
Afgelopen maandag had ik samen met een paar collega's een genoeglijk gesprek met
één van managers van Bol.
com. Om precies te zijn: de manager die de
e-books heeft gelanceerd. De reden van het gesprek was om eens verder te praten over hoe Bol.
com die
E-books had aangepakt en wat we daarvan kunnen leren c.q. wat we samen zouden kunnen doen.
Bij
Amazon.
com is de
Kindle E-reader het meest verkochte
elektronica-item van 2009. Bij Bol.
com is dat de
Sony E-reader. En dat terwijl die reader nog maar een half jaar daar te koop is. De omzet stijgt. De groei van dit jaar
gaat bepalen hoe substantieel
e-books gaan worden. En dan kon het wel eens heel hard gaan.
Bol.
com heeft ervoor gekozen zich vooral te focussen op de verkoop. Dat is hun ding. De techniek is uitbesteed aan derden. Wel hebben ze veel tijd en moeite moeten doen om het aantal
nederlandstalige titels snel te laten groeien. Wij kunnen daarvan leren dat wij ons vooral bezig moeten houden met het verleiden van bibliotheekleden om
ebooks te lenen.
Tot slot: als we
één ding kunnen leren van Bol.
com is dat het toch verdraaid handig is om
één bedrijf te zijn. Want de afgelopen weken ben ik vanuit vijf verschillende gremia benaderd om mee te denken over
e-book-initiatieven. Ik zet ze even op een rijtje.
1. NBDBiblionOp dit moment leverancier van
Netlibrary. Levert veel
Engelstalige titels en een paar honderd
Nederlandstalige. Er is een redelijke groep bibliotheken (vooral
WSF en grote stadsbibliotheken) die het afneemt maar er zijn maar weinig werkelijke gebruikers op dit moment. De bibliotheken die het gebruiken hebben nog wel een verlanglijstje met verbeterpunten.
2. Bibliotheek.nl/projectgroep BibliotheekinnovatieVanuit de projectgroep Bibliotheekinnovatie is eind vorig jaar een traject opgestart met
TNO naar de beste propositie voor bibliotheken met
E-books. Het onderzoek staat nu onder aansturing van Bibliotheek.
nl.
3. Afzonderlijke bibliothekenEr is een redelijke groep van met name grotere stadsbibliotheken die nader onderzoek doen naar
e-books of die kleine experimenten uitvoeren. De bibliotheek Enschede leent
e-readers uit aan klanten en heeft daar zelfs een wachtrij voor.
Er is een aantal bibliotheken die pagina's maken met vrij verkrijgbare e-books uit bijvoorbeeld het Gutenbergproject.
Een mooi onderzoek wat ik heb gezien is van de bibliotheek Haarlem waarin heel goed de analyse wordt gemaakt wat een stadsbibliotheek op dit moment kan en wat ze vooral niet moeten doen. In dat rapport worden trouwens ook een aantal concurrenten besproken van
Netlibrary. Er is een aardige Amerikaanse partij: Overdrive en een leuke Duitse:
Divibib.
4. PSO'sEn dan nog de provinciale
steunorganisaties. Ook zij vinden dat zij een prima rol kunnen spelen bij
E-books.
PSO's spelen vaak een belangrijke rol in de
ICT-infrastructuur van een provinciaal netwerk, ondersteunen vaak de websites van bibliotheken en spelen in sommige gevallen een belangrijke rol in de distributie van materialen. Die rol zouden ze ook hier kunnen spelen. Het is dus ook niet gek dat hier verkend wordt wat de propositie kan zijn.
5. Aanpalende partijenEn dan zijn er nog partijen die dicht tegen deze materie aanschurken maar waarvan ik niet weet waar ze precies staan. Wat doet de inkoopcommissie op dit gebied? Wat doet de
UKB-wereld en het
GII-consortium op dit gebied? Van het Centraal Boekhuis heb ik gehoord dat ze bezig zijn met een centrale
E-boek-bestelhost voor de boekhandels. Kunnen we daarbij aansluiten met een leenmodel? Op welke wijze ontwikkelt
digileen van de
CDR zich en is dat niet iets
soortgelijks? Wat hebben de
blindenbibliotheken aan
E-books en wat zouden we daar mee kunnen?
Kortom: duiventilAls je dat zo bekijkt, is het niet zo gek dat Bibliotheek.
nl nog maar even
TNO inschakelt. Eerst maar eens even kijken wat een gezamenlijke aanpak zou kunnen zijn.
Van centrale regie lijkt echter geen enkele sprake te zijn. We experimenteren ons een eind in de rondte en allemaal afzonderlijk.
We zijn er allemaal van overtuigd dat digitale content op deze wijze binnen twee jaar wel eens 5% tot 10% van ons collectiebudget zou kunnen beslaan. Maar hoe? Daar hebben we nog niet echt een idee van..
Ik zoek van harte mee. Maar ik pas wel voor al die afzonderlijke experimenten. Kunnen we afspreken dat we gezamenlijk op gaan trekken? En welke regisseur kan opstaan om dat te gaan regelen?