De afgelopen week vond het allerlaatste staartje plaats van de de evaluatie van de bibliotheekwet. Ik schreef er al eerder over en dacht toen al dat het voorbij was. Maar het bleek dat er een nog een Vaststelling van Schriftelijk Overleg (VSO) moest volgen. Zo'n VSO is geen debat maar kamerleden die dat willen kunnen dan nog wel moties indienen. Wat ook wel weer logisch is.
Voor wie het terug wil kijken, het overleg vind je hier. In een kleine 30 minuten wordt de bibliotheekwet, de wet op de vaste boekenprijs en de evaluatie van de Koninklijke Bibliotheek er doorheen gejaagd. Je kunt niet zeggen dat ze niet efficiënt vergaderen.
Vijf moties, waarvan drie direct over bibliotheken
In de vergadering werden nog vijf moties ingediend waarvan drie er direct betrekking hadden op openbare bibliotheken. Wie alle moties nog eens wil nalezen kan terecht op deze pagina.
Motie 1: Van den Berge van Groen Links over leenrecht bij scholen
In bijgaande motie zie je dat wordt aangedrongen op nu eindelijk een uitkomst tussen rechthebbenden en bibliotheken als het gaat om uitleningen op scholen. Rechthebbenden vinden dat ze inkomsten mislopen, bibliotheken vinden dat ze zich keurig aan de onderwijsexceptie houden voor leenrecht. Hoewel met de vier ingediende partijen er nog geen meerderheid is, wordt er wel gefluisterd dat nog meer coalitiepartijen zich gaan scharen achter deze motie. Ik acht het zeer goed mogelijk dat deze motie het haalt. Overigens meldt de minister nog dat dit onderwerp in het landelijk convenant zijn plek zal krijgen. Ik vermoed dat dat betekent dat het voorkeursmodel van de minister (uitlenen op school, ook voor thuis, onder verantwoordelijkheid van de bibliotheek) daar wel in genoemd zal worden.
Motie 2: Van den Hul (PvdA): Elke gemeente een bibliotheek
De minister antwoordde op deze motie dat ze de intentie onderschrijft maar dat voor uitvoering 80 miljoen nodig is en dat dat geld er niet is. Van den Hul antwoordde dat ze hiervoor bij de begrotingsbehandeling van Cultuur hierop terug zullen komen en een alternatieve begroting zullen indienen. De minister herhaalde een tikkeltje geïrriteerd zelfs dat dit geld er niet is. Deze motie gaat het nu niet halen maar het punt zal dus terugkomen bij de begroting in de komende maanden.
Overigens vroeg ik me even af of die 80 miljoen een 'slip of the tongue' is of dat het nu een nieuw bedrag is. In de beantwoording van vragen werd nog gerept over 60 miljoen. En als je kijkt naar de antwoorden bij de beantwoording dan zie je dat het gaat om 16 gemeenten. Deze 16 gemeenten hebben echter allemaal een onvolledige bibliotheekvoorziening of ze hebben afspraken met buurgemeenten. Om eerlijk te zijn: om in die 16 gemeenten tot goed bibliotheekwerk te komen, heb je geen 60 of 80 miljoen per jaar nodig. Ik heb het vermoeden dat dat betekent dat alle gemeenten gecompenseerd moeten worden als de minister wil afdwingen bij deze 16 gemeenten dat ze een volwaardige bibliotheekvoorziening krijgen. Uitgaande van 80 miljoen is dat bijna 5 euro per inwoner. Met dit soort getallen hoor ik gejuich in directiekamers van bibliotheken....
Mijn inschatting is dat hier opmaatjes worden gemaakt voor de volgende regering. Elke gemeente een bibliotheek is bijvoorbeeld een uitgangspunt van het verkiezingsprogramma van D66, de partij van de minister zelf. Er is dus wel degelijk een kans voor deze gedachte maar de uitvoering moet minstens wachten tot 2022.
Motie 3: Geluk-Poortvliet: Behoud Muziekweb
De laatste motie was een bemoediging voor Muziekweb. De structurele financiering is al jaren lastig. Het gebruik daalt maar de erfgoedwaarde blijft. Het financieringsmodel moet daar op aangepast worden: van gebruikersbijdragen naar een erfgoedfunctie. Daar was men al mee bezig met het Instituut voor Beeld en Geluid maar mevrouw Geluk-Poortvliet borgt met deze motie dat de kamer de minister controleert en zorgdraagt dat dit goed komt.
Overige moties
De overige moties waren van El Yassini van de VVD over de BTW-verlaging van ebooks en dat deze BTW-verlaging nog niet doorvertaald zijn in de prijzen van ebooks en een motie van Kwint van de SP over leermiddelen in het MBO.
De stemmingen zijn op dinsdag 29 september, precies één dag voor de ondertekening van het convenant, saillant detail.
Maar houd die 80 miljoen maar eens in de gaten. Kan interessant zijn voor bibliotheken. Een mooie opmaat naar verkiezingen en wellicht een volgend regeerakkoord.
2 opmerkingen:
1. De moties tonen heel weinig visie en samenhang.
2. De kern van de wet is dat het rijk de digitale en gemeenten de fysieke bibliotheek bekostigen. De wet wordt geëvalueerd en er verandert niets. Waarom zou je dan als regering 80 miljoen beschikbaar stellen om gemeenten die geen vaste vestiging meer hebben alsnog een bibliotheek te bezorgen? En vanwege gelijke behandeling iedere gemeente 5 euro per inwoner schenken?
3. Alle gemeenten, juist ook de gemeenten zonder vaste vestiging, hebben heel veel bibliotheken op school en daar moet straks leengeld worden betaald. Die 80 miljoen gaat dan voor een groot deel van het ministerie, via gemeenten, via bibliotheken naar de stichting Leengeld en geen enkele gemeente krijgt een betere voorziening.
4. Er liggen nog wensen voor professionalisering van het personeel en een landelijke opleiding. Hoe wordt dat gefinancierd?
5. Belangrijk doel is laaggeletterdheid te bestrijden. Mijn voorstel: Laat de KB uit de landelijke database het aantal uitleningen in de bibliotheken op school generen en het verschuldigde bedrag aan Stichting leenrecht betalen. Laat die stichting een fonds in het leven roepen waaruit auteurs die schrijven ter bestrijding van laaggeletterdheid op basisscholen en in Taalhuizen gestimuleerd worden. Dan knoop je de moties toch een beetje aan elkaar tot een visie met samenhang. En je maakt bibliotheken, schrijvers, rijk en gemeenten blij want je investeert met elkaar in de hoogste prioriteit.
@Jouke:Dank voor je reactie. Nou, ik vind je wel een beetje zuur in de reactie. Geef mij aan waar een beleidslaag is geweest die uberhaupt zo'n bedrag voor bibliotheekwerk in de mond heeft genomen. Provincies en gemeenten hebben de afgelopen 10 jaar de budgetten flink omlaag gebracht. Op rijksniveau wordt niet gerept over bezuinigingen maar zelfs over mogelijke intensiveringen. Naast die 80 miljoen die hier genoemd wordt, is eerder sprake geweest van een benodigd bedrag van 90 miljoen om de tweede 50% van de scholen te voorzien van een bibliotheek op school. De leenrechtafdracht die voortvloeit uit een mogelijk voorkeursmodel zal slechts een klein deel van dit bedrag vragen. De kamerleden hebben de beperkt beleidsruimte die men heeft gepakt om een aantal statements te maken. En van politiek heb ik geleerd dat er telkens nieuwe rondes komen en dat het gaat om telkens een stapje. We gaan het zien maar ik blijf optimistisch.
Een reactie posten