woensdag 29 september 2010

De nuchtere adviezen van Henk, Jos en Paul...

Jongens zijn het, maar leuke jongens. Het gaat over Henk, Jos en Paul, de directieleden van het automatiseringsbedrijf HKA. Afgelopen maandag was ik er bezoek samen met mijn collega Emiel Poortman om een door te praten over alle ontwikkelingen in het veld.

HKA is als leverancier van Bicat natuurlijk een belangrijke partij in Overijsel. En de jongens van HKA kennen we als nuchtere kerels met vaak een uitgesproken – bijna gepassioneerde – mening. Daar willen Emiel en ik overigens wel vaak onze uitgesproken – en eveneens bijna gepassioneerde – mening tegenover zetten.

Ik klap eens even uit de school over wat er zoal over tafel ging.

OCLC als nieuwe vendor lock?
Een vendor lock. Dat is waar we tegenwoordig als de dood voor zijn. Een vendor lock is een systeem van een leverancier waar je niet meer vanaf komt. Dit omdat alle processen opgehangen zijn aan dat systeem. Open moet het tegenwoordig zijn. Open en modulair.

Uiteraard hebben we gepraat over de stappen rond de Nationale Bibliotheekcatalogus (NBC). Sterker nog, we zetten in Overijssel al de eerste stappen om deze koppeling te maken. De NBC is geen traject met een strakke marsroute maar toch meer een ontdekkingsreis. Beiden staan we met gezond optimisme in dit traject. Maar onze jongens van HKA drukten ons toch wel op het hart dat die NBC ook wel echt eigendom moet zijn van de branche en niet van OCLC. En daar raken ze inderdaad een gevoelig punt. Laten we voorzichtig zeggen dat de systemen van OCLC tot nu tot niet tot de meest flexibele van de wereld hebben behoord. Staat genoteerd.

Lange termijn en korte termijn
Waar ik het met de jongens van HKA ook mee eens ben is dat het traject van deze infrastructuur nog wel een tijdje in beslag kan nemen. De komende vijf tot zeven jaar hebben we nodig om een nieuwe infrastructuur te bouwen. Van Nationale BibliotheekCatalogus tot Datawarehouse en van PaymentServiceProviders tot Online inschrijven.

Duurt het dan vijf tot zeven jaar voor we wat hebben? Nee, dat natuurlijk niet. Soms denk ik wel eens dat iedereen denkt dat we volgend jaar klaar zijn. Nou, ik denk het niet. Dan begint het pas. Noteer dus maar dat u een lange adem nodig hebt. Staat genoteerd.

Druk in het midden
Op sommige punten lijkt het op dit moment rondom al die catalogi wel wat op kluitjesvoetbal van de F-pupillen. Iedereen is op dit moment waar de bal is, niemand denkt na waar die bal straks is.

Want wat doen al die geïnteresseerde Nederlandse burgers. Gaan die voor hun informatie niet gewoon naar de “Blauwe G”? En wat doen we daar als bibliotheken? Willen we nog een functie hebben op informatiegebied dan zullen we veel meer werk moeten maken van digitale content en landelijke en open ontsluiting via internet. Iets waar bijvoorbeeld de Koninklijke Bibliotheek op dit moment een groot voorstander van is. Prima, zorg dus voor balans. Staat genoteerd.

Verder opschalen
Tot slot hebben we met elkaar ook stil gestaan bij het feit dat we steeds meer functionaliteiten hebben binnen onze ICT-systemen maar dat de budgetten hiervoor de komende jaren niet zullen stijgen. Dat betekent dat er meer aandacht moet zijn voor efficiency en kostenbesparing. Dat zal naar verwachting gebeuren op twee fronten.

Op de eerste plaats is er op dit moment wel heel erg veel aandacht (en daarmee geld) voor catalogi. Daar moet in de toekomst nog winst te behalen zijn. Wie nagaat waar nu zijn geld zit, kan uitrekenen waar die besparingen zouden moeten zitten. Maar ze zijn sterk afhankelijk van het tempo en de kwaliteit die landelijk geboden gaat worden. Staat genoteerd.

Op de tweede plaats is de verwachting dat er een verdere opschaling zal plaats vinden van ICT-systemen. Op dit moment zijn er ruim 60 bibliotheeksystemen in Nederland actief. Dat kan in de komende twee tot drie jaar terug gebracht worden tot 30 tot 40 systemen. Met dito besparingen op licenties en efficiëntere procedures. Helaas valt daar voor Overijssel niet zo heel veel meer te winnen maar er zijn nog plekken genoeg waar dit zou kunnen. Staat genoteerd.

We hebben her en der fel gediscussieerd. We zijn het niet overal eens. Maar we weten wel dat we met dit soort gesprekken elkaar goed aanscherpen en verder helpen. Aan het eind van de middag geven we elkaar een hand en ik zie een twinkeling in de ogen. Jongens zijn het, maar leuke jongens....... Staat genoteerd.

5 opmerkingen:

Michael de Jonge zei

Heerlijke ICT-praat.

Bas van Houwelingen zei

Zeker is een gezamenlijke catalogus belangrijk met een goede digitale ontsluiting, maar ik vind, met de KB, dat we extra aandacht moeten hebben welke rol de bibliotheek mbt digitale content kan gaan spelen. Want als er één ding wel duidelijk is, is dat de huidige fysieke collecties nog slechts tijdelijk bruikbaar zijn. De toekomst van de informatie is digitaal en op die markt zijn meer concurrenten dan ons lief is. Het valt me op dat de KB met een prachtige site en digitale ontsluiting van mooie collecties daarin vooroploopt. Het wordt tijd dat we als openbare bibliotheken daarin ook onze plaats innemen.

Mark Deckers zei

@Michael de Jonge: he, en ik nog denken dat ik het zoveel mogelijk op jip-en-janneke-niveau had verteld.
@Bas: hear hear

Unknown zei

Met die lange adem zit het wel goed, daar is veel training in geweest. Ik ken de verschillende systemen niet goed genoeg om te oordelen, maar vraag me af of er in de loop van tijd uberhaupt wel flexibele systemen zijn geweest? Ik heb in ieder geval nog niet vaak met catalogi gewerkt waar ik met plezier blijf hangen.

OCLC heeft ook veel haken en ogen, maar in Worldcat heb ik wel de meeste vernieuwingen gezien (als ik communities als Library Thing niet meetel) en is volgens mij de aansluiting bij de commercie (met name Google en Wikipedia) het grootst.

Dat bibliotheken op korte termijn met volledig neutrale partijen kunnen gaan werken lijkt me niet erg waarschijnlijk. In die zin kun je dan toch het beste kiezen voor de partij met de meeste potentie om slagen te maken?

Maar goed, het staat genoteerd inderdaad.

Mark Deckers zei

@edwin: dank voor je wijze woorden. En guess what, als we nu opnieuw zouden beginnenn met een bibliotheek, zou een catalogus dan het eerste zijn waar we aan denken?