maandag 19 december 2016

Rabobank wil graag samenwerken met de openbare bibliotheek.... Wie gaat ze bellen?


Als er gepraat werd over samenwerking in het stelsel van openbare bibliotheken werd vaak de Rabobank als voorbeeld gebruikt. Het was een mooi voorbeeld van hoe lokale banken met eigen autonomie binnen een landelijke organisatie. Groot waar het kan, klein waar het moet.

In het Financiële Dagblad van 8 december blijkt het andersom geworden: de bank ziet de bibliotheken als voorbeeld.

Daar ging echter wel wat aan vooraf. Zoals u weet waren het de banken die ons minder dan tien jaar geleden de financiële crisis introkken. De banken waren 'too big to fail' en dus ging veel overheidsgeld naar het redden van banken. Dat leidde tot zware bezuinigingen bij alle overheden. Ook bij gemeenten. Ook bij bibliotheken. U snapt: ik ben al een paar jaar wat sceptisch over banken.

Overigens ging dat redden van banken niet zonder slag of stoot. Om de banken weer financieel gezond te krijgen en betere buffers op te bouwen waren reorganisatie nodig. ING ontsloeg 7.000 man, Rabobank liet het aantal arbeidsplaatsen met 9.000 dalen,



Dag lokale autonomie
Bij de reorganisatie bij de Rabobank werden echter niet alleen mensen ontslagen maar werd ook de bedrijfsstructuur veranderd: lokale banken moesten autonomie inleveren. De lokale banken raakten hun banklicentie kwijt en gingen op in de grote Rabobank.

Ralph van Soomeren, directeur van de Rabobank in Alkmaar zegt hierover:
‘Natuurlijk doet dat pijn. Hoeveel hangt af per werknemer en per fase waarin de betreffende lokale bank zit.' Een van de meest concrete veranderingen is het wegsnijden van de directeuren bedrijfsmanagement bij alle lokale banken. De centralisering waarbij de lokale bankvergunningen verloren gingen, maakte deze lokale ‘financieel directeuren’ overbodig. Van Soomeren: ‘Het doet pijn om iets als balansmanagement los te laten, omdat het voor je gevoel hoort bij het zijn van een zelfstandige bank. Tegelijk kan je je afvragen wat voor toegevoegde waarde het lokaal behouden van die functie zou hebben voor de klant.'
Heel kort staat hier: de lokale bibliotheken zijn hun eigen financiële eindverantwoordelijkheid kwijt. Nog korter door de bocht: De lokale directeuren zijn daarmee bedrijfsleider geworden van een landelijke organisatie.

De Rabobank werd vaak gebruikt als voorbeeld voor bibliotheken. Maar ik vermoed dat lokale bibliotheken hier toch niet gelijk op zitten te wachten. En lokale wethouders volgens mij ook niet. Toch is doorgaande opschaling nog steeds een thema, dus waar eindigt dit?

Rabobank en bibliotheken 
Toch staat er nog iets veel opmerkelijkers in het artikel van het Financiële Dagblad:
Een van de belangrijkste, onderscheidende aspecten van Rabobank is volgens Draijer de aanwezigheid van zijn bank in de haarvaten van de samenleving. Een lastig verhaal aangezien Rabobank – net als anderen - in rap tempo lokale vestigingen sluit. Waren er in 2006 1250 vestigingen, nu zijn dat er volgens onderzoeksbureau Locatus nog maar 441.

Toch geloven de drie directeuren heilig in de visie van Draijer, die spreekt van 1000 contactpunten in de toekomst. Daarbij denken zij naast een basis van bestaande, vaste kantoren, aan pop-upvestigingen en mobiele contactpunten in bijvoorbeeld bibliotheken of supermarkten.
Rabobank had 1.250 vestigingen. Nu nog 441. Bibliotheken hebben nog altijd 800 vestigingen en 200 servicepunten. De Rabobank zou dus best willen samenwerken met bibliotheken. Is dat mogelijk?

Mogelijkheden voor de Rabobank?
Als ik bibliotheekdirecteur zou zijn en de Rabobank meldde zich, zou ik zeker het gesprek aangaan. Toch zijn er wel wat obstakels. Want er zullen bibliotheekdirecteuren zijn die vinden dat je je niet met zo'n commerciële partij in moet laten. Bibliotheken moeten natuurlijk niet gezien worden als de 'goedkope helpdesk' van een bank. Helemaal mee eens maar het betekent niet dat je niet iets voor elkaar kunt betekenen.

Welke mogelijkheden zijn er zoal? Ik zie er wel een paar.

Optie 1: Ruimte huren
De eerste optie is natuurlijk gewoon ruimte verhuren. Ik zou er voor kiezen om dat zowel voor de bibliotheek als bank goed herkenbaar te laten zijn.  Eind jaren '90 hadden veel bibliotheken in Overijssel een collectieve huurovereenkomst met commerciële zorgverzekeraar Amicon. Voor de verzekeraar was het prettig dat één partij dat voor alle bibliotheken kon regelen.

Optie 2: Curussen internetbankieren
In veel bibliotheken worden al cursussen internetbankieren gegeven, vaak samen met SeniorWeb. Het feit dat veel bibliotheken al faciliteiten en trainers hiervoor hebben, is een punt dat bibliotheken goed kunnen gebruiken tegen de genoemde concurrenten 'de supermarkten'. Overigens moet je als bibliotheek wel altijd bedingen dat dit niet exclusief is. het liefst zou ik een afspraak maken met meerdere banken tegelijkertijd.

Optie 3: Internetbankieren in de bibliotheek
Tja, bij de Belastingdienst bieden we aan dat mensen in de bibliotheek hun formulier in kunnen vullen. Daar worden door de Belastingdienst wel een paar tips voor bibliotheken voor gegeven om veiligheid en privacy van gebruikers te waarborgen. Nog een stapje verder gaat de mogelijkheid dat mensen zelf kunnen internetbankieren in de bibliotheek. Overigens: dat kan allang als je geen extra randapparatuur nodig hebt. Of het allemaal veilig is, durf ik niet met zekerheid te zeggen. Maar onmogelijk acht ik dit helemaal niet.

Zo, zomaar drie opties voor de vuist weg. Ziet u er nog meer? En is samenwerken met een bank mogelijk?

Ennuh, wat denkt u, is een gezamenlijk aanbod op veel plekken meer waard dan ieder afzonderlijk een aanbieding doen? Precies, dat leek mij ook.

Dus wie gaat de Rabobank namens ons allemaal bellen als we dit willen?

2 opmerkingen:

Laurens Goudriaan zei

Interessante kans. Zeker op inspringen, lijkt mij. Of je gaat bellen namens jezelf of namens een groep is een gesprek waard. Vooral belangrijk om na te gaan wat nodig is om samenwerkingen tot een succes te maken. Met het convenant met de Belastingdienst is veel in gang gezet, bereikt en geleerd. Dat was een mooi begin. Nu komen er meer. Vanuit onze positie (onafhankelijk) is daarmee de vraag hoe je samenwerking effectief vorm geeft als er meer partners zijn (ook wanneer dat banken zijn), en hoe je zorgt dat je dat volgens je eigen voorkeuren en kaders realiseert. Zie ook deze blog:

http://bit.ly/2hUe2V9

Jos zei

Wat een slecht idee, een dependance van een commerciële
bank in de bibliotheek. Een groter verschil tussen
ideeën/principes dan die van een bibliotheek en een bank
is immers bijna niet denkbaar. Bij de bibliotheek gaat het om
informatie en verheffing van de mens. Bij een bank gaat
het om handel in geld en daaraan verdienen.

Het is extra schrijnend dat de meeste banken systematisch
hun filialen hebben gesloten, en nu blijkbaar willen profiteren
van door de overheid betaalde bibliotheken.

In mijn ogen verlaagt de bibliotheek zich met deze actie.

Met vriendelijke groet,
J.S. Groot (jos.groot@casema.nl)

--

Volgens Wikipedia is de functie van een bibliotheek:

'Een bibliotheek verzamelt, beheert en ontsluit documenten en stelt ze beschikbaar. Onder documenten wordt het werk (alle neerslag uit intellectuele en creatieve activiteiten van mensen) en de informatiedrager verstaan.'

En van een bank:

'De primaire functie van commerciële banken, in termen van omzet, is het uitlenen van geld tegen rente. De omzet komt tot stand doordat banken geld aannemen in deposito en dat geld meermalen uitlenen (fractioneel bankieren). Dit systeem is de voornaamste vorm van geldschepping in moderne economieën. Andere bronnen van inkomsten zijn financieel advies en provisies op financiële transacties.'