donderdag 30 maart 2017

Deckers-index: de Beste Bibliotheek staat in Stadskanaal!


deze column verscheen in licht gewijzigde versie ook in Bibliotheekblad nr. 3 van 2017

Leuk hoor die Beste Bibliotheek van Nederland, maar klopt het eigenlijk wel? Uiteraard zijn het allemaal prachtige plekken waar goed is nagedacht over de inrichting van de bibliotheek van toekomst. Maar presteren ze ook?

‘Fact check’
Hoog tijd dus voor een ‘fact check’ naar de resultaten van bibliotheken. En dat treft: want dankzij een WOB-verzoek liggen alle bibliotheekcijfers op straat en kunnen we de prestaties van alle bibliotheken in een benchmark rangschikken. Zo presenteerde ik op mijn blog de afgelopen tijd al menig top-10: activiteiten, bezoekers, leden en uitleningen.  Speciaal voor Bibliotheekblad maakte ik daar de Deckers-index van. De Deckers-index is een optelling van al die resultaten. En wat blijkt: Bibliotheek Stadskanaal is de Beste Bibliotheek van Nederland! Op de voet gevolgd door Maas en Peel en op de derde plaats ex aequo Twenterand en Deventer.



En de genomineerden?
Ook de genomineerde bibliotheken heb ik maar eens door deze cijfermolen gehaald. Van de genomineerde bibliotheken is Winschoten de Beste Bibliotheek van Nederland. Overigens is Winschoten wel gemeten binnen het geheel van Biblionet Groningen (zie ook de top-15). Wijchen is tweede en Schiedam derde.  Bij de werkelijke prijs was Den Helder de Beste bibliotheek gevolgd door Schiedam en Winschoten. Een iets andere top-3 maar ook niet heel ver van de werkelijkheid (hoewel ze dat in Winschoten wellicht toch anders zien en toch graag die eerste prijs hadden gepakt).

Deckers-index
Hoe werkt deze Deckers-index precies? Zoals je ziet zijn er vier factoren gemeten: leden, uitleningen, bezoekers en activiteiten. Die zijn niet in absolute aantallen gemeten, maar als kengetal: het percentage van de bevolking dat lid is, het aantal uitleningen per lid, het aantal bezoeken per inwoner en het aantal activiteiten per 1.000 inwoners. Van elk kengetal heb ik de 156 stichtingen onder elkaar gezet. De stichting die het beste presteert op een bepaald kengetal krijgt daarvoor 156 punten, de volgende 155 en zo verder. Wie geen gegevens heeft aangeleverd komt onderaan terecht. De bibliotheek Stadskanaal komt in geen enkele top-10 voor maar presteert ook nergens slechter dan de 17e plaats (bij activiteiten). Een heel stabiel beeld dus.

Kan het beter?
Is dit alleszeggend? Driedubbel nee. Nee, want achter elk cijfer zit een verhaal.  Daar doet zo’n kort top-15 geen recht aan.  En nogmaals nee,  want er ontbreken zeker nog wel kengetallen als je echt een wat breder beeld wilt hebben.  Bijvoorbeeld cijfers over de Bibliotheek op school. Die zaten niet  in dit WOB-verzoek. En ook voor de digitale dienstverlening moeten betere cijfers beschikbaar komen dan alleen de term ‘bezoekers website’. Want de manier waarop die geteld worden verschilt nogal. Tot slot vullen nog veel bibliotheken ‘weet niet’ in bij sommige basale gegevens en her en der staan zelfs nog wat fouten. Ik vermoed overigens dat als we elk jaar deze gegevens openbaar maken, we die kwaliteit snel gaan verbeteren.

Mijn felicitaties aan de top-3: Stadskanaal, Maas en Peel, Twenterand en Deventer!

Mark Deckers is strategisch adviseur bij Rijnbrink en publiceerde op zijn blog diverse top-10’s van bibliotheken. Deze zijn terug te vinden  via deze link.

1 opmerking:

di2lib zei

Ha Mark,
Dank, ik ben gek op dit soort lijstjes!
Overigens vermoed ik dat je index positief uitpakt voor bibliotheken met een kleiner werkgebied: hier zal de activiteitenindex snel helpen om tot een hogere score te komen. Verder ben ik met je eens dat er hier en daar nog wel wat vervuiling in de cijfers zit. Voor het nieuwe DWH hebben we nog eens goed naar de definities van de parameters gekeken en er bleek nog wel wat ruimte voor interpretatie te zijn. Die is er nu veel minder. Als we dan ook de aanleveringen meer kunnen automatiseren dan verwacht ik dat we hier snel tot verbetering kunnen komen.