donderdag 21 mei 2009

Lang leve het irrationeel collectiebeleid


Ik heb een voorliefde voor de boeken van Mike Dash. De afgelopen weken las ik het boek over de tulpenkoorts. De tulpenkoorts is een kortstondige speculatie met tulpenbollen in Nederland in 1635. De tulpenkoorts of tulpenmanie vertoont grote trekken met beurskrachen en kredietcrises. Dat boek las ik overigens nadat ik het boek Tulpenkoorts had gelezen. Tulpenkoorts schijnt een filmscript te zijn dat door Spielburg verfilmd is. Dat heb ik blijkbaar weer gemist.

Het eerste boek van Dash waar ik mee in aanraking kwam was het boek over de ondergang van de Batavia. Dat is een morbide geschiedenis over muitende scheepslui van een gestrand VOC-schip. Het is waar gebeurd met toch nog een happy end.

Wat mij telkens treft bij de boeken van Dash is de uitgebreide bibliografie en het notenapparaat waarin je precies kunt teruglezen hoe hij het boek heeft opgebouwd en dat elke feit klopt. Die lijst heeft iets machtigs. Want al die boeken die op die lijst staan zou ik kunnen opvragen. Ik zou me opnieuw kunnen verliezen in de geschiedenis. Ik kan controleren of Dash zijn werk goed heeft gedaan. Ik had zelf Dash kunnen zijn.

En elke keer sta ik weer versteld van de hoeveelheid informatie die bibliotheken en archieven met elkaar bewaren. In het boek over de tulpengekte wordt onder ander de Stadsbibliotheek Haarlem nog een keer bedankt.

Dat machtige gevoel om zoveel bronnen bij elkaar te hebben was mij de reden om ooit te kiezen voor bibliotheekwerk. Met dank aan Boudewijn Büch die in zijn programma's de meest bizarre bibliotheken en archieven uitploos. En overigens dank voor de scholen die mij afwezen (fotoschool en de etalageopleiding).

Helaas moeten bibliotheken steeds rationeler collectioneren. Ik snap dat heel goed, er zullen ook heel veel mensen blij mee zijn. Maar een paar weken geleden stuitte ik op iemand die trots verkondigde het irrationele collectiebeleid aan te hangen.

Die aanhanger van het irrationele collectiebeleid was Willem Jaap Zwart, de voorzitter van de CD-uitleen in Enschede. We hebben met de Overijsselse bibliotheken een deal gesloten met deze club. We zijn een afkoopbedrag overeengekomen waardoor we kunen regelen dat alle cd's en lp's van deze club (ruim 60.000) gratis geleend kunnen gaan worden door Overijsselse klanten.

Voor de gelegenheid was ik mijn oude platencollectie nog maar eens doorgelopen. Het blijkt dat wat toen mode was, nu al niet meer of zeer slecht te krijgen is. Een specifiek plaat van Tom Waits, Johnny Guitar Watson, de Pixies of het obscure Dockumer Lokaeltsje (nee, niet het nummer maar het bandje), ze zijn bijna allemaal nog maar op één plek te krijgen in Overijssel: de CD-uitleen in Enschede. Illegaal downloaden kan op onderdelen maar geeft geen dekkend beeld.

Het is hartstikke goed dat bibliotheken rationeel collectioneren. Dat betekent belastingcenten worden gestoken in materialen die mensen graag willen gebruiken. Maar diep in mijn hart ben ik even blij met al die gekke instellingen die het irrationele collectiebeleid propageren.

Zo, nu op zoek naar de dagboeken van Kapitein Cook. En inderdaad, ik kom uit de het Stadsarchief en Atheneaumbibliotheek. Ook zo'n instelling met irrationeel collectiebeleid. Koesteren die instellingen!

zaterdag 9 mei 2009

Het equivalent van rokjesdag: Sjaaltjesdag


De ontslapen Martin Bril introduceerde tot vreugde van mannen en tot wanhoop van vrouwen: rokjesdag. Rokjes die op de eerste mooie warme dag van het jaar uit de kast moeten. Een dag waarop de lentekolder nationaal wordt afgekondigd.

Nu heb ik tot grote vreugde van mijn vrouw een aantal sjaaltjes aangeschaft. Het effect is even sterk als rokjesdag. Er wordt mij 's ochtends smekend gevraagd dat sjaaltje weer om te doen.

En nog erger. Ik verschijn op covers van tijdschriften en krijg aangeboden om mijn eigen tijdschrift te beginnen.

U gelooft het niet? Klik dan maar hier.

Volgens mij heeft mijn vrouw de lentekolder....

Dus mannen: op naar sjaaltjesdag!

dinsdag 5 mei 2009

De mysterieuze krachten van het bibliotheekwerk : deel 4 : Tonnie Peters


In de mysterieuze krachten van het bibliotheekwerk gaat het altijd over mensen die je niet snel op de voorgrond ziet. En ondertussen verzetten ze bergen werk.

Zo iemand is Tonnie Peters van de OBD. Tonnie werkt op de "inlichtingenafdeling" van de OBD. Parate kennis schijnt een uitstervende eigenschap te zijn. Tonnie is gelukkig nog behept met een flinke portie. En dan met name op het gebied van de geschiedenis van Overijssel. Zelf zal hij dat direct ontkennen en hij weet zeker vijf mensen te noemen die nog meer weten. Maar voor mensen zoals u en ik weet Tonnie ongelofelijk veel. En wat ie niet weet, weet hij wel weer te vinden. Collega's doen nooit tevergeefs een beroep op de speurcapaciteiten van Tonnie. Het schijnt zelfs zo te zijn dat er klanten zijn die speciaal naar Tonnie vragen.

Sinds de 23dingen kruipt Tonnie wat uit zijn schulp. Zo heeft hij twee blogs in de lucht. De eerste en langstlopende is die van Transisaliania. Hij gaat in op serieuze en minder serieuze onderwerpen uit de geschiedenis van Overijssel. Dat lardeert hij met materialen uit collecties. Als je het leest wordt je gewoon enthousiast van de archiefmaterialen en op mij heeft het hetzelfde effect als de uitzendingen van de overleden Boudewijn Büch.

Zo was ik laatst te gast bij iemand die tegenwoordig woont in huize Rollecate in Dedemsvaart (zie foto). En Tonnie blijkt daar dan al weer over geschreven te hebben. Kom ik dan achteraf achter.

Zijn tweede en relatief jonge blog gaat over tijschriften van historische verenigingen. De inhoud van nieuwe nummers wordt aangestipt.

Er zijn collega's die mij hebben gevraagd of we deze blogs niet kunnen meeindexeren in onze zoekmachine. En daar ben ik het van harte mee eens. Dus stop deze informatie maar in onze aquabrowser. Een mooie aanvulling op alle erfgoedmaterialen.

Tonnie neemt ongelofelijk veel informatie tot zich. Dan zou je denken dat hij ook veel meningen kan verkondigen. Maar daarin is Tonnie heel voorzichtig. Als hij een mening verkondigt begint hij daar altijd heel voorzichtig mee. Hij geeft zich niet direct bloot. Toch is hij ongelofelijk sociaal en is al tijden lid van de ondernemingsraad. Zet zich met hart en ziel in voor mensen. Geen grote woorden maar wel veel doen.

En wat doen wij om de Tonnies van deze wereld een hart onder de riem te steken? Precies, wij doen waar wij goed in zijn: het van de daken schreeuwen! Tonnie bedankt!