woensdag 31 juli 2013

Hoe lees je voor aan 327 baby's?



U heeft vast wel eens een kind voorgelezen. En ook nog wel twee. En onder mijn lezerspubliek zitten vast ook nog wel mensen die voor een groep van misschien wel 20 kinderen hebben voorgelezen. Maar 327 babys? Dat is andere koek. De Bibliotheek Utrecht - ach ja, die volg ik nu even met verhoogde belangstelling - vestigde het wereldrecord voorlezen aan baby's. En hoe doe je dat? Want hoe krijg 327 ouders zo gek om op een willekeurige dag even met je baby naar de bibliotheek te komen? Inderdaad, je nodigt Ruben Nicolaï uit. Ter gelegenheid van vijf jaar Boekstart en het jaar van het voorlezen.

Nou, ik stel voor dat we dit record elke maand in een andere bibliotheek verbreken. Dus, wie volgt?

zaterdag 27 juli 2013

Reacties op het opiniestuk in het AD/Utrechts Nieuwsblad

Twee weken geleden verscheen een opinie-artikel van mijn hand in het Algemeen Dagblad/Utrechts Nieuwsblad. Aan het aantal reacties dat ik kreeg bleek wel dat de gedrukte media verre van dood zijn. Van heel veel vakcollega's uiteraard positieve berichten. In tijden van bezuiniging zijn partijen die durven te investeren schaars. Veel collega's vonden het artikel een aardige samenvatting van waar het naar toe kan gaan met dit soort bibliotheken.

In dit blogje sta ik eens stil bij reacties die nog meer kwamen.

'Wifi killed the library'
Op de dinsdag na de verschijning verscheen het volgende reactie in de krant.

reactie ad
 
Een logisch verhaal van Emiel Maier. Tenminste, als wij onze bakens niet zouden verzetten. Internet verandert inderdaad ons werk. We zien bijvoorbeeld dat informatieve boekencollecties op dit moment snel kleiner worden. Is dat erg? Nee, volgens mij niet. Het is een teken van de tijd. En volgens mij pleitte ik in mijn artikel ook niet voor grote boekenpaleizen. In één van de zinnetjes meldt ik zelfs: 'en oja, ook nog boeken'. Van de vele verdiepingen die de bibliotheek in Amsterdam telt, is er één volledig gereserveerd voor horeca, één voor een theater en ik denk dat bij elkaar opgeteld er twee verdieping ingenomen zijn door internet-pc's of studieplekken waar klanten met - jawel - wifi zelf met hun laptop aan de slag kunnen.

Investeer, faciliteer en inspireer!
 
De zaterdag na het artikel verschenen de volgende twee reacties.
 
ScreenShot258

Meneer Lentferink schudt het Utrechtse geheugen nog eens wakker. Inderdaad, grote bouwprojecten hebben de neiging om compleet uit de klauwen te lopen. Meneer Lentferink heeft wellicht gelijk in het Utrechtse maar de door mij aangehaalde bouwprojecten Amsterdam, Almere en Hengelo zijn binnen budget gebouwd. Ik ken geen bibliotheken met gouden kranen, gouden deurkrukken of exorbitante directiekamers.

De tweede reactie: van de kersvers afgestudeerde Anoek van Kol is natuurlijk een mooi hart onder de riem. En terecht haalt zij de nieuwe bibliotheek in Arnhem aan die op het punt staat open te gaan. Ik voorspel dat het Arnhem zo zal gaan als Amsterdam, Almere en Hengelo. De nieuwe bibliotheek is gebouwd op een wat zwakker punt van de stad, net als Amsterdam destijds. De bibliotheek zal daar een 'boost' geven aan de stadsontwikkeling.

Weer over de stenen
Joost Heessels, bibliothecaris in Nieuwegein, besteedde in zijn blog veel aandacht aan het feit of je nog wel moet investeren in stenen. Een terechte vraag uiteraard en ik denk dat vakcollega's dat verhaal goed kunnen volgen. En goed ook dat we hier bij stil staan.

Toen ik mijn artikel voorbereidde, sprak ik een Utrechtse vriend van mij. Ik legde hem uit dat ik bezig was met een artikel over de nieuwe bibliotheek. Hij vroeg zich af of de bibliotheek wel naar een nieuw pand moest. Ze zitten toch goed daar aan de gracht? Al doorpratend bleek dat mijn bijzonder hoog opgeleide vriend toch nog wel een heel ouderwets beeld had van de bibliotheek. En nu heb ik mijn vriend redelijk hoog, dus ik vermoed dat de gemiddelde Nederlander geen verhevener beeld heeft.

In die zin hebben we nog veel missiewerk te verrichten zoals Joost dus doet. Samen met de samenleving bouwen aan een nieuwe basis onder het bibliotheekwerk. En tegelijkertijd moet je van de huidige situatie naar de toekomst bouwen en kun je wat er nu is niet zomaar terzijde schuiven.

De nieuwe kleren van de keizer
Een blog waar ik mee besluit is dat van Fabiola waarin ze aangeeft dat in een land waar voedselbanken sneller groeien dan die andere banken die ons deze crisis in hielpen, het toch de vraag is of je allerlei nieuwbouwprojecten moet doen. Een oproep die natuurlijk helemaal terecht is. En die er dus voor pleit dat bibliotheekwerk helder moet kunnen maken wat onze bijdrage is aan deze maatschappij. En hoe wij indirect bijdragen aan het feit dat er geen voedselbanken meer hoeven te zijn. En volgens mij plaatst die vraag ons terug midden in de samenleving. En volgens mij horen wij daar ook.

Opinions are free
Veel mooie positieve reacties en hier een daar een mooie aanvulling of een kritische noot. Volgens mij leven we in een mooi land als zo iedereen zijn mening mag verkondigen. Iedereen mag zijn stem laten horen: ook het bibliotheekwerk.

Vanaf deze plek: dank aan iedereen die heeft bijgedragen.

zaterdag 20 juli 2013

Brommers kieken

kreidler 1
 
Zittend op hun brommer wanen ze zich weer zeventien. De leeftijd waarop ze die Kreidler kochten. Allebei ouder geworden: de berijder en de brommer. En allebei met gebreken. Maar zodra ze weer op hun buikschuiver zitten, komt de bravoure van de zeventienjarige weer terug.
 
Een paar weken geleden was ik op stap met  inmiddels oud-collega René van der Have. René heeft een voorliefde voor brommers. Solexen en Italiaanse sportbrommertjes. En als je brommers hebt, krijg je brommervrienden. Of andersom, zoiets was het bij René.
 
Al paar jaar maak ik elk jaar wel een brommeruitstapje op de brommers van René. Bij René krijg ik het gevoel dat hij groot is geworden en toch de jongen in zichzelf heeft weten te conserveren. Zo nam hij me dit maal met zijn brommervrienden mee naar de Internationale Kreidler Dag in Neede (ja zoekt u maar even op, op de kaart). Het internationale karakter is wel dat er een aantal zwaarlijvige Duitsers met hun luidruchtig brommers even de grens over wippen om om half twaalf 's ochtends met bier te starten.
 
Toch staan er zo'n 400 brommers te glimmen op die dag. Die vervolgens 80 kilometer met elkaar gaan toeren. 400 volwassen kerels (en 2 dames) van bijna allemaal boven de 50. 
 
Kreidler: de poor man's Harley. Iets minder pk's maar veel meer lol. 
 
Bedankt René, volgend jaar weer.
 
Bekijk ook de hele set:
 

vrijdag 19 juli 2013

Never underestimate the librarian...

 
Een oude reclame van Elsevier. Maar eentje die me nog altijd bij blijft. Over het belang van bibliothecarissen in de samenleving. Als radertje in een keten van vele beroepen die gaan over de kwaliteit van leven.  Bibliothecarissen zijn meer dan ooit nodig. Als radertje in de keten van taalontwikkeling, verbeelding, leeservaring, informatievaardigheden, knoppenkunde, mediawijsheid en sociale cohesie. 
 
Voor de samenleving in het algemeen en voor onze bescheiden branche in het bijzonder geldt:
Never underestimate the importance of  librarian.

dinsdag 16 juli 2013

Smakelijke crowdfunding


Hoezo crisis? Er best nog geld te vinden. Kijk maar eens naar dit smakelijke voorbeeld van crowdfunding. Deze week liep ik door de binnenstad van Groningen en trof ik bij een pand dat aan het verbouwen was deze poster aan. Met een glimlach las ik hun aanbod. En als het Toetjesparadijs al zo aan investeerders zou kunnen komen, hoe makkelijk zou dat dan voor ons zijn?

Ik zie wel voor me dat een Makkelijk Lezen Plein ge'crowdfund' kan worden door ouders en onderwijs. Ik zie wel voor me dat leden boeken mogen adopteren (als we het afschrijven, krijgt u het alsnog) en als ik het goed heb, heb ik ook wel eens gehoord van een bibliotheek waar je een kast kon sponsoren.

De kunst lijkt me om een actie 'zacht en verleidelijk' te houden. Daarmee bedoel ik dat de actie niet als een bedelactie moet overkomen en dat de actie een aardig 'knuffelgehalte' moet hebben. Investeerders in het Toetjesparadijs ontvangen rente over hun investering en een aantal toetjes cadeau.

Iemand  goede ideeën?

zondag 14 juli 2013

De schreeuwende behoefte aan publieke ruimte, opinie in AD/Utrechts Nieuwsblad

Opinie AD Mark Deckers

Soms lopen dingen bijzonder. Via-via-via kreeg ik afgelopen week contact met het Algemeen Dagblad/Utrechts Nieuwsblad. Hoe ik aankeek tegen de grote investeringen in de Utrechtse bibliotheek. Tja, vragen aan een bibliothecaris hoe hij het vind dat er een nieuwe bibliotheek wordt gebouwd lijkt natuurlijk een vraag naar de bekende weg.

En dus stond gisteren bovenstaande artikel paginagroot in het AD/Utrechts Nieuwsblad. Je kunt op de foto klikken om het nog groter te zien.

Er zullen ongetwijfeld reacties komen op dit artikel in de trant van: "ja maar, ons belastinggeld" of:  "geen bouwput maar bodemloze put". Reacties die ik snap. De financiële kaders zijn de afgelopen jaren flink onder druk gekomen. Ik wil wel graag betogen dat bibliotheken solide partners zijn, dat zij zeer zorgvuldig met gemeenschapsgeld omgaan en er in slagen veel burgers iets mee te geven voor de kwaliteit van hun leven. Ik ben niet iemand die alleen maar zegt dat we meer moeten uitgeven. Ik heb de afgelopen jaren bezuinigingsplan na bezuinigingsplan gemaakt. Een stad die durft te investeren is een verfrissende tegengeluid. Ik bepleit dat dat geen geldsmijterij is  maar een solide belegging voor de toekomst. Andere steden die al eerder het goede voorbeeld gaven zullen die investering van harte onderschrijven.

Reageren kan nog tot vanmiddag 15.00 uur naar reageren@ad.nl Van harte aanbevolen.

zaterdag 13 juli 2013

Flora voor kinderen van nu : deel 6 : Flitsplantje

Flitsplantje


Flisplantje ; lat. Mico Plantate

Volgens velen is het Flitsplantje een ernstige vorm van onkruid. Het liefst verwijdert met de plant zo snel mogelijk uit beeld. Daarbij wordt geen middel geschuwd.

De hoogte is ongeveer 250 cm, kleur van stam en bloem zijn grijs. Kent weinig variatie. Komt meestal voor in wegbermen.

De Flitsplant gedijt goed in een CO2-rijke omgeving zoals snelwegen en provinciale wegen. Automobilisten die extra veel CO2-uitstoten kunnen dan ook soms de bijzondere lichtflits waarnemen die het flitsplantje dan afgeeft. Aan deze lichtflits dankt het flitsplantje dan ook zijn naam.

De flitspaal wordt soms verward met het Vergeet-mij-nietje. Beiden kennen in het hart van de bloem een glazen oog. Het verschil tussen het Flitsplantje en het Vergeet-mij-nietje is vrij eenvoudig vast te stellen door met hoge snelheid langs het plantje te rijden. Als deze geen lichtflits afgeeft heeft u te maken met het Vergeet-mij-nietje. Overigens: bij de laatste telling kende Nederland nog 1.400 Flitsplantjes. Het aantal daalt al jaren gestaag. Dit in tegenstelling tot de Vergeet-mij-nietjes.

Over 'Flora voor kinderen van nu'
In 1924 en 1925 schreef Paul van Ostaijen de reeks Diergaarde voor kinderen van nu. Met daarin beschrijvingen van het dierenrijk gekoppeld aan kenmerken van die tijd. Er is nog immer geen goede aanvulling voor het plantenrijk. Deze reeks is een experiment om eens te kijken wat het oplevert als we dat in deze tijd zouden doen. De reeks dient geen enkel ander doel dan vermaak. Suggesties zijn welkom

vrijdag 12 juli 2013

Hengel-o-o-o


Over zoepen, toepen en op de proem'n kroepen, brommers kiek'n of nie dan? Als oud-directeur van de Bibliotheek in Hengelo bekijk ik dit met een grote grijns.

Zelfspot is ook een gave.

Met dank aan Erwin Dekker voor de attendering.

donderdag 11 juli 2013

Een 'cordon sanitaire'?

UK - London (Occupy the London Stock Exchange)

In Nederland kennen we enkele gemeenten die in het geheel geen bibliotheek subsidiëren. En de verwachting op basis van de laatste brief van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is dat dit aantal de komende jaren wel eens snel zou kunnen toenemen.

In de nieuwe bibliotheekwet is opgenomen dat als een gemeente ingrijpende veranderingen wil aanbrengen in het bekostigingsniveau van de bibliotheek, dat dan overleg met de omliggende gemeenten vereist is. Hier staat met nette bewoordingen: je stopt niet zomaar met het financieren van je lokale bibliotheek.

Als een gemeente stopt met financieren, is er echter niet meer nodig dan overleg. Er staat niet dat men overeenstemming moet hebben met deze omliggende gemeenten. Vandaar dat ik via Twitter de vraag maar eens uitzette hoe gemeenten dat regelen als ze willen stoppen met het financieren van een lokale bibliotheek.

Gemeenten in een basisbibliotheek
Ik kreeg daarop een aardige reactie van Theodoor de Lange van Longus. Hij gaf op de eerste plaats aan dat het niet de gemeenten zijn die stoppen met de bibliotheek maar bibliotheekstichtingen zelf. En daar heeft hij wel een punt 20% van de begroting van bibliotheken bestaat uit gebruikersinkomsten (contributies en boetes). Daarnaast gaf hij aan dat hij de laatste tijd veel met productbegrotingen bezig is geweest om gemeenten inzicht te verschaffen in wat welke dienstverlening kost. Hij gaf aan dat zeker in constructies met basisbibliotheken (dus meerdere gemeenten betalen samen een bibliotheek) het nog lastig is om je als gemeente zomaar terug te trekken. Want in gezamenlijkheid worden vaak alle bovenlokale kosten als die van management, ICT en back-office gedeeld. Als een gemeente stopt met fiancieren staan de andere gemeenten dus in de kou. De gemeenten zitten dus samen in een badkuip met warm water. Als er één uitstapt wordt het water van de anderen snel koud. Nou ja, figuurlijk dan.

Free riders
Een andere reactie kreeg ik van Erica de Winter, manager bij Bibliotheek Rivierenland. Zij gaf aan hoe de gemeente Buren - medefinancier van deze basisbibliotheek - had aangegeven niet meer te willen bijdragen aan de bibliotheek. Hoewel de zaak heel genuanceerd ligt (men betaalt nu weer wel voor Bibliotheek op School bijvoorbeeld) heeft dit er wel toe geleid dat inwoners van Buren niet meer tegen gelijke condities lid kunnen worden van een bibliotheek in omliggende gemeenten. Kinderen uit Buren betalen in omliggende gemeenten € 25,- contributie per jaar en volwassen betalen € 100,- per jaar. De omliggende gemeenten passen er dus voor om hun lokale subsidie uit te geven aan inwoners van Buren.  Hiermee wordt zogeheten 'free ridersgedrag' van gemeenten voorkomen.

Cordon sanitaire?
En mijn vraag is dan ook of je daar nu niet al een gezamenlijk standpunt als bibliotheken over moet innemen. Als de gemeente bij de buren stopt met financieren, lijkt het mij niet logisch dat die inwoners dan wel tegen hetzelfde tarief gebruik kunnen maken een bibliotheek een plaats verderop.
Als je dat wel doet, krijgen gemeenten een vrijbrief om hun financiering terug te draaien en omliggende gemeenten voor kosten te laten opdraaien. Met andere woorden: moet je niet een 'cordon sanitaire' opwerpen tegen gemeenten die niet meer meefinacieren?

Zo'n cordon sanitaire zou eruit kunnen zien zoals de regeling van Buren. Maar er zijn vast nog creatievere oplossingen te bedenken. Ik ben daar eigenlijk wel benieuwd naar. Maar een statement lijkt me niet verkeerd. Nu kunnen bibliotheken daar nog redelijk vrij met elkaar over denken. Straks in de hitte van de bezuinigingsstrijd is dat misschien lastiger.

Voorkomen beter dan genezen
Blijft natuurlijk staan dat we hopen dat we zo'n regeling nooit nodig hebben. Maar ik heb toch liever de achterdeur dicht voor het geval dat.

Want voor het overige toont ook dit geval aan dat wij in onze klassieke bibliotheekfunctie stevig opnieuw (lees: efficiënter) moeten organiseren: samenwerkingsconstructies, gezamenlijke huisvesting, burgerkracht, co-creatie, inkoopbundeling en alle andere oplossingen zullen we pro-actief moeten inzetten. En zoals ook in de brief van de VNG stond, tegelijkertijd een nieuwe lijn opzetten rond leesbevordering en laaggeletterdheid.

Nou, wat denkt u, moeten we iets afspreken over een 'cordon sanitaire'?

Foto: xpgomes8

dinsdag 9 juli 2013

De eerste bestelweek in Gelderland...

Vorige week kende het team Centraal Collectioneren van Gelderland zijn eerste bestelweek. Met negen stichtingen en 40 vestigingen. Na een maandje voorbereiding ging men aan de slag. Hoe gaat nou zo’n eerste bestelweek? We gunnen u een blik in de werkruimte van de collectioneurs…
 

De aanschafweek begint met een kort overleg. Hebben we alle spullen? Doet alles het? Zijn er nog dingen waar we speciaal op moeten letten? En dan begint het team. Een team dat trouwens letterlijk op halve kracht draait. Een deel is op vakantie, zoals in alle bibliotheken.
 
Het grote schema dat bij ons aan de muur hangt wordt de eerste uren veelvuldig geraadpleegd: hoe zat het ook al weer met de abonnementen?, hoeveel mocht Nijkerk ook al weer aanschaffen? Op een ander schema houden we bij voor welke stichtingen, we welke bestellingen al hebben afgerond.
 
Ondertussen beginnen de teamleden hun eerste bestellingen te doen. Soms in voor hen nieuwe systemen. Teamleden helpen elkaar daarbij. De een heeft veel ervaring in Wise de ander in VSmart.  De eerste uren gaan dan ook vooral op om voor jezelf te ontdekken wat een prettige werkwijze is.
 
Af en toe klinkt er een zucht als we weer een technisch foutje hebben gemaakt. Die nieuwe systemen voelen echt als opnieuw leren fietsen.
 
Ondertussen schuift Eliza Kroes van de Rijnbrinkgroep aan. Een aantal bibliotheken is gewend om bij haar te bestellen.  Heleen die de AVM doet, loopt samen met haar de bestellingen door en stemt die af met het NBD-aanbod.  Dat is een handige samenwerking. Daar gaan we nog plezier aan beleven.
 
Ergens in de middag van de eerste besteldag roept één van de teamleden: ik begin het leuk te vinden! En ze bedoelt daarmee dat ze het gevoel heeft dat ze de systemen voldoende kan overzien om haar werk goed uit te voeren.
 
En dan wordt het plotseling heel rustig in de werkkamer. Een serene rust.  Blijkbaar heeft iedereen voldoende informatie en wordt er hard gewerkt. De eerste krulletjes van onderdelen die afgerond zijn, verschijnen op het planbord.
 
Aan het eind van de dag koppelen we terug en maken de planning voor de tweede dag.
 
Het vervolg is wat hectischer. Het is wat puzzelen met de inzet. En jawel, naast koffie halen, mag  ik  zowaar ook nog een klein deel van de aanschaf doen. Mijn oude vakgebied: non-fictie. Leuk om te zien hoe het nu gaat en dat het ook nog veel lijkt op hoe ik het destijds deed.
 
Nog één keer een kort overleg over de laatste onderdelen.  De laatste eindjes worden verdeeld. Nog een race tegen de klok. Maar om half zes ’s avonds – nog alleszins netjes – tikken we de laatste bestelling in het systeem.  Het laatste kringeltje op onze flap wordt gezet. Die laatste bestelling is trouwens het boekje: ‘Babykleertjes breien’, besteld voor vijf vestigingen. Misschien wel een mooie symbolische titel voor een team dat net een bevalling achter de rug heeft….
 

zaterdag 6 juli 2013

Flora voor kinderen voor nu : deel 5: Vergeet-mij-nietje

Vergeet-mij-nietje

Vergeet-mij-nietje ; lat. Myosotis

Een plant die het de laatste jaren bijzonder goed doet is het 'Vergeet-mij-nietje'. Hoewel het Vergeet-mij-nietje vroeger alleen in Hilversumse televisiestudio's was te vinden, is deze tegenwoordig overal gezien. Langs snelwegen, in winkels en in woonhuizen. Het Vergeet-mij-nietje heeft een rustgevende werking en verleent een vorm van schijnzekerheid.

Het Vergeet-mij-nietje is de laatste jaren ook in zwang geraakt als kamerplant. Veel mensen sluiten een Vergeet-mij-nietje aan op hun pc. Laptops hebben tegenwoordig een ingebouwd Vergeet-mij-nietje.

Het Vergeet-mij-nietje dankt zijn naam aan de wens van mensen om niet vergeten te worden.Wie niet gezien wordt, bestaat niet. Het vergeet-mij-nietje is daarbij voor velen een dankbaar en troostrijk hulpmiddel.

Het Vergeet-mij-nietje kent dan ook veel varianten. Elk Vergeet-mij-nietje is te herkennen aan het glazen hart in de bloem. Kent vele kleurschakeringen.

Over 'Flora voor kinderen van nu'
In 1924 en 1925 schreef Paul van Ostaijen de reeks Diergaarde voor kinderen van nu. Met daarin beschrijvingen van het dierenrijk gekoppeld aan kenmerken van die tijd. Er is nog immer geen goede aanvulling voor het plantenrijk. Deze reeks is een experiment om eens te kijken wat het oplevert als we dat in deze tijd zouden doen. De reeks dient geen enkel ander doel dan vermaak. Suggesties zijn welkom

donderdag 4 juli 2013

Neuh, dit is niet gnarly maar corny

Facebook Is The Opium Of The People

Laatst zat ik met een paar collega's sinds lange tijd weer eens om tafel met oud-collega Jeroen. Jeroen is een leuke gozer die er lang over doet om volwassen te worden. Hoewel de 40 nadert blijft hij maar windsurfen en dj'tje spelen. Jeroen verkeert dan ook in hele andere kringen dan al die serieuze mensen zoals wij.

En dus praat Jeroen ook de taal van hele andere kringen. Hoewel ik wist dat je geen "cool!" meer mag zeggen maar "vet!" bleek ik toch al weer een aantal taalgeneraties achter te lopen. Nee joh, als je nu iets 'vet!' vindt, dan zeg je dat iets 'gnarly' is. Het liefst 'fuckin' gnarly'. En als het een beetje suf is, zeg je 'corny'

Jeroen schudde nog eens even met zijn hoofd en zijn oordeel was helder: dit komt nooit meer goed. Weet je, zei hij, wat je nog kunt doen is gewoon de 'urban dictionary' uit je hoofd leren. De 'urban wat?' zeiden we nog.

Maar hij bestaat echt. Voor alle pensionado's, mutsen, nitwits en andere suffe mensen zoals wij: de urban dictionary.

Verrijk uw woordenschat met woorden als screwevenir, glassholeseat gypsie en afghanican en nog zo'n paar honderdduizend 'urbans'. Raadpleeg de Urban Dictionary.

Soms denk ik echt dat ik oud word. En dat denkt Jeroen ook. Dankjewel Jeroen.

Foto: Taco Ekkel

dinsdag 2 juli 2013

Vergrendel de deuren, controleer het nachtslot.....

Safety

Vergrendel de deuren, controleer het nachtslot, verberg het tafelzilver en breng vrouw en kinderen in veiligheid. Dat is wat ik dacht na het lezen van de brief die de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) deze week stuurde aan alle leden van gemeenteraden. Hieronder treft u de samenvatting aan.

De opening van het bezuingingsbal
Volgend jaar zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Over het algemeen wordt aangenomen dat veel gemeenten na die verkiezingen weer fors zullen moeten bezuinigen. Voor de verkiezingen wordt het electoraat gespaard, na de verkiezingen begint het bezuingingsbal.

Ik ben geen pessimist. Ik hoop dat ik het mis heb, maar onderstaande brief lijkt mij toch een openlijke uitnodiging om de subsidiebedragen flink terug te schroeven.

Aanval is de beste verdediging
Bij de gemeente worden de messen geslepen. Aan bibliotheken de uitdaging om het komende jaar helder te maken waar zij voor staan, hoe zij de samenleving gaan ondersteunen en op welke wijze kosten gereduceerd gaan worden.  Bibliotheekdirecteuren doen er goed aan  om te komen met een aanvalsplan waarin leesbevordering en laaggeletterdheid centraal staan. Aanval is nog altijd de beste verdediging.

Voor de liefhebbers: lees de analyse van het VNG-rapport "Handreiking VNG Bibliotheek in het digitale tijdperk" nog maar eens terug. Mijn eindconclusie was toen: "Daarmee is VNG als iemand die waarschuwt dat je toch langzaam dat houten huis moet verlaten vanwege brandgevaar. Waarna sommige gemeenten al met lucifers klaar staan…

Hou ze weg bij de lucifers is het enige dat ik kan zeggen…"

Samenvatting van de brief
De samenvatting van de brief luidt als volgt (de onderstrepingen zijn van mij):  

"De minister van OCW heeft een conceptwetsvoorstel stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) openbaar gemaakt. De wet zal naar verwachting in 2015 in werking treden.

Het Rijk wordt verantwoordelijk voor de financiering van de digitale bibliotheek, die voor burgers zowel direct als via de lokale fysieke bibliotheek toegankelijk zal zijn. De uitname uit het gemeentefonds die zal plaatsvinden in verband met de centralisatie van de inkoop van e-content, waaronder e-books, is naar 2015 uitgesteld. In het kader van de meicirculaire 2014 zal u over het plafondbedrag en het groeipad daar naartoe een mededeling ontvangen. In conceptwetsvoorstel worden gemeenten niet verplicht gesteld om een lokale, fysieke bibliotheek te subsidiëren. Wel moet een bibliotheek aan een aantal verplichtingen voldoen om deel te nemen in het netwerk, waaronder aansluiting op de digitale infrastructuur en de ondersteuning van het onderwijs. De VNG zet zich in voor een beperking van de verplichtingen.

Bestuurders van de VNG en het IPO en de minister van OCW hebben op 10 april jl. Bestuurlijke afspraken openbare bibliotheekwerk 2013-2014 ondertekend. Dit om de periode tot inwerking treden van de Wsob in 2015 te overbruggen.
  • Afgesproken is dat sluiting van een bibliotheek door een gemeente niet eerder geschiedt dan na overleg met de naburige (centrum)gemeente over de toegang van haar inwoners tot het lidmaatschap van de bibliotheek in de naburige (centrum)gemeente.
  • Verder is afgesproken dat gemeenten bibliotheken zullen aansturen op de ondersteuning van digitaal lezen en dat gemeenten, tezamen met het Rijk en de provincies, zich inzetten voor leesbevordering en bestrijding van laaggeletterdheid.
  • Er is geen afspraak gemaakt over de subsidiering volgens de zogenoemde instapniveaus (minimumniveaus naar aantal inwoners). De subsidiering moet in relatie staan tot het vermogen om de opgedragen taken uit te voeren.

Er is geen bezwaar tegen uitvoering van bibliotheekwerk door een commerciële aanbieder.
De gemeente is verantwoordelijk voor bewaking van de kwaliteit en voor de opdrachtformulering aan de bibliotheek. Een (te) beperkte opdracht zal bij aanname van de Wsob ertoe kunnen leiden dat de bibliotheek niet kan deelnemen in het stelsel."