Deze week kwamen de nieuwe cijfers van het CBS binnen over bibliotheken. Bijgewerkt tot en met 2012. En ik geef u opnieuw een wake-up call met vijf feiten om van te schrikken.
Feit 1: Uitleningen -40%
In 1999 hadden bibliotheken nog 158 miljoen uitleningen. In 2013 nog 92 miljoen. Een daling van ruim 40% en we zakken definitief onder de 100 miljoen.
Feit 2: Uitleningen non-fictie -60%
Binnen de uitleningen is de non-fictie de absolute bloeder: -60%. Van 26 miljoen uitleningen naar 10 miljoen.Drie jaar geleden stond de teller op -54%. De terugloop zet onverminderd door.
Zijn mensen minder nieuwsgierig geworden? Nee, dat weet u ook. Mensen halen tegenwoordig hun informatie ergens anders vandaan.
Feit 3: Volwassen leden -23%
In 1999 kenden de bibliotheken 2,2 miljoen volwassen leden. In 2012 zijn dat er nog 1,7 miljoen. Er is afscheid genomen van een half miljoen volwassen gebruikers. Bijna een kwart van het volwassen ledenbestand.
Feit 4: Huisvestingskosten +97%
In 1999 betalen bibliotheken gezamenlijk 66 miljoen aan huisvesting, in 2012 is dat inmiddels ruim 130 miljoen euro geworden. En daarmee is het aandeel huisvestingslasten verdubbeld. Hoe kan dat, terwijl iedereen het gevoel heeft dat het aantal vestigingen afneemt.
Ik zie daarbij drie ontwikkelingen. De eerste is dat ik zelf meegemaakt dat veel gemeenten lage maatschappelijke huurprijzen hebben losgelaten en daarvoor marktconforme tarieven in de plaats hebben gezet. Op de tweede plaats is dit deels een indexeringskwestie (3% huurstijging per jaar verklaart de helft van de stijging) en deels zal dit komen door nieuwe bibliotheken die her en der gebouwd zijn waar nieuwe gebouwen duurder waren dan oude gebouwen.
Feit 5: Jeudgleden +8,5%
Ach Deckers, is er dan niks positiefs te ontdekken aan de statistieken? Toch wel. De jeugdleden stijgen. Heel langzaam klimt het aantal in deze groep. Van 2 miljoen in 1999 naar 2,2 miljoen in 2012. En ik heb het vermoeden dat met alle inspanningen rondom de Bibliotheek op School dit aantal nog wel gaat stijgen.
Wake-up-call
In 2010 gaf ik een wake-up-call. In 2013 kan ik hem herhalen. Er valt veel over te zeggen maar overduidelijk is dat bibliotheken de bakens flink moeten verzetten. Van schatkamer met uitleningen naar werkplaatsenen ontmoetingsplaatsen van ontplooiïng. En voor de directeuren: hoeveel procent van uw gemeenschapsgeld zet u op dit moment in, in de omvorming naar die nieuwe functies? En is het genoeg?
Ik vind het overigens onbegrijpelijk dat bezoekersaantallen niet in deze statistiek zitten. Dat lijkt me echt een gemis. Ik denk namelijk dat die een tegengestelde ontwikkeling laten zien: van stijging.
Het CBS schudt ons opnieuw wakker. Overigens blijf ik onverminderd positief over het bibliotheekwerk. Ik denk namelijk dat het CBS het vergrootglas legt op de 'oude' functies van de bibliotheek. Aan de branche is het nu - aan ons dus - om te laten zien wat die nieuwe functies zijn. Wat mij betreft zorgen de leden van VOB ervoor dat er volgend ook andere cijfers door het CBS getoond gaan worden.
Zo, genoeg gesomberd. Schrijf ik nu weer een jaar lang over die nieuwe functies. Stay tuned
Voor wie alle cijfers van het CBS wil, die vind je hier. Wie mijn excelberekeningen wil hebben inclusief afbeeldingen, kan contact met mij zoeken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten