Ik liet mijn beleidplan door een tekstrobot maken

Een goede vriendin stuurde me een artikel uit De Tubantia, het ging over drie docenten die een tekstrobot uittesten. En de vraag was natuurlijk: wat betekent die tekstrobot voor werkstukken op school? Want als je opgeeft dat je graag een opstel wilt over kernenergie waarbij zowel argumenten voor als tegen worden gegeven dan schrijft de robot die voor jou. 

De robot waar het over gaat is ChatGPT van het bedrijf OpenAI. Het is kunstmatige intelligentie, ook wel AI of artificial intelligence genoemd. De robot schrijft dus jouw verzoek teksten. Futuroloog Jarno Duursma wees me er vorig jaar bij BibliotheekPlaza voor het eerst op. Nu ik het steeds vaker om me heen zie, besloot ik het zelf eens uit te testen. 

En zoals ik vroeger wel eens gezwendeld heb met een werkstuk, dacht ik dat nu maar eens te doen met mijn echte werk. En dus zette ik de robot aan het werk om voor mij een beleidsplan voor een bibliotheek te maken.

Ik ging dus naar de maker van deze AI-software OpenAI en maakte een account aan. En waar begin je bij een beleidsplan? Precies, wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen voor de bibliotheek!

En dus stelde ik de vraag: 'Wat zijn de vijf belangrijkste ontwikkelingen in openbare bibliotheken in Nederland? Beschrijf ze alle vijf met ongeveer 100 woorden.' 

De hieronder geplaatste tekst is dus niet van mij maar van de kunstmatige intelligentie van ChatGPT. De afbeelding die erbij zitten zijn ook met kunstmatige intelligentie gecreëerd via de AI-software Dall-E, ook van OpenAI. 

De vijf belangrijkste ontwikkelingen bij Openbare Bibliotheken volgens ChatGTP

1. Digitale ontsluiting

Openbare bibliotheken in Nederland ondergaan een digitale transformatie. Er worden verschillende digitale middelen aangeboden om de bibliotheek beter toegankelijk te maken voor de gebruikers. Bibliotheken bieden online catalogi, e-boeken, online databases en andere digitale middelen aan. Ook is er meer koppeling met sociale media en andere digitale platforms zoals YouTube en Spotify. 

2. Fysieke verbouwing

Openbare bibliotheken zijn steeds meer gericht op het creëren van een aangename en comfortabele ruimte. Er worden steeds meer comfortabele zitmogelijkheden aangeboden, waardoor het bezoekers aantrekkelijker maken. Ook worden er verschillende ruimtes gecreëerd, waar bezoekers kunnen werken, lezen, studeren, of gewoon rustig kunnen zitten. 

3. Programmeren en activiteiten 

Openbare bibliotheken bieden ook verschillende programma's aan, waardoor bezoekers meer kennis en informatie kunnen opdoen. Er worden bijvoorbeeld lezingen gehouden, workshops georganiseerd en er worden verschillende soorten activiteiten aangeboden. Deze programma's zijn bedoeld om de bezoekers te inspireren en te helpen bij hun persoonlijke groei. 

4. Collectieversterking 

Er wordt steeds meer gedaan om de collectie binnen openbare bibliotheken te versterken. Er wordt meer geïnvesteerd in het kopen van nieuwe boeken, maar ook in het digitaliseren van bestaande boeken. Daarnaast wordt er ook meer geïnvesteerd in het aanbieden van e-boeken en andere digitale middelen. 

5. Samenwerking 

Openbare bibliotheken staan in Nederland steeds meer open voor de samenwerking met andere organisaties. Er worden steeds meer samenwerkingsverbanden aangegaan met andere organisaties zoals bedrijven, onderwijsinstellingen en culturele instellingen. Dit zorgt ervoor dat openbare bibliotheken nog beter kunnen voldoen aan de behoeftes van de gebruikers.

---einde tekst ChatGPT

Van ontwikkelingen naar een meerjarenplan...

Okee, tot zover de aanzet van ChatGPT van de ontwikkelingen. Niet onaardig moet ik zeggen. Als een journalist met dit lijstje was gekomen hadden we gezegd dat hij of zij het aardig had samengevat. Een wethouder of  lid van de raad van toezicht zou hier ook prima mee weg komen. Het kan natuurlijk wel wat scherper want de hoofdlijnen van het bibliotheekconvenant en de netwerkagenda missen maar de hoofdlijn zit er wel degelijk in.  

Ik besloot een stap verder te gaan. Van bovenstaande ontwikkelingen naar een meerjarenplan. Dus ik stelde de vraag: 

'Schrijf een meerjarenplan voor een openbare bibliotheek in Nederland'

Ik geef toe, de vraag was niet heel specifiek. Ik vroeg niet om tien speerpunten of iets dergelijks. Maar hieronder het antwoord.

Het meerjarenplan voor een openbare bibliotheek volgens ChatGTP

Jaar 1 

Inventarisatie van de huidige situatie. Hierbij zal onder andere gekeken worden naar de huidige bezetting, het aantal bezoekers, de verkoopcijfers van boeken en de gebruikte technologie.

Jaar 2 

Aanpassing van de bibliotheek aan de huidige eisen. Hierbij zal gekeken worden naar de inrichting van de bibliotheek, de aanwezige technologie en de diversiteit van het aanbod.

Jaar 3

Verbetering van de technologische infrastructuur. Hierbij zal gekeken worden naar de aanschaf van nieuwe computers, tablets en e-readers. Daarnaast zal er gekeken worden naar de mogelijkheid om boeken digitaal aan te bieden.

Jaar 4 

Versterking van de relatie met de gemeenschap. Hierbij zal gekeken worden naar de mogelijkheid om activiteiten te organiseren, zoals lezingen, workshops en cursussen. Daarnaast zal er gekeken worden naar de mogelijkheid om samen te werken met lokale organisaties.

Jaar 5 

Evaluatie en bijstelling van het meerjarenplan. Hierbij zal gekeken worden naar de resultaten van de voorgaande jaren en naar de mogelijkheid om het meerjarenplan aan te passen aan de huidige situatie.

Houd er rekening mee dat deze meerjarenplan is een voorbeeld, en het is aan te raden dat je het aanpast aan de specifieke situatie van de bibliotheek. Dit plan is ook geen vervanging voor professioneel advies.

---einde tekst ChatGPT

Van meerjarenplan naar productontwikkeling

Nou, ik denk dat u net als ik even hebt zitten lachen bij deze uitkomst. Nu moet gezegd dat de vesrsie waar je open mee kunt werken beperkt is in de omvang van de tekst tot 4.000 tekens. Maar dan nog, dit is toch wel heel algemeen. Overigens ken ik subsidieaanvragen (natuurlijk niet die van mij :-) die wel eens op dit niveau zijn geformuleerd en ook nog werden toegekend met duizenden euro's. 

Ik besloot nog een stap verder te gaan. Het bedrijf dat ChatGTP en Dall-e maakt heeft ook nog een brainstormmodule die DaVinci heet. En omdat het meerjarenplan wat de algemeen bleef, besloot ik de AI-software de volgende vraag te stellen:

'Geef nieuwe producten voor openbare bibliotheken en geef een toelichting van maximaal honderd woorden per idee.'  

Ik hoor u denken: 'nee, dat kan de robot niet'. Ja, de computer deed het. En dit kwam er uit.

Nieuwe producten voor openbare bibliotheken volgens DaVinci

1. Digitale Bibliotheek 

Een online platform waar mensen kunnen zoeken naar boeken, audio- en videomateriaal en andere informatiebronnen die door bibliotheken worden aangeboden. Het zou gemakkelijk gebruikers moeten toelaten om op het systeem te zoeken, items uit te lenen of direct te downloaden. 

2. Vergaderzalenfaciliteit 

Deze faciliteit zou bibliotheken helpen om inkomsten te genereren van vergaderingverhuur voor lokale organisaties, bedrijven en instellingen die hun ruimtes nodig hebben voor verschillende evenementtypes. 

3. Multimedia-lab 

Dit lab zou computers met internettoegang bevatten alsook multimedia-apparatuur voor video-, audiobewerking en -productie, 3D-modellering etc., wat studentengroepjes in staat zou stellen om samenzijn project toe afmaken met behulp van professionele tools beschikbaar in bibliotheken. 

4. Online cursussen 

Door online cursussen aan te biedingen via eLearningplatforms of webinars kan de openbare bibliotheek gebruikers onderwijzen over alle aspectenv an informatieveleiding . Hierdoor kunnenn ze hun vaardigheden verbeteren op het gebied van research , mediaproductie enzovoorts.

---einde tekst ChatGPT

Dag bibliothecaris en dag beleidsadviseur?

Deze bovenstaande vier ideeën zijn misschien niet heel baanbrekend maar wel allemaal relevant. Dit lijstje had een voorstel van een lokale politieke partij bij eventuele bezuinigingen kunnen zijn. En het aardige is hoe snel zo'n lijstje met ideeën redelijk consistent is met alle stappen die ervoor zijn gezet.

Belangrijk is ook hoe specifiek je de vraag stelt. Hoe specifieker je vraagt (ik wil zoveel punten, zoveel woorden en in deze vorm), hoe beter het wordt. Je kunt vragen om vijf, tien  of twintig nieuwe ideeën voor bibliotheekwerk vragen. Telkens levert dat andere en nieuwe ideeën. Wie om meer ideeën vraagt krijgt voorstellen op een steeds dieper detailniveau.  

Zo vroeg ik bijvoorbeeld nog aan de robot twee redenen waarom een openbare bibliotheek gesloten zou moeten worden. Antwoord: gebrek aan overheidsmiddelen of ingehaald door de technologie. En ik vroeg wat twee redenen waren om meer geld aan de openbare bibliotheken te geven. Antwoord: Met meer geld kunnen er meer educatieve programma's worden uitgevoerd die kinderen en volwassenen meer kansen geven en met meer geld kunnen met name mensen met minder geld of die lijden onder sociale uitsluiting meer kansen kunnen krijgen. En zo ging ik nog even door.... Licht verslavend inderdaad zoals zoeken op internet dat in het begon ook was.

Je kunt de tekstrobot van alles laten schrijven, van liefdesbrief, tot een gedicht of opstel. Ik kan me wel voorstellen dat docenten zich zorgen maken. Want de manier waarop je tekstrobot vragen stelt, is exact hetzelfde als hoe je op een middelbare school een opdracht geeft.  Zelfs vond ik de robot die op jouw verzoek beelden maakt erg leuk.  Daar ga ik denk in nog vaker gebruik van maken. 

Is het werk van de bibliothecaris, docent of de beleidsadviseur dus eindig?  Nee, elke nieuwe stap in technologie levert nieuwe mogelijkheden op waar je gebruik van kunt maken en levert ook weer mensen op die hulp nodig hebben in het gebruik. Binnen bibliotheken is dit denk ik heel interessant voor collega's die met het voortgezet onderwijs werken. Maar reken maar dat dit technologie is die razendsnel ook andere groepen gaat bereiken.  

In mijn vorige blog haalde ik aan welke weg wij al hebben afgelegd met internet. Die weg is dus nog lang niet ten einde. We leerden mailen, we leerden internetten, we leerden omgaan met sociale media.  De trein van digitalisering dendert door. Dat bibliotheken zich druk maken over AI is dus niet zo gek. De AI-parade trekt nog immer door het land en wie er meer over wil weten of wil weten waar die parade nu is, kan terecht bij de agenda van de AI-coalitie.   En als je zelf ChatGPT wil gebruiken, begin dan eens bij deze instructiepagina, daar heb ik veel aan gehad. 

Tot slot liet ik ChatGPT nog één ding doen: een gedicht maken. En dan een gedicht waar ikzelf in voor zou komen. Ik deel het graag. 

Mark reisde ver weg. Op de trein, zijn nieuwe pad. Deze digitale trein dendert door en mijn hart klopt in mijn keel voor een avontuur dat begint.  Ik wens u weer een fijne dag en tot een volgend blog.