donderdag 4 september 2014

Job Cohen: Wij weten niet waar wij staan in 2025, maar aanpassen is een vereiste

Job Cohen legt uit hoe hij via de Raad van Toezicht betrokken raakte bij de ontwikkeling van het rapport over de bibliotheek van de toekomst. Toen de commissie voor dit rapport voor het eerst bij elkaar kwam, was de stemming somber: welke toekomst heeft de bibliotheek. Is de bibliotheek niet voorbij gestreefd door internet en de iPad? Alle (oude) boeken zijn nu al gratis te downloaden. Wat blijft er dan nog over voor dat oude instituut. En dat terwijl alle commissieleden toch grote fans van datzelfde instituut waren.

Tegelijkertijd: ik werkte in Amsterdam en daar zag ik natuurlijk zelf hoe een nieuwe bibliotheek eruit zou kunnen zien. Een prachtige centrale bibliotheek. Een centrale bibliotheek maar ook heel veel bibliotheekvestigingen. Die vestigingen zijn misschien wel belangrijker dan ooit.

Bibliotheken zijn altijd belangrijk geweest voor lezen. En dat blijft de belangrijkste rol.Want lezen is belangrijker dan ooit. Bibliotheken zijn in de 21e eeuw daarom misschien wel belangrijker dan in de 20e eeuw. Biblitoheken vechten mee tegen allerlei achterstanden.

Maar er is meer. Wie wil leren en niet op school zit, kan altijd bij de bibliotheek terecht. Er zijn boeken maar meer en meer ook cursussen en allerlei activiteiten. In al die activiteiten zijn bibliotheken ook nog ontmoetingsplaatsen. In een tijd waar contacten makkelijk digitaal worden is er een instituut waar je nog heel makkelijk in aanraking komt met mensen die je kunnen verrijken. In de Centrale Bibliotheek van Amsterdam is dan ook elke dag wat te doen.

De bibliotheek is een moderne agora. Een plek waar elke dag wat gebeurt.

Toch is er wel wat nodig om dit alles verder te brengen: innovatie en ondernemerschap. En vooral dat ondernemerschap is wel iets nieuws. Het regent in de bibliotheek nu nog 40-jarige jubilea. Daar is niks mis mee maar we moeten veel meer dan voorheen telkens opnieuw uitvinden wat onze meerwaarde is voor ons bedrijf en voor de samenleving.

Dan nog de landelijke digitale ontwikkelingen. Laat je lokaal de kaas niet van het brood eten! Ze zijn op landelijk niveau echt niet klaar. Om van collectie naar connectie te gaan zijn lokale bibliotheken van groot belang zijn. De lokale bibliotheken zijn in staat om die verbinding te maken.

Toch blijft het spannend, die toekomst. Want weten wij waar wij staan in 2025? Ik denk wel eens 11 jaar terug en wat deden we toen? Ik presenteerde toen trots dat alle burgers mij mochten mailen. Dat vonden we toen hip. We weten niet waar wij staan in 2025 maar we weten wel dat het sneller zal gaan dan de afgelopen 11 jaar. Daarom is dat ondernemerschap en het kunnen aanpassen zo ontzettend belangrijk.

Uit de zaal komt de vraag naar geld: een logische vraag. Hoe financieren we dat?  Cohen geeft aan dat op gemeentelijk niveau er eerder minder dan meer geld komt. Er zullen dus goede coalities gesloten moeten worden met samenwerking (daar is ie: het S-woord).

Tot slot houdt Cohen een warm pleidooi voor de waarden van de bibliotheek. De hoofdlijnen zijn nog eens onderstreept. Maar hoe maak je dat nou concreet, is de vraag die nu in mijn hoofd zit. Volgens mij gaat die in de volgende presentatie volgen.

Voor wie het rapport nog niet gelezen had: hier is het hele rapport (51 pagina's) nog eens rustig na te lezen.

Geen opmerkingen: