Guido Thys, een Vlaamse Nederlander, en van beroep bedrijfsverloskundige.
Guido is als buitenstaander gevraagd om wat te zeggen over de toekomst van de bibliotheek. Hij is taalkundige en zal met die blik kijken. Hij is dus een wetenschapper: heuristisch, diaclectisch en gefalsifeerd. Zo, dat zit dus ook wel goed.
Zijn conclusie na veel onderzoek:
De bibliotheek heeft helemaal geen toekomst.
En daar laat hij het bij. Hij krijgt ruzie met Jacobine Geel. U had gezegd dat het kort moest, dus dat deed ik ook!
Na dat intermezzo meldt hij dat dat onderzoek natuurlijk niet heeft plaats gevonden en dat we die conclusie wel kunnen weggooien. Of niet?
In zijn werk als bedrijfsverloskundige werkt hij graag met scenario's. Wat hij met ons wil doen, is om de zaken eens eenvoudig te maken.
Het wil twee woorden eens naast elkaar zetten: complex en gecompliceerd. Complex wil zeggen dat je met allerlei zaken rekening houden. Gecompliceerd is dat iets moeilijk is. En dat laatste dat word altijd wel door iemand geregeld. Er is altijd wel een wijsneus die zand in de raderen weet te gooien.
Alle goede oplossingen zijn simpel. Dus als het niet simpel is, hoef je er niet aan te beginnen. Hij noemt het voorbeeld van de Rubik Kubus. Waarom heeft die toch zoveel blokjes. Als die blokjes er niet waren was het echt een stuk simpeler. Snapt u?
Terug naar de bibliotheek. Als de bibliotheek dan toch toekomst heeft, waarom heeft het dan bestaansrecht? Tja, en daar begint het mee. Het bestaansrecht ontlenen we niet aan onzelf, maar wordt door anderen aan ons gegeven. Geld wordt niet gegeven aan ons harde werken maar aan de waarde die we toevoegen.
Waarde is dus het sleutelwoord. Is het dan zo makkelijk? Nee, natuurlijk niet. Niemand gunt ons die waarde: de econmie zit tegen, de politiek wil niet meewerken, de ICT werkt niet of maakt ons juist verslaafd, de weerstand van collega's .... Moeten we nog verder gaan?
Nee, want daar gaat het natuurlijk niet over. Nee, we moeten ons veel bewuster zijn van die waarde Beter daar harder over nadenken dan nog harder werken.
Hij speelt vervolgens het Wat als spelletje en neemt ons naar een paar mogelijkheden.
Wat als we constateren dat we ons in een wereld bevinden waarin meer gelezen wordt dan ooit. Er wordt meer taal geconsumeerd dan ooit. Er moeten dus legio kansen zijn.
De tweede Wat als is: Wat als we in een wereld leven waarin grondstoffen steeds schaarser wordt en waarin steeds meer gedeeld wordt. Kansen dus? Zeker, maar er zijn ook genoeg kapers op de kust.
Zijn stelling is dat we niet in een economische crisis zitten maar dat bedrijven versneld door product-levenscycli gaan. Het voordeel hiervan is dat het eind van de levenscyclus ook altijd een nieuwe kans voor een doorbraak naar een nieuw product is. Ja, een gevaarlijke maar zo bezien valt dit ook wel als een nieuwe kans te zien. Veel bedrijven zitten dus in een fase waarin ze cruciale keuzes moeten maken.
Hoe moet je die keuzes nu maken? Nou niet met een SWOT-analyse. Altijd maar naar buiten kijken. Blijf toch lekker bij je eigen sterktes en zwaktes. Meer is het niet!
Het probleem is alleen dat successen uit het verleden, de grootste belemmering zijn voor de toekomst. Wat nu goed werkt, hoeft morgen dat niet te zijn. Kijk maar naar de uitgevers.
En nu stapt hij over naar een aantal doorbraken: wij denken altijd in vaste vestigingen? Waarom laten we dat niet los? Hoe kunnen we in plaats van op vijf plekken op honderd plekken tegelijk zijn?
Hij grossiert nog even door in grappige plaatjes en grapjes. Zijn boodschap is natuurlijk dat je je core business moet loslaten. En dan moet je durven om de 'dode delen' te benoemen en op te pakken. Wat zijn de dode delen van het bibliotheekwerk, wat zijn de zombies waar we niet veel mee bereiken en die we weg kunnen doen? Maar goed, moet je wel weten waar je naar toe moet.
Hij laat aan de hand van een doelenboom zien dat we ons misschien een stapje omhoog moeten in de doelenboom. Wat stond boven het doel: boeken uitlenen. Waar was dat ook al weer voor?
Hij sluit leuk af: wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de zaal 5% onthoud. Laat dat zijn: de toekomst is een keuze en die keuze is gebaseerd op weten waar u naar toe moet om meer waarde te creëren.
De dag wordt afgesloten.
Ontwrichtend? Ja, maar op een bijzondere manier. Terug naar oude waarden op nieuwe wijzen. En, was dat eigenlijk ook niet de boodschap van Cohen?