Bibliotheken in crisistijd : deel 8

Ook deze week neem ik u weer mee naar wat er gebeurt bij de bibliotheken in de Coronacrisis. We gaan volgende week de achtste week in van gesloten bibliotheken. Mijn stadsgenoot Öczan Akyol pleitte deze week voor heropening van bibliotheken en musea in zijn column. Veel bibliotheekmensen vielen hem bij. De discrepantie tussen winkels die open mogen zijn en bibliotheken die dicht zijn begint langzamerhand pijnlijk te worden als ik de reacties volg. De mening kantelt van een bijdrage leveren door gesloten te zijn naar verantwoord open gaan. Zeker ook omdat er een protocol beschikbaar is dat voldoet.

Van een overheidsverbod naar gezond individueel handelen
De publieke ruimte wordt stap-voor-stap weer gevuld. De overheid gaat de verboden 'daar mag je niet komen' afbouwen en gaat een zwaarder beroep doen op de individuele verantwoordelijkheid van burgers om gezond te handelen. Veel bibliotheken zijn bezig met het klaar maken van hun bibliotheek voor de 1,5-meter-samenleving. Ik spreek bibliotheekdirecteuren over hoe routing in hun bibliotheken moet, of je nog wel zonder personeel open kunt en of je alle openingsuren dan wel kunt maken. Over hoe je omgaat met printen in de bibliotheek en over welke functie nog wel kan en welke nog even moet wachten.

De geluk-bij-een-ongeluk-top-6
Toch neem ik u deze week mee naar iets heel anders. Door een paar vrije dagen en wat meer rust, had ik ook wat tijd om eens wat verder om me heen te kijken. De Coronacrisis levert naast onnoemlijk veel menselijk leed ook een aantal mooie initiatieven op. Door de gesloten vestigingen moesten nieuwe en vaak digitale wegen gevonden worden. Een klein geluk bij een groot ongeluk zullen we maar zeggen. En de meest toffe wil ik hier toch eens in het zonnetje zetten.  De-geluk-bij-een-ongeluk-top-6.

1. Biebboys van OBGZ

De BiebBoys van de Bibliotheek Gelderland-Zuid zijn misschien wel de grootste ontdekking van deze Coronacrisis. Drie keer per week maken Kees en Joran een uitzending over een thema dat kinderen aanspreekt en vaak komt er ook nog een boek in voor. Kees en Joran zijn bijzonder grappig  en kennen een hoog ADHD-niveau. Het zit echt professioneel in elkaar en het deed mij denken aan de vroegere VPRO-serie Rembo en Rembo.  In hun afleveringen geven ze kinderen een challenge mee voor die dag die leuk is om uit te voeren. Ook leuk voor ouders om mee te doen. En passant laten ze heel Nijmegen zien en betrekken ze veel andere instellingen hierbij.  In korte tijd hebben ze al meer dan 20 afleveringen gemaakt. Grote klasse!

Alle afleveringen kun je hier terugvinden.

2. Bieblab van Biblionet Groningen

Biblionet Groningen was volgens mij de eerste die met een bijna dagelijkse video-uitzending van Bieblab startte na de sluiting van bibliotheken. De teller van het aantal afleveringen is dan ook ver over de 40. Verschillende medewerkers van de Groningse bibliotheken doen mee aan de uitzending. Veel van de uitzendingen kun je goed thuis meedoen. Iets minder ADHD dan de BiebBoys maar wel elke dag en gewoon met heel veel medewerkers uit Groningen.

3. De directeur leest zelf voor: Conny Reingoudt

Conny Reingoudt, directeur van de bibliotheek Aan den IJssel, huurt geen acteurs in en stuurt ook niet haar medwerkers op pad. Die gaat gewoon zelf aan de slag. Dat vind ik stoer van een directeur! Conny leest voor uit het heerlijke boek Ot Jan Dikkie van Burny Bos. En Burny heeft zelf toestemming gegeven legt Conny in het eerste filmpje uit voordat iemand daar weer over begint te kniezen...

En dan die heerlijke voorleesstem van haar, smullen! Ze mag best directeur zijn als ze ook maar blijft voorlezen.

4. The time is now

Een initiatief dat nog net gestart is, is dat van de Noordoost Brabantse Bibliotheken. Ik mag wel zeggen dat dat de meest weldenkende bibliotheekorganisatie van Nederland is. Ze brachten namelijk de afgelopen jaren de serie Over bibliotheken en betrokkenheid over de ontwikkelingen in het bibliotheekwerk. Eigenlijk verplichte kost voor elke bibliotheekmedewerker.

Dit keer maakt men een Tegenlicht-achtige boekenrubriek onder de titel 'The time is now'. Hans van Duijnhoven - een naar mijn mening nog te bescheiden trendwatcher - neemt daar boek voor boek door. De lengte is voor mij precies goed. Voor sommigen zal het al wel te lang zijn en het zou mooi zijn om een directe koppeling te maken met de online bibliotheek waar een deel van de boeken te krijgen is. Het idee heeft de potentie om verder uitgebouwd te worden. En eerlijk gezegd: in uitgebouwde vorm zou de VPRO eigenlijk interesse moeten hebben om het uit te zenden.

5. De kleinste privacyshow van Nederland

Jeroen en Sander van Fers uit Friesland toerden al een tijdje met de 'Kleinste privacyshow' door Friesland en soms ook wel daarbuiten. Nu fysiek toeren natuurlijk niet kan, is de Kleinste privacyshow verplaats naar YouTube. Daar staan de eerste afleveringen online. Jeroen en Sander doen dat op een bijzonder eh, smakelijke, natuurlijke en uitzonderlijke manier. Met elke keer een quiz waarbij weer een verse rollade te winnen is. Smullen dus!

6. Woesj!

Woesj · Aflevering 1 - Oranje Ruikt het Fijnst

Geen YouTube als laatste maar een Podcast. En van mijn eigen collega's Emma Bijl en Elin Groot Rouwen. Zij zijn bezig met een serie voor kinderen over Creatief Schrijven: Woesj! Woesj! is een project dat eerder werd uitgevoerd in de gemeente Dinkelland met verschillende scholen. Er was een prachtig boek van beschikbaar en werd vooral ingezet in de scholen. Die serie wordt nu deels omgezet naar Podcasts. Het zal niet elk kind aanspreken maar ik vind het een mooie verrijking.

En verder?
Met zo'n lijstje doe ik natuurlijk altijd mensen tekort. Want om eerlijk te zijn: het stikt van de initiatieven zowel digitaal als fysiek. Dus wees niet boos als je eigen initiatief er net niet bij zat.

De digitale initiatieven die ik gezien heb varieerden zeer professioneel tot lief maar met minder middelen.  Maar ik vermoed dat geen van deze initiatieven zou in deze vorm zijn ontstaan als de Coronacrisis niet had toegeslagen. En van de meeste weet ik dat eigenlijk wel zeker.

Wat moet opgetild?
Wie kijkt naar de gebruikscijfers van elk van bovenstaande onderdelen, ziet dat het nog geen kaskrakers zijn met duizenden kijkers. En dat heeft er natuurlijk ten dele mee te maken dat de initiatieven beperkt blijven tot de eigen werkgebieden. En dat vind ik wel jammer?

Zo'n BiebBoys verhaal dat zou je toch gewoon landelijk willen hebben?  Of zo'n serie van Groningen? Is het niet mogelijk om een landelijke programmering te maken? En zou dat niet een mooie taak zijn voor KB, VOB en SPN?

Ik denk het wel. Het zou een mooie verbreding zijn van de Online Bibliotheek en een mooie erkenning van al die lokale en provinciale innovatie. Dat treft: laat de KB nou net een oproep doen voor welke initiatieven wel mogen worden opgeschaald. Mijn lijstje hebben ze hierbij alvast. Vul het lijstje vooral aan. Wat hebben we nog meer nodig?

Hulde voor al die mooie initiatieven (ook als u er niet bij stond)! En ik zeg: het verdient een groter podium!