dinsdag 26 februari 2013

Hoe de materiële en immateriële wereld versmelten...

  
Mikka Leinonen heeft een mooie theorie:de materiële en immateriële wereld zijn bezig om met elkaar te versmelten. Ik weet het het klinkt een beetje sofisch. Maar geloof me, ik sta nog steeds met beide benen op de grond en de genoemde theorie wordt één van de hippe business modellen voor de komende jaren.

Kijk maar eens goed naar de bijgeleverde sheet. Ik geloof dat er veel waarheid in zit. Informatie is niet gebonden aan een medium en wordt daarmee vloeibaar. Informatie krijgt waarde door context en vooral doordat informatie gaat circuleren, door delen dus. De informatie beïnvloedt je gedrag, emotie of kennis. Informatie hierover is nieuwe marktinformatie maar evenzeer informatie voor jezelf.

Technologie verbindt meer en meer die materiële met de immateriële wereld. Werd status een generatie geleden nog afgelezen aan bezit (huis, auto, baan), tegenwoordig hechten we meer en meer waarde aan immateriële status: (imago, uiterlijk, (digitale) vrienden). En het materiële wordt meer en meer verbonden met het immateriële. 

Wie waarde wil creëren denkt er dus over na hoe hij die immateriële waarde dus in zijn product of dienst kan stoppen. Een interessante om eens over na te denken voor de bibliotheek: materieel uitlenen is daarmee een eindig concept geworden. Het gaat om de vraag wat we immaterieel bereiken en welke middelen we in kunnen zetten om dat te bereiken.
 
Eén van de vorige berichten over Bibliotheek 4.0 van Rosemie Callewaert is zo'n goede aanzet zoals Leinonen bedoelt. Maar volgens mij zijn we nog lang niet klaar.
 
Hoe gaan wij materieel en immaterieel nog verder met elkaar verbinden?
 
Meer aardige presentaties  - inclusief uitwerkingen van bovenstaande model - van Leinonen vindt u hier.

zondag 24 februari 2013

Waarom je niet lacht op foto's....


Op dezelfde dag dat ik foto's maakte van Marieke, deed ook mijn jongste dochter Eva-Lotta even mee. Eva-Lotta weet dat als je op de foto komt, je altijd moet lachen. Dat vinden mensen leuk. Ik probeer haar uit te leggen dat je niet altijd hoeft te lachen op een foto. Dat het meer gaat om de emotie die je vastlegt. Nou ja, op het niveau van een zesjarige dan: welk ander gevoel dan blij ken je nog meer? En tja, dat lachje kon ik daarna natuurlijk wel vergeten. Maar ik kreeg er wat moois voor terug.

Raad maar mee, wat ze laat zien?

woensdag 20 februari 2013

De Bibliotheek 4.0 van Rosemie



Bibliotheek 4.0 from Rosemie Callewaert

Ai, ai. Terwijl ik nog bezig ben met de bibliotheek 2.0 is Rosemie Callewaert al weer bezig met Bibliotheek 4.0. Ik noemde Rosemie ooit: misschien wel de slimste gast bij Bibnet. Kort daarna maakte ze haar overstap bekend naar iStoireServices.

Een presentatie om nog eens goed na te lezen. Met in het midden een leuke invuloefening in wat je betekent voor de gebruiker van de bibliotheek. Een klein beetje analoog aan de gouden cirkel van Sinek Het gaat niet meer om het product, het gaat om de antwoord of de emotie die erachter zit.

En tot slot: in één van de laatste sheets staat een mooie tip: beoordeel je eigen internetdiensten net zo kritisch als dat je zelf de diensten van een ander beoordeelt. En dan eindigen we zoals we beginnen: ai, ai.

maandag 18 februari 2013

Bami, bier en boeken....



Bami, bier en boeken. En ik weet zeker dat vooral het mannelijk smaldeel van het bibliotheekwerk gelijk opveert. Bami, bier en boeken is toch een beetje de NRC-variant op 'Wein, Weib und Gesäng'.

Het begon als volgt: twee weken geleden kreeg ik een duister mailtje van Kees Schafrat, handelaar in boeken. De strekking: Bami, bier en boeken met P.F.Thomése. Plaats van handeling: Chinees de Lange Muur. Slechts 25 zitplaatsen, liggend in een volkswijkje en een interieur dat sinds de originele  Kung Fu-film niet meer is vernieuwd. Het afhaalgedeelte is groter dan het restaurant. Kortom, de perfecte locatie voor alles wat het daglicht niet kan verdragen.

Bijeenkomst van de AA?
Via een kort mailtje laat ik weten dat ik van de partij ben, samen met een collega-directeur (wiens naam om logische redenen uiteraard niet vermeld wordt). Op de avond zelf sneeuwt het. langzaam druppelt een gezelschap van vooral mannen binnen bij de Chinees. Iedereen schudt elkaar schuchter de hand en stelt zich even voor. Het kleine gezelschap heeft iets intiems en tegelijkertijd toch ook iets van een bijeenkomst van de AA.

Het eerste deel bestaat uit bier. Dan is dat maar weer geweest. Thomése trapt af: we kunnen kiezen. Eerst maar iets met sex of toch maar een verhaal met eten. Beide onsmakelijk zeg hij maar vast. In de hoek van het restaurant zit nog één gezinnetje met twee kinderen te eten. Die moeten zich ter dege hebben afgevraagd wat hier gebeurd. Twintig morsige mannetjes en een enkel dametje rond een orerende man over bami en mannelijk gerief.

Ondertussen laveert het gesprek tussen voetbaluitslagen, schrijvers en slechte grappen over chinezen.

De pronte eigenaresse maant ons een beetje door te eten. 'Is nog genoeg hool' en 'Wilt u nog een spa lood?'. Ze zegt het echt. Ergens in een duister hoekje vinden vervolgens nog enkele zwarte financiële transacties plaats en wordt de kofferbakvoorraad van Kees Schafrat onderhands verpatst.

Boeken zijn vrouwendingen
Boeken zijn vrouwendingen, wordt vaak beweerd. En leesclubjes al helemaal. Als man kun je beter niet zeggen dat je bij zo'n leesclubje zit. Voor je het weet krijg je aanbiedingen voor de Libelle of heb je een proefabonnement op de Opzij.

Twintig mannen en een enkele meegenomen dame verlaten de shabby chinees. Een ieder vraagt zich even af van welke bamicoalitie hij even lid is geweest. Mannen en leesclubjes, nee, dat wordt nooit wat. Bami, bier en boeken maakt echter een prima kans.

De volgende ochtend blijkt dat er toch een papperazifotograaf op de loer heeft gelegen. Dit toch nog angstvallig geheim gehouden literaire genootschap wordt toch nog breed uitgemeten in de krant.

Ik dank Kees van Boekhandel Broekhuis voor zijn uitnodiging. Ik stond eerder stil bij zijn creativiteit als boekhandelaar en daar heeft hij me weer eens prima aan herinnerd.

Wat we hiervan leren
Bibliotheken organiseren om de haverklap lezingen met schrijvers. En tja, dan zit er toch weer zo'n pennelikker achter het tafeltje zijn boek voor te lezen.  Met in de zaal voor 90% middelbare dames en een een enkele meegenomen man. Eén van die mannen fluisterde mij wel eens toe: 'ik moest mee, ik had liever voetbal gekeken'.  Nee, voortaan denken we nog even na voordat we zomaar weer een schrijver achter een tafeltje zetten. Kees en Frans bedankt!

En voor alle volgers: nog suggesties voor bibliotheken en schrijversoptredens?

vrijdag 15 februari 2013

Vijf jaar blogger!

give me five! (CC)

Een vergeten feestje: op 11 janauri 2008 begon ik dit blog! En blijk ik plotseling vijf te bloggen. Een  kleine 650 artikelen schreef ik in die tijd. Voldoende om je druk over te maken. Een prima hobby. Ik probeer elke wel iets inhoudelijks te schrijven. En het liefst met een knipoog en een lach. Blogs over boetes, ebooks, bezuinigingen, biebsearch, ICT-award, winkelformules en stille krachten in het bibliotheekwerk. En last but nog least: Van Swelmen uit Oppendam deed zijn intrede. Maar ook verhalen over mijn kinderen, mijn armbandjes of sjaaltjes, een gedicht of wat foto's.

Dit blog begon ooit als sollicitatiebrief. En omdat ik gisteren ook weer eens een sollcitatiebrief schreef, kwam ik erachter dat mijn blog vijf jaar bestaat. In de functieomschrijving werd namelijk gevraagd of ik mensen kon inspireren. Ik heb maar verwezen naar dit blog. En maak u geen zorgen: ik sollictieer binnen ons eigen bedrijf. Niets ernstigs. Een sollicitatie naar de functie van Strategisch Adviseur en volgens mij kan ik dan ongeveer blijven doen wat ik nu doe.

Vijf jaar achter de rug en hoe zou het zijn in de volgende vijf jaar? Ga ik u over vijf jaar melden dat ik tien jaar aan het bloggen ben? En hoe ziet de wereld er dan uit? En: hoe zou het dan zijn met de heer Van Swelmen en het mooie doch onvolprezen Oppendam? Het zal mij benieuwen.

Voor nu is een groot bedankje op zijn plaats. Dit blog was er niet geweest zonder jullie. Zonder lezers geen blog. En blijf reageren, dan blijf ik schrijven.

Dankjulliewel. Op naar de volgende vijf jaar!

donderdag 14 februari 2013

Taalpunt Menthol... een zegen of een vloek?

Get Microsoft Silverlight
Ruim een week geleden openden wij in Bibliotheek Hengelo het taalpunt Menthol. Een punt waar laaggeletterden en anderstaligen hulp kunnen krijgen bij allerlei taalproblemen. Er zijn tientallen vrijwilligers bij betrokken die als taalcoach een 'taalmaatje' begeleiden en verder helpen. En die hulp is broodnodig.

In het filmpje wordt keurig uitglegd wat het taalpunt ongeveer is.

Middelen inburgering terug naar 0
Inburgeraars hebben het de afgelopen jaren knap lastig gekregen. Wie de nederlandse taal niet machtig is, moet zelf zijn taalcursus regelen. Inderdaad: op de nederlandse sites. En o ja, deze inburgeraars moeten deze cursussen ook zelf betalen. Het gaat hier om bedragen die oplopen tot € 15.000,-. En als je toch niet slaagt voor je cursus, loop je kans gekort te worden op je uitkering of in sommige gevallen zelf teruggestuurd te worden naar land van herkomst. Ik werd niet vrolijk toen ik hier uitleg over kreeg.

1 op de 10 laaggeletterd
Tegelijkertijd is 'slecht' omgaan met taal niet voorbehouden aan anderstaligen. Een tijdje geleden schreef ik al over de alfabetiseringscrisis. In Nederland is 1 op de 10 inwoners laaggeletterd. Dat begint al op jonge leeftijd: 25% van de basisschoolleerlingen verlaat de school met een taalachterstand van 2 jaar.

Zegen of vloek?
De landelijke overheid heeft haar inspanning voor inburgering compleet afgebouwd. En daarmee kun je toch afvragen of zo'n taalpunt nu een zegen of een vloek is. Moeten we trots zijn op een samenleving waar zoveel mensen net buiten de boot vallen?  De overheid legt de verantwoordelijkheid terug bij burgers, burgers waarvan ik vraagtekens heb of juist deze groep burgers dat redden. Maar waar tegelijkertijd andere burgers met het hart op de goede plaats het oppakken en een vangnet creëren. Een organisatievorm die we in de huidige financiële tijd nog wel vaker zullen zien.

Als we het willen oplossen, hebben we maar één oplossing: de samenleving moet het zelf doen. Kortom, met dank aan al die taalcoaches die hun vrije tijd beschikbaar stellen om een medemens een betere kans in de samenleving te geven. Ik vind het een prachtig initiatief en ik ben er trots op dat het in de Bibliotheek Hengelo onderdak kan krijgen.

Scala, Carint Reggeland, gemeente Hengelo en de Bibliotheek Hengelo tekenden voor de uitvoering. Een project waar veel dank uitgaat naar Ineke Helder van de gemeente Hengelo en Erwin Karst van de bibliotheek.

Wie meer wil lezen over taalpunt Menthol en de activiteiten die er plaatsvinden kan terecht op de site van Bibliotheek Hengelo.

woensdag 13 februari 2013

Bibliotheken zullen nooit vergaan...

Onder die demagogische titel plaatsten de Dutch Cowboys onderstaande infographic. De Infographic waarde al zo her en der rond en is een paar maanden oud. Maar toch te leuk om hier even te laten zien.
 
Ik geloof niet zo in die tegenstelling tussen fysiek en digitaal. Ik geloof in fysiek én digitaal. Elk z'n eigen kracht. Niet negeren dat het er is maar slim gebruik van maken.


libraries-are-forever-972-640x4094
 
Met dank aan Jos Debeij voor de attendering

dinsdag 5 februari 2013

Alle argumenten voor boetes aan flarden..... met dank aan de helden van BiblioPlus

Boetes. Ik blogde er al vaker over en altijd met twee kampen aan het einde: mensen die vinden dat we de boetes per direct moeten opheffen en mensen die vinden dat we echt niet zonder boetes kunnen.

Beide kampen bedienen zich van aannames. Want een bibliotheek zonder boetes bestond niet.... Tot voor kort. BiblioPlus (de bibliotheek van Boxmeer en omgeving) heeft het afgelopen jaar een uitgebreide pilot gedaan met het uitlenen zonder boetes. Van projectleider Ton van Duren kreeg ik netjes het rapport over de pilot. En om eerlijk te zijn: het schiet (bijna) alle argumenten om boetes te handhaven aan flarden.

Kashandelingen
Eén van de uitkomsten die ik in het oog vond springen was het terugdringen van het aantal kashandelingen. Die bedraagt tussen de 30% en 80%. Dat is een nog wezenlijke besparing op inzet van personeel. Inzet die nu besteed kan worden aan klanten in plaats van aan het tellen van centen.


Tevredenheid
Ongeacht of mensen veel of weinig boetes hadden: een  overgroot deel van de klanten is enthousiast over het afschaffen van de boetes. Tegelijkertijd zie je wel dat er een groep is die neutraal is of zijn mening nog niet heeft gevormd. Ik ben benieuwd hoe die groep er over een jaar over denkt. Ik vermoed dat de herinvoering van boetes vervolgens op bezwaar stuit over de hele linie. Terugdraaien, en herinvoering van boetes lijdt straks tot reacties. Let maar op.

 
Boeken kwijt?
Ook zo'n argument: als we boetes afschaffen krijgen we onze boeken niet meer terug. Ook dat is onderzocht. Een kleine groep mensen geeft aan dat ze boeken inderdaad langer houden. Het overgrote deel brengt ze op tijd terug. Dat heeft BiblioPlus nog weer gestaafd met uitleencijfers en het blijkt inderdaad te kloppen. Vooral het sturen van een inleverherinnering werkt erg goed en vervolgens komen materialen gewoon terug. Leden van bibliotheken zijn in de regel gewoon hele brave burgers.
 
Meer lenen en meer tevredenheid?
Klanten geven in het onderzoek aan dat het afschaffen van boetes het aantrekkelijk maakt om meer te lenen. Tevens is gedurende de pilot de klanttevredenheid gestegen van 8,1 naar 8,2.  In de uitleencijfers is nog niet te zien dat er meer geleend wordt. En dat laat de onderzoekers van Cubiss even in verwarring achter. Gesuggereerd wordt dat dit kan komen door het wegvallen van verlengingen. Dat lijkt mij een plausibele verklaring. In veel bibliotheken is 20% tot 30% van alle uitleningen een verlenging.
 
Het geld
En dan de troefkaart van het kamp dat zegt dat je boetes niet af kunt schaffen: we kunnen het geld niet missen. Daar doet het onderzoek geen uitspraak over. In eerdere stukjes over boetes heb ik hiervan gezegd dat ik een stijging van contributie legitiem zou vinden tegenover het afschaffen van boetes. 
 
Kinderen eerst?
En wat betreft dat geld: het boetes komt voor een deel van kinderen. En eerlijk is eerlijk: er zijn nog steeds kinderen die door hun ouders - na een aantal boetes - het bezoek aan de bibliotheek ontzegd wordt. Dat steekt mij ontzettend. Dus misschien moeten we eens beginnen met de kinderen?
 
Misschien een aantrekkelijke gedachte om bijvoorbeeld samen met scholen eens bij stil te staan?
 
Alle lof!
En op deze plek breng ik ten slotte graag nog alle lof aan Ton van Duren en alle medewerkers van BiblioPlus. Ik vind het helden. Het aandurven om één van de heilige principes van de bibliotheek eens een tijd te wijzigen. Daar is moed voor nodig. Want ga even bij u zelf na: zou u het durven met uw bibliotheek? Precies, dan weet u dus nu dat het ook echt helden zijn.  
 
Vervolgens hebben ze hier heel goed onderzoek naar laten verrichten. Een keurige nulmeting vooraf en keurige éénmeting na afloop. Dat onderzoek kan ik iedereen aanbevelen. Iedereen die graag meer informatie wil verwijs ik graag naar  Ton van Duren. (t.vanduren-at-biblioplus.nl)