Crowdfunding: u dacht dat het een modewoord was? Niets blijkt minder waar. Bovenstaande brief is een brief aan alle ingezetenen van de gemeente Almelo. Ik kwam het tegen toen ik bezig was met de opdracht voor scenario's voor de Bibliotheek Almelo. Rond 1916 werd de bibliotheek opgericht - volgens mij een 100-jarig bestaan dit jaar - en in 1917 werden ook daadwerkelijk activiteiten ondernomen om te starten.
Eén van de initiatiefnemers was de heer H. Salomonson, een industrieel die eigenaar was van de Ten Cate textielfabrieken (thans bekend van het kunstgras). Er werd een openbaar bestuur gevormd met geledingen uit verschillende delen van de samenleving. Er zat een pastoor en een dominee in het bestuur. De potentiële bestuursleden voor een openbare bibliotheek werden gevraagd om bij elkaar te komen voor 'een geheime bespreking'. De pastoor echter weigerde: 'hij nam nooit deel aan geheime besprekingen'. Maar toen duidelijk werd wat de bedoeling werd, schoof ook de pastoor aan...
Crowdfunding
Nu er een bestuur was en het pand was geregeld werd ook de bevolking gevraagd om een bijdrage. En die kon tweeledig zijn. Op de eerste plaats werd gevraagd: Wat is een bibliotheek u waard? Bijdragen vanaf 50 cent waren welkom. En het bedrag zou verdubbeld worden door de gemeente. En verder werd gevraagd 'Uwe boekenkast nog een na te zien. Er staan wellicht exemplaren in die door U niet meer gelezen worden en dus renteloos staan'. Prachtige zin! En dan volgt een pleidooi op het gemoed dat de 'mensch' toch de plicht heeft dit geestelijk voedsel door te geven.
Verder zit er ook een oproep in aan de leesbibliotheken met een 'propagandistisch' karakter om aan te sluiten bij de Openbare Leeszaal.
Begroting van 1925
De actie van de bibliotheek slaagt. De bevolking draagt massaal bij en de exploitatie komt op poten. Kijk maar eens naar de exploitatie van 1925.
Ook zo'n exploitatieoverzicht is toch wel aardig om te zien. De totale begroting is ongeveer fl. 15.000,-. De helft daarvan komt van subsidie van gemeente en van het rijk. De overige inkomsten zijn gebruikersinkomsten (en jawel, ook al boetes...).
Aan de uitgaven kant zien we dat dat tweederde van de kosten worden gevormd door personeel. Dat wat dus toen ook al de grootste post. Ongeveer 20% bestaat uit kosten voor boekaanschaf.
Zowel personeel als collectievorming zitten anno 2016 nog steeds zo in de begroting. Met andere woorden: begrotingen van bibliotheken zijn al bijna 100 jaar hetzelfde. Ik ben benieuwd hoe dat over honderd jaar is....
De platen die ik hier gebruik komen uit een geschiedenisboekje over de Bibliotheek Almelo dat uitkwam ter ere van het 80- of 90-jarig bestaan. De gegevens ontbeer ik even maar ik zal hier nog een link plaatsen naar dat boekje.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten