zondag 14 april 2013

Jan Mulder over spiritualiteit: alarmfase twee



Jan Mulder, de man die van ouwehoeren zijn beroep maakte,heeft een boek geschreven voor de maand van de spiritualiteit met als thema: stilte. In die zin zitten voldoende woorden die uw bewustzijn nu in de alarmfase moet krijgen.

Na de boekenweek, de maand van de filosofie, de maand van het spannende boek, Nederland
Leest, de kinderboekenweek, de week van het luisterboek is er nu dus ook een maand van de spiritualiteit. En jawel, ook bij die maand hoort een nagenoeg gratis boekje. Er is zo onderhand geen maand meer te verzinnen waarin die arme boekhandelaar niét een boekje moet aanbieden aan zijn klanten.

De maand van de spiritualiteit wordt georganiseerd door de KRO, de Happinez, dagblad Trouw en.... het CPNB. De doelstelling van de maand is wat troebel want laverend tussen echte ideële doelstellingen en boeken verkopen en abonnementen slijten. Maar goed.

Maar mijn belangstelling was gewekt. Jan Mulder zou een boek schrijven over de stilte. De man die naar mijn gevoel nog niet een minuut zijn mond kan houden. En als ie wel praat zijn er in die minuut minstens 20 stelligheden genoemd. En die man gaat iets zeggen over stilte en spiritualiteit.

Dat leverde het boekje 'Doodstil' op. Het boekje dankt zijn naam aan de plaatsnaam van een Gronings dorpje: Doodstil. Het plaatsje zal een bijzondere plek krijgen aan het eind van het boek.

Mulder laveert tussen een soort onderzoek naar wat stilte voor mensen betekent en het naderend onheil van windmolens in zijn achtertuin. Windmolens die een einde zullen maken aan het laatste stukje stil Nederland: Groningen. Hij graast langs een aantal stiltegoeroes, waaronder bijvoorbeeld abt Christopher Jameson. Een abt die voor de BBC, de Big Silence opname, een soort '40 dagen zonder geluid' voor drukke managers.

Ik citeer:
Abt Christopher Jameson zegt: 'Als we de stilte regelmatig opzoeken gaan we de dingen duidelijker zien'. Ik ben dat met hem eens. Het is alleen onduidelijk of die duidelijkheid mij goed uitkomt. Soms kun je maar beter geen duidelijkheid over jezelf hebben.

Nu ja, dit Mulder wel op zijn beste momenten. En het zou mij niet verbazen als er ooit een meditatieve scheurkalender komt met elke dag een tekst ter overweging van Jan Mulder. Misschien een tip voor de volgende maand van de spiritualiteit.

En na abt Christopher Jameson haalt hij  Schopenhauer, Augustinus, Robert Musil, Johannes van Apamea, Krisnamurti, Kees Fens, Pessoa, Tsjechov en nog een reeks denkers aan. En elk wordt op soortgelijke wijze behandeld: met innemende en nuchtere ontwapening.

Voor het overige is Jan Mulder gewoon een bang mannetje dat ineen schrompelt onder de gedachte dat windmolens zijn woonplezier gaan aantasten. En dat probleempje van die windmolens wordt in de ogen van Mulder dan ook een probleem van wereldformaat: de strijd tegen het kwaad (van de windmolens welteverstaan).

Nog maar een citaatje dan:
In een uitzending van de Wereld Draait Door is Femke Halsema, op dat moment de fractieleider van Groen Links, te gast. Ik ben 'tafelheer'. Ik mag Femke Halsema graag. Zij stemt voor palen, turbines en windparken. Ik vroeg of de vervuiling van het landschap en het milieu, het verbreken van de rust en de stilteeen prioriteit van Groen Links is waaraan niet getornd kan worden, een 'breekpunt' in de onderhandelingen, mocht Groen Links aan de macht komen. Feme lachte: 'Je hebt ze zeker in de buurt staan, he?'
En vervolgens bekent Femke Halsema dat zij windmolens mooi vindt, wat Jan Mulder zeer nieuwsgierig maakt wat zij dan toch thuis voor kunst aan de muur zal hebben?

En zo mijmert het boekje 100 pagina's lang. Niet onaangenaam maar ook wat stuurloos naar het eind. Nog heel even bekeert hij zich tot het anti-windmolen-fundamentalisme en als ware Taliban eindigt hij ook dit verhaal.

Voor wie de stilte eens een avondje wil doorbreken en zijn spirituele lach nog een keer wil laten rollen, een prima boekje. Maar het gaat geen plaats krijgen naar Schopenhauer, Augustinus of Kees Fens. Op de vraag of het boekje enige verdieping brengt, blijft het stil. Doodstil.

Geen opmerkingen: