maandag 16 december 2024

In Assen, Rivierenland, West Brabant, Schiedam en Dinkelland werken alle basisscholen met de Bibliotheek op school

Zo, we komen bij de laatste top-15 van dit seizoen. En die is, terecht, voor de Bibliotheek op school. Want de Bibliotheek op school  is voor veel bibliotheken één van de belangrijke speerpunten. In het landelijk bibliotheekconvenant is opgenomen dat overheden én bibliotheken streven naar 100% dekking van de Bibliotheek op school in de komende vier jaar. Het cijfer wat we hierboven laten zien is dus zeker relevant. 

En in het overzicht zien we dus dat er een paar bibliotheken klaar zijn met deze opdracht! Hoewel je aan leesplezier natuurlijk nooit genoeg tijd kunt besteden. Vorig jaar voegde ik dit kenmerk voor het eerst toe aan de top-15's en aan de eindberekening. In de vorige editie stonden er vier bibliotheken op één met 100%. Ook dit jaar staan er vijf op 100%. Het bijzondere is dat geen enkele van de bibliotheken die vorig jaar op 100% stond, dit jaar nog op 100% staat. 

En voor de goede orde: dit lijstje kijkt wel een beetje in de achteruitkijkspiegel omdat de meest recente cijfers het schooljaar 2022-2023 beslaan. Recenter is er, helaas, nog niet.

Assen, Dinkelland, Rivierenland, West Brabant en Schiedam aan kop

Het zijn de bibliotheken in Assen, Dinkelland, Rivierenland, West Brant en Schiedam die al op alle basisscholen de Bibliotheek op school (of een vergelijkbaar programma) voeren.  Het zijn bibliotheken die we wel kennen als koplopers op dit gebied. Dat geldt overigens voor alle bibliotheken in dit lijstje. Want als we iets afzakken dan zien we de bibliotheken Eindhoven en Venlo op nummers zes en zeven. Vorig jaar stonden Eindhoven en Venlo nog op 100% maar in het daaropvolgende schooljaar is blijkbaar één school afgehaakt of er is een school bijgekomen waar men nog geen Bibliotheek op school kon aanbieden. Zo kan het dus gaan. 

Bibliotheek Hengelo stijgt mooi door van plaats 9 naar 8. Daar neemt op dit moment Astrid van Dam afscheid van het bibliotheekwerk. Zij was één van de grondleggers van de Bibliotheek op school en mag met deze eigen prestatie maar ook met deze hele lijst trots de bibliotheekdeur achter zich dicht trekken. 

Ook BiblioPlus en de Nobelaer stijgen rustig door waarna een rijtje met vijf nieuwkomers volgt: Boekenberg, ZINiN, Maas en Peel, Helmond-Peel en Biblionet Drenthe. 

Naar 100% Bibliotheek op school 

Dit lijstje gaat natuurlijk snel groeien. Want met de extra rijksgelden uit het masterplan Basisvaardigheden (€ 74 miljoen in drie jaar) komt een verdere uitrol natuurlijk snel dichterbij. De eerste tranche van extra investeringen die in het afgelopen jaar plaats vond, zien we in dit overzicht nog niet terug. Dit overzicht is van net voor dat moment. 

En ook de financiering na die drie jaar zal in het komende half jaar nog een onderwerp zijn voor de Tweede Kamer. Met andere woorden: het kan niet anders of het percentage zal de komende jaren snel stijgen. Dat zien we overigens nog niet in het landelijk gemiddelde. Dat daalde van 50,3% naar 49,2%. Ik vermoed overigens dat die daling eerder komt door een meer nauwkeurige telling dan dat het aantal werkelijk gedaald is. Maar nogmaals, dat is een vermoeden. We gaan gewoon wachten op de telling van het volgende schooljaar. 

En naar 100% lidmaatschap

Overigens, een beetje in lijn met het streven naar 100% Bibliotheek op school is ook het streven om elk kind zo vroeg mogelijk lid te maken van de bibliotheek. Bij het debat in de Tweede Kamer op 13 en 26 november over laaggeletterdheid  is geopperd om alle kinderen automatisch bij geboorte lid te laten worden van de bibliotheek. 

Rooderkerk van D66 en Kisteman van de VVD dienden hiervoor bovenstaande motie in. De motie werd met 131 van de 150 stemmen aangenomen. Het waren PVV, BBB en Forum voor Democratie die tegen stemden. Dat betekent dus dat ook het ministerie zich hierover gaat buigen hoe dit kan. 

Wat moet ik over een paar jaar meten?

Terug naar de top-15. Want dit is natuurlijk een aardig lijstje maar het is een (groot) gedeelte van de werkelijkheid. Want naast de basisscholen plegen we ook een steeds grotere inzet op het voorschoolse gebied met Boekstart. En we zitten ook steeds vaker op het voortgezet onderwijs. De cijfers daarover zijn wel veel diffuser dan over het basisonderwijs. En niet elke gemeente en niet elke bibliotheek - ja echt - heeft voortgezet onderwijs. Deze top-15 is aardig maar hoe moet ik over enige tijd dat hele tijd dat hele palet gaan mee laten wegen in de eind-index? Want nu is dit één van de vijf factoren. Daarmee heeft het het goede gewicht in de index maar ik zie nog niet zo snel hoe ik dat anders kan doen. Als u daar suggesties voor hebt, hou ik me als lijstjesman aanbevolen.

Maar goed. Genoeg gefilosofeerd. Geniet van deze laatste top-15. Mooi resultaat voor Assen, Rivierenland, West Brabant en Schiedam. Maar eigenlijk natuurlijk voor alle bibliotheken in deze top-15 want ze hebben kans gezien om bijna alle scholen én leerlingen te voorzien van leesplezier. 

Op naar de eindlijst

En hier eindigen de top-15-lijstjes. Het volgende lijstje is de optelling van alle lijstjes. Alle punten uit de ranking worden opgeteld en dan ontstaat er een top-20 van de Best Presterende Bibliotheken van Nederland. 

Ik verwacht de eindlijst op donderdag 19 december bekend te maken. Een paar bibliotheekdirecteuren hebben al contact gezocht of ze ergens rekening mee moeten houden.... Maar ik zeg nog niks! Nog een paar dagen geduld en dan weten we  wie zich dit jaar de Best Presterende Bibliotheek van Nederland mag noemen! 

1 opmerking:

Inge van Dongen zei

Weer een mooie lijst. We zijn nu de laatste school aan het implementeren Volgend jaar 100% hopelijk volgen nog veel biebs