donderdag 13 maart 2014

Andreas Blühm: 'Wie visies heeft moet naar de dokter' #biebplaza


Andreas Blühm is directeur van het Groninger Museum. Zijn titel: 'Wie visies heeft, moet naar de dokter'. Het is een uitspraak van Hemut Schmidt. Hij zei het in een interview op de vraag: 'heeft u geen grote visie?' Op domme vragen krijg je domme antwoorden, was zijn reactie. "En dan nodigt u een museumdirecteur uit om iets te vertellen over de toekomst. Dat is natuurlijk dom, wat wij gaan vooral over bewaren en dus over het verleden."

De enige zekerheid die we hebben is dat het anders wordt dan gedacht. En laten we wel wezen: schiet dat nou op die evolutie? Nee, dus. Het kost kleppen met tijd. En dan kunnen wij met onze menselijke ervaringen slechts twee generaties overzien. En zelfs dat vergeten we nog.

Musea hebben het nog lastiger dan bibliotheken. Musea moeten nu kunstenaars identificeren die later beroemd worden. Kunst kopen is nog wat duurder dan boeken: hele depots liggen vol met miskopen. Kortom, de toekomst voorspellen is een hachelijke zaak. De meeste grote kunstenaars waren niet rijk tijdens hun leven.

Aan de hand van een aantal schilderijen vraagt Blühm zich af wat nog avant-garde is. Als we als kijkers het verschil niet meer kunnen zien tussen een schilderij van een aap of een avant-garde schilder.

Hij gaat terug naar de tijd van de 18e eeuw. De eeuw van het rariteitenkabinet en de opkomst van de encyclopedie, de dierentuin en de bibliotheek. Na de Franse revolutie kantelt het privé-bezit van al deze zaken naar publiek bezit.

Bibliotheken, musea en dierentuinen hebben dus dezelfde wortels. Dat zie je nu in de grote gebouwen nog terug. Deze drie hebben elk een wereldorganisatie WAZA, ECOM en IFLA.

Er zijn verschillen en overeenkomsten tussen dierentuinen en musea. Musea worden vaak  het minste van deze drie vaak als minst toegankelijk gezien. Thomas Hoving was in de jaren '70 één van de eerste museumdirecteuren die hier met het Metropolitan Museum of Art de deuren verder opende met blockbuster-tentoonstellingen en museumwerk in de wijken.

Tegelijkertijd hebben alledrie te maken met subsidiedruk. Zijn oproep is dat we terug moeten naar de wortels van de geschiedenis en dat we daar vaak de antwooden voor onze toekomstvisie vinden.

Hij vertelt over Nicholson Baker. Hij ageerde in de jaren '70 tegen bibliotheken die kaartenbakken weggooide omdat er typefouten zouden zitten. En hij noemde Brewster Kahle van www.archive.org, de organisatie die oude websites bewaard. Zijn schrikbeeld is dat we ooit zomaar internet zouden kwijt raken.  Wie maakt zich druk om informatie die van internet verdwijnt?  Niemand toch? Zijn visie gaat dus terug naar het verleden.

En daarmee, sluit Andreas Blühm zijn lezing af. Terug naar het verleden. En daarmee zetten we volgens mij het thema van vandaag neer: herwaardering van oude waarden op nieuwe wijze ingevuld.

Geen opmerkingen: