Bibliotheken in crisistijd : deel 20 : Hoe een informatiekloof een vaccinatiekloof wordt

We tikken deel 20 aan van deze serie over 'Bibliotheken in crisistijd'. En we zijn veertien maanden verder. Ruim 400 dagen. Maar hé, deze week gaan de terrassen weer open. Als alles dan blijft kloppen mogen bibliotheken dan over een maand weer open. De heropening van terrassen is het synoniem geworden van het openbare leven en onze vrijheid. Het is nog vitaler dan zorg, onderwijs of wc-papier zoals Pieter Derks in zijn column op Radio 1 toelichtte. En dus openen we de terrassen en niet de bibliotheken of de planbare zorg. 

Want wie naar de cijfers kijkt bij de sluiting van de winkels en de cijfers op dit moment, moet constateren dat met bijna dezelfde cijfers conclusies worden getrokken die diametraal tegenover elkaar staan. Tenminste, zo lijkt het. Het kenmerkende verschil zit in twee zaken: 1) het aantal vaccinaties gaat gestaag door en 2) het aantal doden per dag ligt veel lager. Dat laatste is weer een gevolg van het eerste. Met andere woorden, de ziekenhuizen liggen dus nog steeds even vol maar met minder kwetsbare doelgroepen. Niet-geprikte mensen zijn dus gewaarschuwd, het virus woedt op een steeds kleiner oppervlak maar maakt nog evenveel slachtoffers.

Van informatiekloof naar vaccinatiekloof

In een artikel in de Volkskrant (sorry, met hekje) van zaterdag, maar ook bij de NOS (zonder hekje), doet Shakib Sana, huisarts in Delfshaven zijn verhaal over de informatiekloof die leidt tot een vaccinatiekloof. 

Samen met andere huisartsen in minder welvarende wijken en met bijzonder hoogleraar Gezondheidsverschillen Maria van den Muisenbergh luidt Sana de noodklok, in een manifest. De zorgwekkend lage vaccinatiebereidheid in achterstandswijken. Daar is de kans om besmet te worden twee keer zo hoog. Ook de kans om aan covid-19 te overlijden is twee keer groter dan bij andere mensen. De lage vaccinatiegraad kan - op termijn - leiden tot een 'virusreservoir', waaruit telkens herbesmettingen zullen ontstaan, waarschuwen zij.

Het manifest roep de overheid op om meer moeite te doen om het belang van vaccinatie aan deze groepen uit te leggen, met toegankelijke, op hen toegespitste campagnes. 

Sana bepleit in de Volkskrant dat behalve een gezondheidskloof in deze wijken er door de informatiekloof nu ook een vaccinatiekloof dreigt. Hij legt uit hoe hij in zijn eigen praktijk drie kwartier aan een laaggeletterde heeft uitgelegd dat het toch echt beter was om wel te vaccineren gezien zijn gezondheidstoestand. Na drie kwartier was de man overtuigd en liet zich prikken. Maar hij heeft niet voor iedereen zoveel tijd. Het is een beeld dat huisartsen lijken te kennen. 

Bibliotheken die ondersteunen bij vaccinatie

Er zijn al een redelijk aantal bibliotheken die ook hier ondersteunen. In de onvolprezen nieuwsbrief van de Bibliotheek en Basisvaardigheden, kwam ik deze week een prachtig aantal voorbeelden tegen. De bibliotheken in Leiden (BplusC), Krimpenerwaard en Bollenstreek gaan inwoners helpen bij het maken van een afspraak met de GGD. Want dat is dus lang niet voor iedereen eenvoudig. Op de site van Bibliotheeknetwerk is een heel informatiepakket met toolkit te vinden. Daar zit een uitleg voor medewerkers bij, een flyer die gebruikt kan worden en een afsprakenkaart. 

Ik vind dit een mooie ontwikkeling. Enerzijds omdat we ook hier weer zien hoe bibliotheken mee blijven bewegen met deze crisis. De focus op wat wél kan! Chapeau dus voor Leiden, Krimpenerwaard en Bollenstreek! En tegelijkertijd vind ik dit een mooie ontwikkeling omdat het laat zien hoe handig het bibliotheeknetwerk opereert: lokale ideeën die in no-time worden opgepakt door een landelijk team waar provinciale ondersteuningsinstellingen samenwerken met de Koninklijke Bibliotheek. 

Voor het overige is het het natuurlijk wachten op de eerste bibliotheek die zijn bibliotheek opent op het terras. Want als een strandbibliotheek kan, kan een terrasbibliotheek natuurlijk ook..... 

Nou, het zal niet de laatste aflevering zijn van de serie 'Bibliotheken in crisistijd' maar ik hoop toch dat we het meeste achter de rug hebben. Ik wens u weer veel succes en vooral gezondheid.