Je hebt universiteiten en universiteiten. Zo is de universiteit in Leiden een heel andere dan die in Eindhoven of Twente. Elke universiteit heeft zijn eigen uitstraling.
Zo bezocht ik met mijn vriend ook de Corvinus University in Budapest. Niet de meest prestigieuze maar wel één die snel stijgt op de wereldwijde ranglijst van economische universiteiten. De universiteit is opnieuw gebouwd in 2007. En daarmee behoort ook de bijbehorende universiteitsbibliotheek tot één van de nieuwste in Hongarije. En volgens kenners ook tot één van de beste.
Om maar met de digitale diensten te beginnen: er is een redelijk breed assortiment van databanken dat ook netjes thuis gebruikt kan worden. Er is een goede chatservice en veel diensten zijn via internet af te handelen. Er is wifi door het hele universiteitsgebouw maar op de studieplekken mag je ook gewoon met een draadje inprikken.
De bibliotheek kiest voor afbouw van de fysieke tijdschriftencollectie. Dit om meer geld beschikbaar te hebben voor de digitale tijdschriftencollectie. Zes dagen in de week geopend, elf uur per dag. Gedurende examenperiodes kunnen de openingstijden nog verder opgerekt worden. Er zijn individuele werkplekken en er zijn groepsstudieplekken. Allemaal te reserveren via de computer.
De uitleenbare collectie bestaat uit veel gedupliceerde studieboeken. Daardoor hoeven studenten lang niet alle studiemateriaal aan te schaffen. Hoewel steeds meer studenten een laptop hebben, is een laptop nog lang geen gewoonte. Ook internet op je studentenkamer is nog lang niet voor alle studenten een feit. Mijn vriend schat dat 60%-70% van de studenten thuis internet heeft. Dat is dus nog even iets anders dan bij ons.
Over de uitvoering van de bibliotheek valt nog wel te twisten. Ik heb niks met het meubilair en de inrichting en op sommige plekken is het claustrofobisch. En dan te bedenken dat deze bibliotheek platgelopen wordt. Tijdens de schoolperiodes zijn er wachtrijen voor de pc-werkplekken en hangt men dus met de beentjes buiten het raam.
Voor Hongaarse begrippen is dit inderdaad een bijzondere bibliotheek. De diensten zijn echt afgestemd op de student en wat deze nodig heeft. De student ervaart hier dat hij of zij recht heeft op een goede bibliotheek. De bibliotheek is een randvoorwaarde die goed geregeld moet zijn en niet een gunst die alleen verstrekt wordt als het de bibliothecaris goed dunkt. En geloof me, die plekken ben ik ook tegen gekomen.
Tot slot: elk jaar moeten studenten wegwijs worden gemaakt in de bibliotheek en moeten de wetenschappers in spé ook geleerd worden wat je wel en niet doet in de bibliotheek. Nee, je mag niet eten in de bibliotheek. Nee, je mag niet bellen in de bibliotheek. Nee je mag niet tekenen in de boeken. Hoe voorkom je nu dat je alleen maar als politieagent alle verbodsbepalingen loopt uit te leggen? Daar hebben ze de volgende kaart voor gemaakt in Richard Scary-stijl. Ik vond het een gouden greep.
Met dit artikel sluit een aantal artikelen af over bibliotheken in Oost-Europa. Bijna twintig jaar geleden woonde ik voor mijn studie enige tijd in Hongarije. Ik kan zien welke vooruitgang het land heeft gemaakt. Maar lang niet iedereen is een winnaar. De kloof tussen arm en rijk is heel snel toegenomen. De inkomens zijn gestegen maar de prijzen evenzeer.
En wat betekenen deze bezoeken voor mijn eigen werk? In Overijssel zijn we druk met het winkelconcept. De nadruk ligt heel erg op het zichtbare: het meubilair, de uitstraling, de frontale presentatie. Deze bezoeken hebben mij geleerd dat het echt niet alleen draait om al die investeringen en die uitstraling. Sterker nog, het kan ook zonder. Maar waar je niet zonder kunt, zijn creatieve en enthousiaste mensen. Mensen die het aandurven om het anders aan te pakken. Mensen die bereid zijn om zich te verplaatsen in de mensen waar ze voor werken. Dat is de kern van een succesvolle bibliotheek.
2 opmerkingen:
Ook wij zijn bezig om het retailconcept in onze vestigingen te gaan toepassen. Sta ik helemaal achter, maar we moeten inderdaad niet vergeten voor wie we het doen. Steeds weer zoeken naar de beste manier waarop we onze bezoekers van dienst kunnen zijn en zo mogelijk in een zo prettig mogelijke omgeving. Vorm en inhoud goed op elkaar afgestemd lijkt me de beste weg.
Het concept is de vorm. De rest wordt gemaakt door mensen! Die bepalen of het wortelt in de samenleving ja of nee.
Een reactie posten