag 25 juni 2012

De geschiedenis van Bibliotheek Hengelo in krap 300 tellen


Burgemeester Frank Kerkhaert van Hengelo heeft de traditie dat hij raadsvergaderingen eindigt met een historisch verhaaltje over Hengelo.Een soort volwassen verhaaltje voor het slapen gaan. Altijd goed om raadsleden een beetje historisch perspectief mee te geven. Het relativeert de waan van de dag die toch al te vaak regeert.

Deze verhaaltjes zijn de "minuutjes van Kerkhaert" gaan heten. Deze verhaaltjes zijn samen met de burgervader verfilmd. Eén van de filmpjes gaat over de historie van Bibliotheek Hengelo. En om eerlijk te zijn: Kerkhaert heeft mijn historisch besef in één klap bijgespijkerd. Want ook mij is de waan van de dag niet onbekend.

zondag 24 juni 2012

Een kapitale fout...

IMG00211-20120624-0903
Kijk goed naar deze foto. Wat ziet u hier? Ik zal het u verklappen. Het is de eerste digitale fotocamera. Hij werd gemaakt in 1975, was zwart-wit en maakte foto's van 10.000 pixels (0,01 Megapixel). Ik moet vooral lachen om het cassettebandje aan de zijkant. Daar werden dus de foto's opgeslagen. Ik kwam de foto vanochtend tegen in een fotografenblad.

Weet u ook wie deze camera maakte? Dat is misschien nog wel het meest frappante: Kodak. Het roemruchte Kodak stond aan de wieg van fotografie maar verzuimde de bakens te verzetten van filmrolletjes naar digitale camera's. Sinds begin dit jaar verkeert Kodak in een speciale status: het moet voor medio 2012 een koper hebben gevonden voor de 1.000 patenten. Anders zal het einde oefening zijn.

Wat er fout ging
De auteur van het artikel dat ik las gaf ook een analyse van wat er fout was gegaan bij Kodak. Kodak geloofde niet dat consumenten afscheid zouden nemen van een papieren afdruk. Foto's op een andere manier gebruiken dan op papier kwam niet in het hoofd op. Foto's zouden digitaal toch van te slechte kwaliteit blijven,

Maar het belangrijkste is misschien wel dat Kodak niet heeft onderkend dat door de nieuwe tecnholige de functie van foto's radicaal veranderde. We leggen niet meer alleen belangrijke momenten vast maar beelden zijn een onderdeel geworden van onze communicatie. Probeer je maar eens Facebookpagina's zonder foto's voor te stellen. Kodak bleef zich richten op de oude functie terwijl nieuwe spelers zoals Sony de markt betraden die de camera vooral als gadget zagen.

Niet verloren kunnen gaan
Maar bovenal zou het management van Kodak overtuigt zijn dat fotografie en daarmee Kodak niet verloren kon gaan. In juli 2011 schreef ik over een aankomend faillissement van Selexyz. Ik heb een bang vermoeden dat Kodak het volgende icoon wordt. Het bedrijf dat zelf uitvond waar het nu aan ten onder gaat.

Ik vind dit soort voorbeelden boeiend. En ze geven me een gevoel van urgentie. Zeg niet dat het eBook het toch niet redt. Zeg niet dat er niet voldoende titels zijn. Zeg niet dat ze te duur zijn. Zeg niet dat gewone boeken beter zijn.

Zeg dat de functie van boeken en informatie veranderd. Kijk naar je eigen gedrag en hoe dat is veranderd in de afgelopen twintig jaar. Wie wil blijven bestaan, moet dat zien. En handelen.

Zeg nooit nooit
En zeg nooit, dat iets niet kan verdwijnen.

vrijdag 22 juni 2012

Opvolger gezocht....

Al geruime tijd draag ik met veel plezier de titel 'Beste bibliothecaris van Nederland'. Nog vier maanden en dan zal Nederland een nieuwe hebben. En u kunt meebeslissen over wie dat wordt. Want op de site van Bibliotheekblad kunt u tot 7 juli uw meest inspirerende collega aandragen. Uit de voordrachten kiest de redactie drie finalisten.

En ook daarna kunt u uw invloed nog laten gelden via stemmingen via internet en via een stem tijdens de feestelijke uitreiking.

Dus kijk nog eens even flink om u heen: wie verdient deze eer en geef uw supercollega die super-eer!

Iemand opgeven kan hier.

woensdag 20 juni 2012

Marathon man

IMG_4465
Zijn werkkamer hangt vol posters van marathons. Van over de hele wereld. En ik twijfel geen seconde of hij heeft ze allemaal gelopen. 42.195 hele meters. Volhardend. Geconcentreerd. Recht vooruit. Voorzichtig met zijn energie. Een lange weg. Alleen vol te houden door je te concentreren op waar het om gaat.  Al het andere valt weg. In een split second beslist hij over wat hij wel doet en wat niet. Geen franje maar resultaat.

De marathon als metafoor van het leven. Wat telt? De eindtijd of de loop? Hoe je aankomt of wat je gezien hebt? Hoe blijf je heel? Waar moet je versnellen en waar juist rustig aan doen? Ad weet vast het antwoord.

Toen ik enige tijd geleden meldde dat ik wel een paar mensen zocht die zich wel wilden laten fotograferen, meldde Ad Voortman - directeur van de Overijsselse Bibliotheek Dienst - zich spontaan. In een split second, zullen we maar zeggen.

Wil je ook een keer? Dan kun je je nog melden.

Meer foto's van Ad? Klik dan hier.

maandag 11 juni 2012

Zes waarnemingen over de bibliotheekformule, funshoppers en runshoppers

In Overijssel zijn enkele tientallen bibliotheekvestigingen inmiddels omgebouwd naar de bibliotheekformule. U weet wel: we lenen veel technieken uit de retail om klanten te verleiden om boeken te lezen of dvd's te gaan kijken. Verleiden is daarbij een belangrijke techniek.

Klantenpanel
De resultaten zijn prima. Daar waar in andere situaties vestigingen in dezelfde periode met 3% tot 4% dalen, hebben we in de omgebouwde vestigingen stijgingen gezien tot 30%. Leuk al die cijfers. Maar wat vinden de gebruikers van de bibliotheek er eigenlijk van? Voelen ze zich er prettig bij? En wat doet het met hun bezoekgedrag? Zijn ze anders gaan lenen? Om dat te weten te komen hebben de Overijsselse Bibliotheken het bedrijf Ruigrok Netpanel gevraagd onderzoek te doen. Dit hebben ze gedaan met aselecte  klantenpanels(zowel jeugd als volwassen) in de verschillende typen bibliotheekvestigingen. Een samenvatting van de uitkomsten vinden jullie in de presentatie. Een paar waarnemingen wil ik wel graag met jullie delen.

Waarneming 1: de bibliotheek wordt voor funshoppers
De bibliotheekformule is gericht op verleiden. Niet alles staat alfabetisch en veel wordt frontaal gepresenteerd. Soms tot 40% van de collectie. Onze gebruikers waarderen het zeer. Ze vinden de bibliotheken zeer uitnodigend en een prima plek om ook anderen te ontmoeten. De bibliotheek voldoet prima aan de eisen van funshoppers en we zien dat ook terug in het gedrag van onze leden.

Waarneming 2: de bezoeker nam meer mee dan deze dacht mee te nemen
De gebruikers in het panel geven aan dat men regelmatig constateert dat men meer mee nam dan men vooraf dacht mee te nemen. Het verleiden blijft niet alleen bij kijken maar leidt ook tot lenen. Dat zien we ook terug in de cijfers. De uitleenaantallen stijgen harder dan de ledentallen. Naast het feit dat deze heringerichte vestigingen dus meer leden trekken, is de sterkste stijging af te leiden uit meer uitleningen per lid.

Waarneming 3: runshoppers bestellen via internet
Gericht zoeken is één van de punten die minder sterk scoort in de bibliotheekformule. Een boek of dvd kan wel op drie of vier verschillende plaatsen staan. Gelukkig komt het merendeel van onze leden niet met een gerichte vraag. Wel zien we hierdoor een veranderend gedrag ontstaan. Gerichte zoekers - de runshoppers - zullen steeds vaker hun boek of dvd via internet bestellen en laten klaar zetten. Er is één plek waar je heel gericht kunt zoeken: dat is in de reserveringskast. En overigens ook dat wordt zeer gewaardeerd. Dat is geen diskwalificatie maar het wordt gezien als een service. Het is zelf zo sterk dat een directeur mij vertelde dat een klant ooit bij hem kwam en zei dat deze zijn  gereserveerde boek niet kon vinden in de reserveringskast. Daarop vroeg de directeur wanneer deze het besteld had: "Nou, een half uur geleden".

Waarneming 4: openingstijden zijn trending topic
Jarenlang heeft het in de irritatie-top-3 gestaan van onze klanten: u bent altijd dicht, wanneer ik vrij ben. Veel van de heringerichte vestigingen zijn fors ruimer open gegaan. Het blijkt een kernpunt van het succes te zijn.

Waarneming 5: onbemande uren zijn geen probleem
Als bibliotheekleden moeten kiezen tussen meer open zonder personeel of minder open maar met altijd personeel, dan kiest men voor meer open. Ja, men waardeert het personeel zeer. Maar men waardeert openingstijden nog meer.Het geeft ook aan dat in onze bibliotheken de meesten gebruikers zichzelf goed kunnen redden.

Waarneming 6: bestellen bij andere bibliotheken is onderdeel mindset
In Overijssel kun je bijna overal gratis bestellen bij andere bibliotheken. Wat er niet is, laat je even overkomen en haal je op. Het wordt zeer gewaardeerd. En men gaat het ook normaal vinden dat we dat doen. Het is ondenkbaar dat we dit ooit niet meer doen.

Van extra service naar dissatisfier
Met de bibliotheekformule zijn de Overijsselse bibliotheek naar een soort hoger niveau van dienstverlening gegaan. Bibliotheekleden waarderen het en zien het nu nog vooral als nieuw. Tegelijkertijd wordt wat we vandaag nieuw vinden, morgen de norm. Dat betekent dat bibliotheken of vestigingen waar dit nog niet is doorgevoerd op termijn minder gewaardeerd zullen worden. En daarmee wordt onze vernieuwing, een standaard, een commodity. Zoiets als stromend water: we vinden het normaal dat het er is en we merken het alleen als het er plotseling niet meer is.

We zijn goed op weg en nog lang niet klaar met bibliotheken. Maar toekomst is er zeer zeker.

woensdag 6 juni 2012

Engel...

‘Ik heb vleugels gevonden’. Dat is wat ze zei. Het was ergens rond carnaval. In de trein. Een feestganger had ze afgedaan. Ze hadden hun nut gehad. Het feest was voorbij. Ze vond ze te mooi om ze te laten liggen. En wie weet wat je nog aan vleugels had. Toch?

Enkele dagen geleden ruimde ze haar kamer op. ‘Ik denk dat ik ze toch maar weg doe’, zei ze. Ze gingen nog één keer hun nut bewijzen. In het bos. Nog één keer kreeg ze vleugels. En ik evenzeer. Zij voor de camera en ik erachter. Soms ga je weer een drempel over, of nog één, of nog één 

Engelen. Wees lief voor ze. Zo lang ze er zijn. Voor je het weet, zijn ze hun vleugels kwijt. En blijken ze toch gevlogen.

Voor de liefhebbers: er is ook nog een ingetogen zwart-wit-set.

maandag 4 juni 2012

Zes waarnemingen rond een bibliotheeksysteem in de cloud

Sky symphony
Ik schreef er al eens eerder over: een bibliotheeksysteem in de cloud. Iemand noemde het ook al gekscherend: Bibliotheeksysteem-as-a-service. Met andere woorden, je onderhoudt niet meer je eigen bibliotheeksysteem maar je neemt het af als een dienst zoals Google-apps.

De commissie Digitale Bibliotheek van de Vereniging Openbare Bibliotheken sprak vanochtend met Marc van den Berg en Thomas Place van de Universiteit van Tilburg (UvT). Zij vertelden wat hun overwegingen waren bij de overstap naar een Worldshare Management System (WMS) van OCLC. Zij zullen dit najaar de eerste universiteitsbibliotheek in West-Europa die dit in gebruik gaat nemen. En het was interessant om kennis te nemen van hun overwegingen.

De wereld van de universiteitsbibliotheken is wel wat anders dan die van de openbare bibliotheken maar op andere onderdelen bijvoorbeeld heel vergelijkbaar.

Wij kunnen het niet meer zelf…
De UvT heeft lange tijd vele systemen zelf gemaakt. En men constateert dat het hen niet lukt om het huidige tempo van de ontwikkelingen goed bij te houden. Er is zoveel kennis nodig om bij te blijven dat dit alleen grotere spelers nog lukt. Om die reden wil men de komende jaren alle eigen systemen afbouwen en onderbrengen in de cloud. Deels deed men dat al omdat men catalogiseert via OCLC.

OCLC wordt via een Worldshare Management System (WMS) niet alleen de catalogus maar ook de zogeheten ‘integrator’. Een index waar alle benodigde informatie bij elkaar komt. Dat proces lijkt erg op de Nationale Bibliotheek Catalogus die thans voor openbare bibliotheken wordt gebouwd. De hele interface van de UvT komt daarmee in de cloud te staan.

Tegelijkertijd heeft men nog een lokaal bibliotheeksysteem: het toch wat verouderde LBS3 van OCLC. Alleen uitleentransacties komen nog hier terecht en het beheer van het ledenbestand.

Eigenlijk zit het kernproces al in de cloud…
Wie zich realiseert dat ergens tussen de 60% en 90% van alle documenten in de universitaire wereld een digitaal document is en niet een fysiek document is, weet dat het Worldshare Management System eigenlijk belangrijker is dan het fysieke bibliotheeksysteem.

Zes waarnemingen
De UvT verwacht dit najaar live te gaan met dit systeem. En ja, er moet nog wel wat gebeuren. Maar opvallend in hun strategie vond ik een zestal zaken en die deel ik graag met jullie. Ook om eens te horen hoe jullie er tegen aan kijken.

1. Grote integrators
Op de eerste plaats gaven ze aan dat alleen grote integrators die kunnen. En het liefst integrators die zo dicht mogelijk tegen Google aan zitten. Het liefst zat men gewoon volledig in Google Scholar. Wie nu iets wil, moet een partij hebben die kan onderhandelen met Google Books maar die tegelijkertijd schakelt met Springer en Elsevier. Kortom, met de grote informatieboeren in deze wereld.

2. Explosie van data
Op de tweede plaats zag ik de explosie van de data. Vanuit hun huidige systeem met 6 miljoen items gaan ze met OCLC naar een paar honderd miljoen items. De data groeit exponentieel en toch willen we alles via een hele simpele interface en met één gang doorzoekbaar houden.

3. Afbouw en centralisatie van handelingen
Op de derde plaats: er is een duidelijke afbouw en centralisatie waarneembaar van alle handelingen rondom een catalogus en metadata. Men wil dit niet meer zelf doen. Als een uitgever een boek maakt, laat deze dan zelf de gegevens aanleveren. Datzelfde geldt voor gegevens van tijdschriften of adressen van leveranciers. Beheerwerk centraliseert of verdwijnt.

4. Net zo hard ploeteren met eBooks
Op de vierde plaats: universiteitsbibliotheken zijn verder met digitale informatie zoals tijdschriftartikelen maar ze ploeteren net zo hard om de rechten als openbare bibliotheken. Er is nog geen universiteit die een goede deal heeft voor heel veel eBooks, laat staan dat de uitgevers eensgezind zijn over bijvoorbeeld het gebruik van een Digital Right Management System.

5. Boek verdwijnt
Op de vijfde plaats: gewone boeken gaan verdwijnen in de universiteitsbibliotheek. En dat moment is aangebroken op het moment dat het bovenstaande punt is opgelost. Op dat punt wijken openbare bibliotheken echt nog af. Het gebruik van boeken zal daar echt nog langer stand houden.

6. Dichterbij dan je denkt
Op de zesde plaats: de cloud is dichterbij dan je denkt. De UvT is met ingang van dit jaar overgestapt op Google Apps voor alle studenten. Die maken gebruik van Gmail en GoogleDocs. Hier komt geen eigen beheer meer aan te pas. Grote aantallen die snel fluctueren. Interne informatie waar we tien jaar geleden van zeiden dat die altijd achter een firewall moest zitten.

Het kan verkeren. Ik vraag me af wat er straks niét in de cloud zit.

Ook leuk om de lezen: de verslagen van Johan Hoenink over ILS2020 dat vorige week plaats vond onder regie van Bibliotheekhuis Limburg.