donderdag 31 januari 2013

Mark’s 3x3=10-plan : Deel 5 en slot: Het convenant van de alfabetiseringscrisis

10-10-10

En dat is dan al weer deel 5. Nog één keer over de Bibliotheek op School. Al vier dagen lang zeur ik u aan de kop over wat ik dacht dat een vervolg op Marks driepuntenplan kon zijn. Drie keer drie punten hebben we al gehad. Drie keer hebben we afzonderlijk naar elke bestuurlijke laag gekeken. En één conclusie kunnen we trekken: er is niet één laag die het alleen kan. Elke laag, gemeente, provincie en rijk bezit een deel van de Bibliotheek-op-School-puzzel. En alleen als iedereen tegelijk beweegt, gaat dit slagen. Dus hoe gaan we elkaar nu binden in het samen zetten van die stappen?

En daarom  dacht ik: waarom maken we niet één groot contract waarin we dat van alle partijen vastleggen.  Een contract te tekenen door 160 directeuren van basisbibliotheken, door 10 PSO-directeuren en door 4 directeuren van landelijke clubs. Een contract van de Verenigde Bibliotheken der Nederlanden.
Hoe dat er uit zou zien? Nou, ik doe een voorzetje. Voel je vrij om aan te vullen of te wijzigen! En zo komen aan 3 x 3 = 10 punten.

Punt 10: Convenant van de  Verenigde Bibliotheken der Nederlanden voor de Bibliotheek op School
a.       Partijen
De 160 basisbibliotheken in Nederland die grotendeels gefinancierd worden door lokale overheden en gebruikersinkomsten, hierna te noemen de basisbibliotheken

De 10 Provinciale Service Organisaties die gefinancierd worden door provinciale middelen en inkomsten van bibliotheken, hierna te noemen de PSO’s
Het Sectorinstuut Openbare Bibliotheken, de Vereniging van Openbare Bibliotheken, de Stichting Bibliotheek.nl en de Stichting Lezen, hierna te noemen de landelijke partijen.

Het geheel aan partijen, hierna te noemen de Verenigde Bibliotheken der Nederlanden.
b.      Pré-ambule
De Verenigde Bibliotheken der Nederlanden constateren dat er in ons land sprake is van een alfabetiseringscrisis die ertoe leidt dat 25% van de basisschoolleerlingen met twee jaar taalachterstand de basisschool verlaat. Partijen constateren dat voor het goed functioneren van burgers geletterdheid en mediawijsheid van vitaal belang is

De Verenigde Bibliotheken der Nederlanden achtten bewezen dat veel lezen leidt tot een betere schoolprestaties op korte termijn en vergroot levensgeluk op lange termijn. Daarnaast kunnen de Verenigde Bibliotheken der Nederlanden aantonen dat leesplezier leidt tot veel lezen. Ergo: leesplezier leidt op lange termijn tot levensgeluk.
c.       Samenwerking
De Verenigde Bibliotheken der Nederlanden stellen zich ten doel om Nederland meer levensgeluk te schenken door het aanbieden van leesplezier  en vaardigheden rond mediawijsheid. Dit leesplezier en deze informatievaardigheden worden aangeboden in de Bibliotheek op School.

Voor het aanbieden, implementeren en blijvend doorontwikkelen  is de inspanning benodigd van alle basisbibliotheken, alle PSO’s en alle landelijke partijen. Middels deze overeenkomst willen  Verenigde Bibliotheken der Nederlanden hun samenwerking bezegelen en naar elkaar toe uitspreken dat zij hun aandeel gestand zullen doen.
d.      Verplichting
Middels deze overeenkomst komen alle basisbibliotheken, alle PSO’s en alle landelijke partijen de volgende inspanningsverplichting overeen:

Basisbibliotheken
De basisbibliotheek verplicht zich tot:

-          Het opstellen van een implementatieplan voor de Bibliotheek op School voor het werkgebied van de basisbibliotheek, passend bij de kenmerken van de te bedienen gemeenten en scholen.

-          Een inspanningsverplichting om te zoeken naar passende investerings- en exploitatiemiddelen passend bij de ambitie van de basisbibliotheek

-          Het streven naar één coördinator per 50 basisscholen voor het programma de Bibliotheek op School
PSO’s

De PSO verplicht zich tot:

-          Het agenderen van de Bibliotheek op School op de strategische agenda’s van Provinciale directie-overleggen

-          Het bieden op aanvraag van passende ondersteuning aan basisbibliotheken bij het opstellen en uitvoeren van implementatieplannen. Dit op basis van gezamenlijke provinciale financiering of op contractbasis.

-          Het leveren van één provinciale coördinator per 500 basisscholen voor het programma de Bibliotheek op School.

-          Het op vraag van het provinciale netwerk ondersteunen van een schoolbibliotheeksysteem, dit op basis van gezamenlijke provinciale financiering of op contractbasis.

-          Het op vraag van het provinciale netwerk ondersteunen met schoolcollecties en logistiek, ook dit op basis van gezamenlijk provinciale financiering of contractbasis.

Landelijke partijen
De landelijke partijen verplichten zich tot:

-         Een inspanning van landelijke regie, monitor, lobby en het onderhouden van contacten met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. En ook hier te streven na een duurzame landelijke financiering.

-         Een inspanning om de mogelijkheden te onderzoeken voor een landelijke aansluitsubsidie voor de Bibliotheek op School.

-          Een inspanning om te komen tot een ebook-basiscollectie voor scholen die deelnemen aan de Bibliotheek op School

-          Blijvende inspanning  voor mediawijsheid
e.      Overige bepalingen
Onverlet alle bepalingen en verplichtingen  in het voorafgaande verplicht elk van de ondertekenaars om in navolging van de afspraken van de Leescoalitie elke maand op een openbare plek voor te lezen. Dit om daarmee het belang van voorlezen ook persoonlijk te onderstrepen.

f.        Ondertekening
Aldus  in 175-voud overeengekomen op 29 mei 2013 (finale van de Nationale Voorleeswedstrijd)
Tja, en dan ondertekenen met  alle landelijke partijen, alle PSO’s en alle directeuren van basisbibliotheken. Een document dus met een kleine 175 handtekeningen!

Tot slot
Tja, zo’n contract is van mijn kant natuurlijk maar een eerste opzet en een speelse manier om er een samenbindende draai aan te geven. Misschien benoem ik alles niet goed en sta ik hier en daar misschien ook wel op een teen. Belangrijlker dan de laatste punt of komma is natuurlijk de energie die we met elkaar moeten aanboren. Want dat het geen eenvoudige klus is, dat is mij natuurlijk volstrekt helder. Hoe luchtig ik het misschien ook  breng.


En dat waren dan vijf delen over de Bibliotheek op School. Het leven is niet ingewikkeld, soms moet je gewoon gaan doen. In de wetenschap dat iedereen wil en dat beweging weer nieuwe beweging creëert.

En ik vermoed dat niemand er meer aan twijfelt dat 3 x 3 ook daadwerkelijk 10 is. Met dank aan het leesonderwijs!
Ik wens ons als Verenigde Bibliotheken der Nederlanden komende twee jaar veel succes en zie u graag op de NOT van 2015!

Foto: Woodleywonderworks

4 opmerkingen:

Wim Keizer zei

Heel goed idee, wordt vast een mooie happening, die 175 handtekeningen zetten.
Doen!

Mark Deckers zei

@Wim: Wat zou ik graag zijn zo'n bijeenkomst zijn! Dat lijkt me een echt feestje.

biebmiepmarian zei

Een heel goed plan, zo'n convenant! Taalachterstand, leesbevordering en alfabetisering scoort goed bij de politiek. En een convenant maakt de aanpak volgens dBos minder vrijblijvend. En dat is beslist nodig in bibliotheekland, want er zijn al heel wat goede initiatieven opgedroogd en verdwenen. De finale van de Nationale Voorleeswedstrijd is in het Jaar van het voolezen een prima podium voor het ondertekenen van zo'n convenant!
Marian ten Berge

Mark Deckers zei

@biepmiepmarian: dank, dank. En laten we ons inzetten dat er zoiets komt!