woensdag 11 januari 2012

Meneer Van Merwijks laatste woord over Kunst & Cultuur

En dat is nog maar het begin van de titel van het nieuwste boekje van Jeroen van Merwijk. Want de ondertitel luidt: "Daarna kan iedereen weer gaan twitteren".

Van Merwijk liet vorig jaar rond Prinsjesdag dit boekje verschijnen. Toen de zware bezuingingen op de kunst in de lucht hingen. Hij legt in het boekje nog één keer het HOE, WAT en WAAROM van kunst uit. Voor al die mensen die nu met al die bezuinigingen plotseling iets van kunst moeten vinden. Tijdens het lezen van het boekje hoop je soms dat Van Merwijk nog eens de politiek in gaat. Als tekstschrijver zou hij de prachtigste oneliners kunnen produceren.

Hobby's
Zo beschrijft hij in zijn boekje iets over linkse en rechtse hobby's. "Linkse hobby's zijn: onwikkelingshulp, armoedebestrijding, achterstandswijken en integratie.

Rechtse hobby's zijn: het leger, geld verdienen, belasting verlagen en islamieten deporteren. Tot zover is alles duidelijk.

Er zijn echter ook hobby's die noch links noch rechts zijn. Duiven melken, elektrische treintjes verzamelen, vissen, snelwandelen, bonsaiboompjes kweken - noem maar op. Eén van de hobby's die links noch rechts zijn is: cultuur. Wat dat betreft is cultuur net natuur.

In de natuur bestaat links en rechts niet. Er bestaat wel links en rechts in de natuur, maar dat komt door de mens. Bomen kappen en de zee leegvissen is rechts. En bomen weer aanplanten en walvisjagers enteren is links.

Cultuur is dan ook geen linkse hobby.

Zeggen dat cultuur een linkse hobby is, is daarentegen wel een réchtse hobby. En met het hebben van een hobby is niets mis.

Ik ben allang blij dat mensen die rechts zijn überhaupt een hobby hebben. Het begin van beschaving is er, zullen we maar zeggen."

Democratisering en de grootverdienende cabaretiers
Verder wijdt Van Merwijk een hoofdstukje aan de democratisering van de kunst en over het feit dat iedereen zich er tegenwoordig mee bemoeit. Vooral mensen die we nog nooit over kunst hadden gehoord.

Verder pleit hij voor lagere vergoeding voor al die stand-alone cabaretiers die honderden keren per jaar een volle zaal wegspelen en er met de hoofdprijs vandoor gaan. De opbrengst zou moeten gaan naar de verbreding van het aanbod van de schouwburgen en de kleinere voorstelllingen.

In zijn nawoord staat hij nog stil bij de rol van het publiek. "We hebben in dit boekje nog niet gesproken over de rol van het publiek in de kunst en cultuur. En wij gaan dat ook niet doen. De rol van het publiek is de afgelopen jaren namelijk buitenproportioneel gegroeid en schromelijk overschat, het wordt tijd dat het publiek zijn juiste plaats weer leert kennen. Dat is voor iedereen het beste, voor het publiek zowel als voor de kunstenaars."

Hulp bij inspraakrondes
Voor iedere cultuurliefhebber die nog wat statements zoekt over kunst en cultuur is het boekje van Van Merwijk een prima aanrader. En volgens mij kunnen veel bibliotheekdirecteuren veel van zijn teksten zo gebruiken bij een inspraakronde bij de gemeente. En als dat niet werkt: dan dit boekje thuis bij de haard lezen en denken dat er toch nog iemand is die jouw mening over kunst en cultuur deelt.

Voor wie het zelf wil lezen: u moet het boekje even kopen. Ik heb het nog niet gevonden in de collecties van openbare bibliotheken. Maar ja, die trekken zich misschien iets te veel aan van hun publiek?

3 opmerkingen:

Francien zei

Dank voor deze fijne leestip! Eigenlijk wisten we het al maar het mag best gezegd worden. Er is een verhalencoach aan je verloren gegaan.

Mark Deckers zei

@francien: verloren gegaan? Hoezo, je krijgt je tips toch?

Marike Hazenberg zei

Ik heb het boekje ook. Je hebt het met een uurtje uit maar het bied gespreksstof voor uren. En je kan het weer uitlenen aan mensen waarvan je vind dat die het nodig hebben!
Het is zeker een aanrader al dan niet via de bieb geleend!