Posts tonen met het label NBD Biblion. Alle posts tonen
Posts tonen met het label NBD Biblion. Alle posts tonen

zaterdag 30 mei 2020

Hulde aan de jeugdbibliothecaris!



Ik ben een bibliothecaris. En hoewel mijn functie allang niet meer zo heet, draag ik die titel toch graag. Omdat ik trots ben op dat vak. Bibliothecarissen doen er namelijk toe. Ze helpen gemeenschappen om creatiever, slimmer en vaardiger te worden. En hoewel daar van allerlei vaardigheden bij zijn gekomen, blijf lezen toch de basis, zoals Frederique Westera in dit interview betoogt. 

En dat lezen kan niet vroeg genoeg beginnen. Jonge kinderen die veel lezen ontwikkelen sneller hun woordenschat en die woordenschat vormt de context om je te ontwikkelen. Ik heb iemand wel eens horen zeggen dat een VMBO'er eigenlijk een slecht lezende HAVO-leerling is en dat een HAVO-leerling eigenlijk een slecht lezen VWO-leerling is. Blijft natuurlijk de slecht lezende VWO-leerling over. Die zal dan wel gewoon lui zijn. Maar goed.

Wie de basis legt voor lezen, legt de basis voor onze samenleving
Ik durf de stelling wel aan dat wie de basis legt voor lezen, de basis legt voor onze samenleving. Kinderen die nog het begin staan van hun leven. Waar de kansen nog eindeloos lijken. En toch worden op vroege leeftijd sommige kansen wel verzilverd en lopen andere kinderen al achterstand op. Het zijn de leesconsulenten en onderwijsspecialisten van bibliotheken die zich inzetten om zoveel mogelijk van die kansen wel te verzilveren. En ik vind het prachtig dat NBD|Biblion al enige jaren een prijs uitreikt voor Beste Jeugdspecialist. Hoewel van mij de functie ook nog gewoon jeugdbibliothecaris had mogen heten. Maar ik snap dat de functiebenaming meegroeit met de tijd.

Drie kandidaten
Dit jaar zijn de drie kandidaten voor deze prijs. Het zijn Miriam Bakker jeugdbibliothecaris bij  Bibliotheek Hilversum, Roos Visser, leesconsulent bij Bibliotheek Den Haag en Annette Janssen, beleidsmedewerker Educatie bij Babel Den Bosch.

Zo is Roos Visser de presentator van Lezen Nou! Lezen Nou! is een fantastische reeks filmpjes waarbij met name leraren worden geholpen bij leesbevordering. Prachtig hoe geattendeerd wordt op leuke boeken en hoe je er in de klas mee om kunt gaan.  Het is bijzonder knap en professioneel gemaakt.



Miriam Bakker is jeugdbibliothecaris in Hilversum en onderhoudt de website Boekmama.nl waar ze al een paar jaar voornamelijk jeugdboeken toelicht. Het is mooie rustige site en als je haar stukjes zo elke keer leest,  doe je toch een hoop titelkennis op.

En tot slot Annette Jansen van Babel Den Bosch, zij is beleidsmedewerker Educatie. Helaas van haar geen filmpjes of een website. Haar nominatie wordt als volgt toegelicht:
Annette Janssen wordt door de jury gekarakteriseerd als ‘een verbinder. Een spil in het team die zowel inhoudelijk ontzettend goed op de hoogte is als de vertaalslag naar de praktijk weet te maken. Annette is een collega die een onuitwisbare indruk achterlaat op velen.’
Hulde aan de jeugdbibliothecaris
Of het nu leesconsulent, beleidsmedewerker of jeugdbibliothecaris heet, het zijn vaak stille helden in de samenleving. De waarde van het ontdekken van leesplezier wordt door velen onderschat. Het verspreiden van het leesvirus zorgt ervoor dat kinderen meer leeskilometers maken. Wan wie meer leeskilometers maakt, wordt beter in taal en ontwikkelt zichzelf daardoor sterker, krijgt daardoor meer regie over zijn of haar leven en het draagt daardoor langdurig bij aan hoe gelukkig iemand is. Leesplezier is iets kleins meer zeer grote gevolgen.

Wie de basis legt voor lezen, legt de basis van onze samenleving. Hulde voor jeugdbibliothecaris, de jeugdconsulent, de onderwijsspecialist of welke mooie naam het ook mag hebben.

Of om het met Roos te zeggen: Lezen nou!

vrijdag 10 april 2015

PLUSbibliotheken, LEGO en Jip en Janneke



Een aantal jaren werkte ik voor de WSF-bibliotheken. Een mooie tijd, veel geleerd. De WSF-bibliotheken werden PLUS-bibliotheken en ik zwierf via lokale bibliotheken naar de Rijnbrink Groep. Voor veel mensen hebben de PLUSbibliotheken nog wel iets stoffigs en voor sommigen is het een ver-van-mijn-bed-show. Maar onlangs maakten ze bovenstaande filmpje waarin ze uitleggen wat hun visie is op collectievorming in Nederland. Ik vind het een bijzonder grappige vondst. Henk D. als marktkoopman op de weekmarkt van het bibliotheekwerk. In Jip en Janneke-taal uitgelegd hoe het kan.

Ik zeg: kom er maar in Henk!

vrijdag 10 februari 2012

Waarom we boeven zijn...

MORE BEER

Hoe je als een simpele bibliothecaris een storm in een glas water kunt veroorzaken heb ik de afgelopen dagen wel ondervonden. Ik publiceerde een scherpe column over uitgevers en eBooks. Daarin noemde ik de uitgevers boeven. En ik weet nu al dat ik vast weer een paar keer mijn excuses moet aanbieden. Daarom maar eens wat uitleg bij de "boeven". Nu we weer wakker zijn, nu maar weer eens wat nuance.

Even een stukje geschiedenis
Op de eerste plaats (voor de uitgevers onder ons): ik ben geen onderhandelaar namens de bibliotheken. Ik ben een betrokken en vaak geduldige bibliothecaris met misschien wat meer contacten her en der dan gemiddeld. Op de tweede plaats: ik loop al een tijdje mee en heb de discussie rond eBooks met belangstelling gevolgd. Precies twee jaar geleden publiceerde ik de eerste en de tweede rede van Van Swelmen over eBooks. Dit naar aanleiding van een Overijsselse conferentie over eBooks. In mei 2010 schrijf ik uitgebreid over het TNO-rapport over eBooks . Daar bepleit ik dat er flink extra geld nodig is. Opmerkelijk: de bedragen die ik daar noemde lijken verdacht veel op de bedragen die uit het gemeentefonds gehaald gaan worden. Maar dat is ongetwijfeld toeval.

In 2011 kwam het bericht dat de uitgevers met een eigen platform voor eBooks zouden komen. Dat platform zou in april 2012 klaar zijn. De bibliotheken worden in dat plan van aanpak trouwens niet genoemd. In de zomer lees ik het opmerkelijke bericht dat de uitgevers met de bibliotheken de gesprekken afzeggen. Even later mogen de bibliotheken toch weer aanschuiven. Daar is dan al wel wat gekrakeel aan vooraf gegaan.

Welke hoed en welke rand?
Edwin Mijnsbergen schrijft in zijn reactie op mijn column dat waar rook is, toch ook ergens vuur moet zijn. Tegelijkertijd zegt hij niet van de hoed en de rand te weten. En dat weet ik dus ook niet. In een notendop schets ik hierboven de geschiedenis die iedereen kan weten. En natuurlijk zijn er vast een hoop gesprekken gevoerd achter gesloten deuren. Laten we zeggen dat waar we nu staan het maximaal haalbare was.

Koepel of afzonderlijk?
Verder kan ik uit alle informatie halen dat bibliotheken tot nu toe een koninklijke weg hebben bewandeld. Ze hebben telkens met de koepel van de uitgevers gepraat (GAU). Die koepel is natuurlijk een mix van uitgevers met koudwatervrees en uitgevers die de digitale wereld helemaal zien zitten. Wie met bibliotheken gaat praten kent ook bibliotheken met digitale koudwatervrees en bibliotheken die graag de digitale snelweg op gaan.

De vraag is of je niet gewoon moet starten met alleen de uitgevers die graag willen. Maar dan gaat daar natuurlijk ook het geld naar toe. Dus maar van start met wie wil?

Wie gaat inkopen?
Tot nu toe hebben bibliotheken veel profijt gehad van de inkoopcommissie onder leiding van Hans van Velzen. Maar in dit stadium moet je je afvragen of de inkoopcommissie inderdaad niet wat ondersteuning kan gebruiken. Stel dat je afspraken met veel uitgevers moet maken? Dat zal nog wel een aardige klus zijn? En wie gaat bepalen welke titels we graag willen hebben? Ik neem aan dat de inkoopcommissie niet zelf de digitale aanschafinformatie gaat doornemen. Dus volgens mij zou je hier goed een advies kunnen gebruiken van de bibliothecarissen in Nederland.

NBD|Biblion
Verder onderschatten we denk ik als bibliotheken de rol van de NBD|Biblion. Dat is namelijk de partij die voor ons alles inkoopt op gedrukt gebied. En daarmee een speler van belang richting uitgevers. NBD|Biblion kan bibliotheken goed helpen met deze positie. De onderhandelingen die zij voeren voor gedrukte boeken zou je kunnen doortrekken naar eBooks. En mijn oproep is dan ook vooral om als branche ons de kaas niet van het brood te laten eten en dat het wellicht nodig is om - als je echt resultaat wilt - ook wat druk uit te oefenen.

Rechtenvrije eBooks
In de column stel ik aan de orde dat we als branche ook nog steeds niet echt doorbreken met rechtenvrije eBooks. Dat punt laat ik hier staan. Misschien een idee om de nationale bibliotheekcatalogus straks wel daar helemaal mee gevuld te hebben?

Kortom, ik kan makkelijk schrijven over de uitgevers. Ook als bibliotheken hebben we het nodige te doen en hebben we iedereen nodig.

Waarom we boeven zijn
Ik durf niet te zeggen sind welk jaar ik in mijn werkplannen schrijf dat ik dit jaar toch echt verwacht dat thuisgebruik van bestanden echt zal doorbreken (u mag raden). Eerst ging dat alleen over informatiebestanden en nu gaat dat over eBooks. Als ik het goed begrijp wordt er nu twee jaar gepraat over die eBooks. Laten we zeggen dat de echt grote doorbraak nog moet komen.

Het punt dat ik maar wil maken: eigenlijk hebben wij die tijd niet. De uitgevers niet en de bibliotheken. En zo stelen we elkaars tijd en toekomst. En dat is een brute daad.

En daarom zijn we boeven.

Foto: Nubiu

dinsdag 19 oktober 2010

Primeur: Thuisgebruik literaire bestanden in alle Overijsselse bibliotheken


De vlag kan uit. In Overijssel is een nieuwe bron beschikbaar voor thuisgebruik: alle literaire bestanden van NBD|Biblion. Na de AO-boekjes is ook deze bron voor alle klanten van Overijsselse bibliotheken beschikbaar. In de bibliotheek en óók thuis. En dat is goed nieuws. Wie dus op zoek is naar de "Keukenmeidenroman" vindt niet alleen het boek, maar ook recente recensies en uittreksels. Wie iets zoekt van Nescio vindt niet alleen de boeken maar ook de krantenknipsels (uit die tijd) die erbij horen. Tja, en vult u uw favoriete schrijver maar in.

Het is knap ondernemerschap van NBD|Biblion. Want toen we afspraken dat we thuisgebruik zouden starten, waren de rechten nog niet geregeld. Samen optrekken en aangeven dat je je nek wil uitsteken, werkt gelukkig nog steeds.

Begin juni meldde ik al de bijna-primeur van NBD|Biblion. In dat artikel meldde ik wat er zoal aan vooraf gaat aan het beschikbaar krijgen van nieuwe databanken voor onze klanten. Ja, je moet wel een beetje lange adem hebben als je met bibliotheken werkt. De afspraak werd beklonken op 23 december 2008 en jawel op 19 oktober 2010 meld ik u dat we live zijn. 20 maanden werk. Rechten, rechten, rechten en daarna koppelen, koppelen, koppelen en ja daarna uitrollen, uitrollen, uitrollen.

Maar u hoort mij niet klagen. Ik ben er donders blij mee. En met mij denk ik vele klanten waaronder denk ik toch wel veel scholieren en leeskringen.

In het vorige artikel sprak ik mijn dank uit aan: Marcel Mentink (ja, hij weer), Gerda Malepaard, Erik ter Weele, Ed Bolman, Rob Blei, Dennis Eijsten en Helga van Gelder. En dat doe ik nu weer. En daar voeg ik graag Henk Das en Wilco de Gier aan toe.

Kom kijken en zoeken in onze catalogi en test het uit. En volgens mij is die ook een mooie bron om landelijk afspraken over te maken.

Mission completed
En nu echt.

woensdag 9 juni 2010

De-bijna-pirmeur: thuisgebruik NBD|Biblionbestanden


Vandaag stuurde NBDBiblion bijgaande verheugende bericht over de Overijsselse bibliotheken de wereld in: NBDBiblion bereikt doorbraak in thuisgebruik databases.

Inderdaad een verheugdend bericht. Want een doorbraak is het. En ik zal u vertellen waarom.

Op 22 december 2008 - ja, inderdaad 2008 - zat ik samen met Gerard Kocx, directeur bibliotheek Enschede en Jos Debeij, directeur Bibliotheek Deventer om tafel met Wilco de Gier en Henk Das van NBDBiblion. Die dagen voor Kerst kwamen wij bij elkaar met het snode plan om de literaire bestanden van NBDBiblion in te laden in de aquabrowser en beschikbaar te stellen aan al onze leden. Niet alleen in de bibliotheek, ook thuis.

Het was een leuke onderhandeling. Eigenlijk waren we er heel vlot uit. Begin januari bevestigde Wilco de Gier nog de afspraken. En we zetten de boel in gang.

Bij de onderhandeling was bekend dat de rechten voor thuisgebruik nog niet geregeld waren. Daar is de NBD mee aan de slag gegaan. Na enige tijd kwam groen licht dat er ruimte was voor een pilot.

Het bleek nog niet zo makkelijk om goede uitwisselingsafspraken te krijgen voor de data van de bestanden. Het was niet helder wie nu aan zet was: de VOB, Medialab, NBDBiblion of de Overijsselse bibliotheken. Daar zijn wel wat telefoontjes en gesprekken aan gewijd. Daarbij was geen sprake van onwil. Als de Overijsselse bibliotheken iets afspreken wat wellicht interessant is over alle bibliotheken in Nederland, is het logisch om het zo technisch in te regelen dat het straks voor iedereen te gebruiken is. Daarnaast wilde NBDBiblion natuurlijk wel weten dat uitwisseling van data op een goede en beveiligde manier zou gebeuren. Zo gezegd, zo gedaan. Maar toen waren we wel weer een paar maanden verder.

Met de ontvlechting van de VOB was het helder dat ook daar niet altijd alle prioriteit aan deze kwestie gegeven kon worden. Een goede verklaring maar wel tijdrovend.

Begin dit jaar begon het te vlotten. De data was ingelezen en moest getest. Dat ging stapje voor stapje steeds beter. Vervolgens hadden drie testrondes nodig om het thuisgebruik te regelen. Ook daar ging alles mis, wat mis kon gaan. Maar uiteindelijk zijn we er.

De testen zijn rond, we kunnen live. Tja, en dan blijken we te weinig servercapaciteit te hebben. Want de bestanden zijn groter dan gedacht. En dat terwijl we de servercapaciteit het laatste jaar verviervoudigd hebben. Nu al weer op. Dat wordt nu opgeschaald en naar verwachting is de overijsselse catalogus binnen enkele weken live is met deze bestanden.

Zijn we dan klaar? Nee, nog niet. Dan moeten onze 30 aquabrowserskins nog aangepast worden. Daarvan wacht ik nog op de planning.

Ja, ik ben oprecht blij met dat bericht van de NBD. En ik hoop u met dit verhaaltje dat u begrijpt waarom. En ik hoop dat u met dit verhaaltje een beetje begrip hebt voor al die ICT-ers die echt hard werken om dit soort zaken aan de praat helpt krijgen. Even een bestandje aankoppelen. Het lijkt zo makkelijk maar in onze complexe bibliotheekomgeving nog geen eenvoudige opdracht.

22 december 2008, in 18 minuten uitonderhandeld, 9 juni 2010, in 18 maanden uitgerold.

Met dank aan Marcel Mentink, Gerda Malepaard, Marianne Elsjan, Henk Kamp, Ed Bolman, Bob Blei, Eric ter Weele, Helga van Gelder, Dennis Eijsten en Paula Braun. En misschien ben ik nog wel iemand vergeten.

Mission impossible, completed
Nou ja, bijna dan.

zondag 30 mei 2010

Hoe verder? : TNO-rapport eBooks : deel 7 : reacties en slot


Aan de martelgang van het TNO-rapport komt een eind. En dat is maar goed ook. We hebben er nu wel lang genoeg over gepraat. Nog een paar reacties en dan aan de slag.

Tempo en geld
Tempo wil iedereen. Iedereen vindt die twee tot drie jaar te lang. Ook René Bladder - beheerder van de LinkedIngroep Ebooks - reageerde dat bibliotheken tempo moeten maken. Erna Winters, directeur van Kennemerwaard, gaf aan bereid te zijn geld vrij te willen maken in forse omvang. Zelfs in deze moeilijke tijden.

Google?
Ook een heel sympathieke reactie via de mail kreeg ik van Rob de Bie, projectleider ICT bij Biblioservice Gelderland. Hij schreef mij over de strategie van Google. Iets waar ik bij de bespreking nauwelijks bij stil heb gestaan. Maar inderdaad, Google gaat ondertussen natuurlijk gewoon verder. Wat doen we daar mee? Waar denkt u dat Google over twee tot drie jaar staat? Jan Klerk wijst in één van zijn laatste blogposts op het horrorscenario als blijkt dat Spotify ook voor eBooks beschikbaar gaat komen.

En wat moeten wij dan nog? En dat onderstreept nu net die urgentie. Het is echt erop of eronder.

Bibliotheken verenigt u!
Eén grote Nederlandse internetbibliotheek. TNO geeft de aanzet, aan ons om 'm in te koppen. Met een flinke zak geld op zak om content te regelen. Als het gaat om verenigen hadden we daar volgens mij de VOB voor. En als het gaat om inkopen een inkoopcommissie. Wat mij betreft moet maar eens nagedacht worden hoe de opdracht van de inkoopcommissie eens flink verruimd kan worden.

Bibliotheek.nl
Bibliotheek.nl heeft bewust een periode genomen om na het verschijnen van het TNO-rapport nog eens goed te luisteren naar de branche. Er zijn gesprekken over dit rapport ingepland met de VOB-commssies Marketing en Digitale Bibliotheek. Maar dat is het dan ook maar wat mij betreft. Minder praten, meer werken. En het zou mij niet verbazen dat achter de schermen door bibliotheek.nl ook al gewerkt wordt aan de eerste stappen.

Onze Vlaamse collega's en DBNL
Eén van die eerste stappen zou bijvoorbeeld best eens de aankoppeling kunnen zijn van de digitale bibliotheek van de de Nederlandse letteren: DBNL. Dit is een site waar al heel veel Nederlandstalige titels rechtenvrij beschikbaar zijn. Onze Vlaamse collega's hebben dat al gerealiseerd (zie foto). Zo las ik het Achterhuis van Anne Frank en Kruistocht in spijkerbroek. Zou mij dus niet verbazen dat pal na de zomervakantie dat beschikbaar zou komen in Nederland. Als ik Bibliotheek.nl was, zou ik daar nu mee bezig zijn.

NBD plus plus plus
Van NBD-zijde heb ik niet echt een reactie gehoord en ook niet echt gevraagd. Het lijkt mij dat dit voor de NBD toch reden genoeg zal zijn om hun ePortal nog eens flink op te schudden en te investeren in een paar aardige verbeteringen. Zo suggereert Kees Hamann van Bibliotheek Vlissingen dat het goed zou zijn om onbekende schrijvers de gelegenheid te geven om via de bibliotheek te publiceren. Voor de schrijvers creëren de bibliotheken een podium, voor de bibliotheken betekent het content. Overigens is dit een initiatief waarvan ik al gehoord heb dat Bol en iTunes daar ook al naar kijken. Kapers op de kust dus.

Een ander idee waar NBDBiblion ook nog wat zou kunnen werd me in de schoot geworpen door Erwin Karst van de Bibliotheek Hengelo. Hij vroeg zich af op Spotify bijvoorbeeld niet gekoppeld kan worden aan onze systemen. Niet alleen boeken maar ook muziek.

En ze leefden nog lang en gelukkig?
Ik eindig graag positief. En toch kan ik aan dit verhaal niet alleen maar een prachtig harmonieus slotakkoord laten horen. Jazeker, er ligt een goed rapport. Veel aanknopingspunten. Meer eerlijk is eerlijk: veel wisten we natuurlijk ook al.

Waar het nu om gaat is dat er echt wat gebeurt, dat er visie is op basis waarvan geld beschikbaar komt en draagvlak om met z'n allen daar ook de schouders onder te zetten. Tegelijkertijd zou het toch niet verkeerd zijn om te linken aan partijen als Google en Bol.

Meer en meer raak ik ervan overtuigd dat het niet alleen goed moet zijn maar ook nog eens razendsnel beschikbaar moet gaan komen. In de sector die altijd poldert zal dat nog een hele kluif worden. Ik wens onszelf veel succes!

zaterdag 20 maart 2010

Een allesbeslissende week.... van niks

Deze week was een rare week. Het was namelijk een week van niks. Ik kijk mijn agenda nog eens door. Er is van alles gebeurd. En toch, het blijft een week van niks. Hoe kan dat nou? Wat is dan gebeurd?

De week begint met een gesprek met NBDBiblion over het doorleveren van literaire bestanden. Een project waar we al lang mee bezig zijn en dat stapje-voor-stapje vordert. En passant maak ik kennis met de nieuwe marketing manager van NBDBiblion.

Ik heb gesprekken met Jaap de Mare, onze projectleider die het OC&W-project doet voor de technische doorontwikkeling van Biebsearch. Met Annemarie van Essen kijk ik naar onze doelstellingen met Biebsearch en wat we landelijk moeten doen om die doelstellingen te halen.

De commissie Digitale Bibliotheek van de VOB kwam deze week voor het eerst bijeen en we verkennen waar we staan en wat goed is om te doen. Leuke club!

Verderop in de week volgt een gesprek met een club directeuren en bespreken hoe de vlag er voor staat bij verschillende projecten. Het projectteam dat het OC&W-project rond webpresence doet in Deventer bespreekt de laatste punten voordat het project echt de lucht in gaat. Om vervolgens nog een avond voor industriebonzen in Zwolle te mogen vertellen over Biebsearch. Als een voorbeeld van een bedrijf dat klantrelaties opnieuw vormgeeft in het internettijdperk. De industriebonzen zijn er erg enthousiast over. Wie weet waar dat weer toe leidt.

De week eindigt in het OBD-gebouw. Samen met collega's bekijk ik Educatwise en hoe we dat kunnen gebruiken bij Biebsearch. Daarna volgt een interview met de Kwinkgroep die in opdracht van het sectorinstituut de ontwikkelingen rond mediawijsheid op een rijtje zet. Tot slot kijk ik met Astrid van Dam naar haar project voor Biebsearch Junior.

Alle projecten lijken goed te lopen. Wel overleggen we ons een slag in de rondte om met iedereen af te stemmen. Overal vertellen hoe ons concept eruit ziet en hoe we tegen dingen aankijken. En zo kan het dus zijn dat je een week van niks hebt. Schijnbaar heb je geen resultaat. Maar ik weet dat dit de belangrijkste weken van het jaar zijn. Hier wordt de basis gelegd voor nieuwe kansen, voor solide afstemming en voor goede producten voor onze klanten.

Dus als u denkt: nou dat was weer een week van niks, grote kans dat u dan goed werk hebt gedaan deze week. En aan ons hele team: keep up the good work!

Tekening: Ethan Hein

dinsdag 26 januari 2010

De duiventil die E-books heet

Afgelopen maandag had ik samen met een paar collega's een genoeglijk gesprek met één van managers van Bol.com. Om precies te zijn: de manager die de e-books heeft gelanceerd. De reden van het gesprek was om eens verder te praten over hoe Bol.com die E-books had aangepakt en wat we daarvan kunnen leren c.q. wat we samen zouden kunnen doen.

Bij Amazon.com is de Kindle E-reader het meest verkochte elektronica-item van 2009. Bij Bol.com is dat de Sony E-reader. En dat terwijl die reader nog maar een half jaar daar te koop is. De omzet stijgt. De groei van dit jaar gaat bepalen hoe substantieel e-books gaan worden. En dan kon het wel eens heel hard gaan.

Bol.com heeft ervoor gekozen zich vooral te focussen op de verkoop. Dat is hun ding. De techniek is uitbesteed aan derden. Wel hebben ze veel tijd en moeite moeten doen om het aantal nederlandstalige titels snel te laten groeien. Wij kunnen daarvan leren dat wij ons vooral bezig moeten houden met het verleiden van bibliotheekleden om ebooks te lenen.

Tot slot: als we één ding kunnen leren van Bol.com is dat het toch verdraaid handig is om één bedrijf te zijn. Want de afgelopen weken ben ik vanuit vijf verschillende gremia benaderd om mee te denken over e-book-initiatieven. Ik zet ze even op een rijtje.

1. NBDBiblion
Op dit moment leverancier van Netlibrary. Levert veel Engelstalige titels en een paar honderd Nederlandstalige. Er is een redelijke groep bibliotheken (vooral WSF en grote stadsbibliotheken) die het afneemt maar er zijn maar weinig werkelijke gebruikers op dit moment. De bibliotheken die het gebruiken hebben nog wel een verlanglijstje met verbeterpunten.

2. Bibliotheek.nl/projectgroep Bibliotheekinnovatie
Vanuit de projectgroep Bibliotheekinnovatie is eind vorig jaar een traject opgestart met TNO naar de beste propositie voor bibliotheken met E-books. Het onderzoek staat nu onder aansturing van Bibliotheek.nl.

3. Afzonderlijke bibliotheken
Er is een redelijke groep van met name grotere stadsbibliotheken die nader onderzoek doen naar e-books of die kleine experimenten uitvoeren. De bibliotheek Enschede leent e-readers uit aan klanten en heeft daar zelfs een wachtrij voor.

Er is een aantal bibliotheken die pagina's maken met vrij verkrijgbare e-books uit bijvoorbeeld het Gutenbergproject.

Een mooi onderzoek wat ik heb gezien is van de bibliotheek Haarlem waarin heel goed de analyse wordt gemaakt wat een stadsbibliotheek op dit moment kan en wat ze vooral niet moeten doen. In dat rapport worden trouwens ook een aantal concurrenten besproken van Netlibrary. Er is een aardige Amerikaanse partij: Overdrive en een leuke Duitse: Divibib.

4. PSO's
En dan nog de provinciale steunorganisaties. Ook zij vinden dat zij een prima rol kunnen spelen bij E-books. PSO's spelen vaak een belangrijke rol in de ICT-infrastructuur van een provinciaal netwerk, ondersteunen vaak de websites van bibliotheken en spelen in sommige gevallen een belangrijke rol in de distributie van materialen. Die rol zouden ze ook hier kunnen spelen. Het is dus ook niet gek dat hier verkend wordt wat de propositie kan zijn.

5. Aanpalende partijen
En dan zijn er nog partijen die dicht tegen deze materie aanschurken maar waarvan ik niet weet waar ze precies staan. Wat doet de inkoopcommissie op dit gebied? Wat doet de UKB-wereld en het GII-consortium op dit gebied? Van het Centraal Boekhuis heb ik gehoord dat ze bezig zijn met een centrale E-boek-bestelhost voor de boekhandels. Kunnen we daarbij aansluiten met een leenmodel? Op welke wijze ontwikkelt digileen van de CDR zich en is dat niet iets soortgelijks? Wat hebben de blindenbibliotheken aan E-books en wat zouden we daar mee kunnen?

Kortom: duiventil
Als je dat zo bekijkt, is het niet zo gek dat Bibliotheek.nl nog maar even TNO inschakelt. Eerst maar eens even kijken wat een gezamenlijke aanpak zou kunnen zijn.

Van centrale regie lijkt echter geen enkele sprake te zijn. We experimenteren ons een eind in de rondte en allemaal afzonderlijk.

We zijn er allemaal van overtuigd dat digitale content op deze wijze binnen twee jaar wel eens 5% tot 10% van ons collectiebudget zou kunnen beslaan. Maar hoe? Daar hebben we nog niet echt een idee van..

Ik zoek van harte mee. Maar ik pas wel voor al die afzonderlijke experimenten. Kunnen we afspreken dat we gezamenlijk op gaan trekken? En welke regisseur kan opstaan om dat te gaan regelen?