Hoe PSV de bibliotheken in één klap aan 150 miljoen euro helpt... cash!

In dit verhaal ga ik u uitleggen wat PSV en bibliotheekwerk met elkaar gemeen hebben. Huh, PSV en bibliotheekwerk? Inderdaad.

In deze tijden van bezuiniging moeten we creatief worden. Gelukkig zijn we niet de enigen die het zwaar hebben. Zo las ik vorig weekend de column van Frank Kalshoven van de Volkskrant. Hij legt daarin uit dat de gemeente Eindhoven erger dan dom bezig is door PSV te helpen.

PSV staat er financieel namelijk slecht voor. Het heeft – mede door het missen van champions league voetbal – een nijpend geldgebrek. Er gaat meer geld uit dan er binnenkomt. PSV heeft echter een slimme deal gemaakt met de gemeente: het verkoopt de grond rond het stadion voor een slordige 48 miljoen euro. Het pacht de grond terug tegen de rentekosten: een kleine twee miljoen per jaar.

Frank Kalshoven hekelt het financiële risico dat de stad Eindhoven daarmee neemt en hekelt nog meer de schijn van transparantie rond deze transactie. De gemeente Eindhoven leent tegen een laag rentetarief aan PSV. Een rentetarief dat marktpartijen nooit gehanteerd zouden hebben omdat de transactie te risicovol is. Kortom, de gemeente zal hier zeer waarschijnlijk het schip mee in gaan.

Toch is deze transactie niet zo vreemd. En ik ben er ook niet principieel tegen. Uiteraard moet een gemeente een zorgvuldige afweging maken. Maar PSV is meer dan een gemiddeld bedrijf in Eindhoven. Het is een vorm van amusement met een hoog publieksbereik en het is een vorm van stadspromotie. Zoals ook de resultaten van FC Twente afstralen op ondernemers in onze regio.

En wellicht is de transactie van PSV ook wel zeer leerzaam voor bibliotheken in deze tijden van bezuiniging. Bibliotheken hebben geen voetbalstadions maar wel bibliotheekgebouwen. Bij diverse bibliotheken waar ik heb geadviseerd rond bezuinigingen is het aan de orde of we een bibliotheekvestiging kunnen verkopen en ruimte kunnen terughuren. Ik heb zelfs een aantal keren met gemeenten om tafel gezeten met de vraag of de gemeente het vastgoed niet kan overnemen. Doordat de gemeente dit doet, heeft de bibliotheek de zekerheid van een eenmalig bedrag en kan op zoek gaan naar een (nieuwe) huursituatie.

De situatie rond het PSV-stadion liet mij toch even nadenken over wat het compleet verkopen van het bibliotheekvastgoed zou kunnen opleveren. Reken u even mee?

Er zijn bijna 1.000 bibliotheekvestigingen in Nederland. Er zijn grote en kleine. Van die 1.000 bibliotheekvestigingen schat ik dat er zijn 500 in eigendom zijn. En dat zullen vooral de kleinere vestigingen zijn. Grotere bibliotheken worden vaak door projectontwikkelaars gebouwd en verhuurd. Okee, 500 kleinere vestigingen die in eigendom zijn. Stel dat elk van die vestigingen rond de 300.000 euro waard is. Dat lijkt me reëel.

De totale waarde van vastgoed in bibliotheekland is dus ongeveer 500 keer die 300.000 euro. Dat is € 150.000.0000 (150 miljoen). Dat is heel veel geld.

Het gaat even wat minder met PSV en ze weten dat ze moeten investeren om er weer bovenop te komen. De gemeente begrijpt dat.

Het gaat even wat minder met bibliotheken en we weten dat we moeten investeren om er weer bovenop te komen. Wat verschillen wij eigenlijk van PSV? Allemaal maar even bellen met de gemeente?

Foto: Het Philipsstadion van PSV door (c) Jos Dielis

NRC verdwijnt in 2014

In een eerder blog schreef ik al dat de krant 2020 niet haalt. Via een tweet van ZBdigitaal werd ik gewezen op de omzetcijfers van kranten in de Verenigde Staten. Gerenommeerde kranten als: Wallstreet Journal, USA Today, Washington Post en New York Times. En de cijfers zijn bepaald niet florissant. Van de top-25 kranten kon slechts één krant groeicijfers laten zien. De rest zat diep in de rode cijfers.

Het onderstaande tabelletje laat de positieve c.q. negatieve groei zien.

Wie echter wat verder in de data duikt ziet echter dat het verval veel groter is. Kranten gaan er in veel gevallen 5 tot 10% in de netto oplagecijfers op achteruit. Het aantal krantenlezers neemt in de Verenigde Staten dus echt gestaag af.

In 2000 voorspelde Bill Gates het verdwijnen van de New York Times. Hij verwachtte dat dat in 2018 zou plaats vinden. Toen weggelachen, nu een voorspelling die toch akelig dichtbij gaat komen.

Dat roept de vraag op hoe dat in Nederland zit. Daarbij stuit ik op een aardige uitspraak van Gerard Driehuis: in 2014 verdwijnt het NRC. Hij doet die uitspraak op basis van de eerste kwartaalcijfers over 2009. Het trekt die door en geeft aan dat een papieren krant als het NRC op de huidige basis dan geen recht van bestaan meer heeft.

Enkele maanden later trekt Pieter Broertjes, hoofdredacteur van de Volkskrant aan de bel. In een interview in het FD geeft hij aan dat dat kranten ook wel overheidssteun mogen krijgen. Zijn grootste kostenpost is distributie van papier. Dat schijnt voor een krant als de Volkskrant enkele tientallen miljoenen per jaar te kosten.

Daarnaast is een belangrijke kostenpost de salarislasten van journalisten. En dat in een web-2.0.-omgeving waarin iedereen maar publiceert en journalistje speelt.

En dan is er nog de concurrentie van de gratis dagbladen Metro en Spits.

Het is niet verwonderlijk dat bij bedrijven als Wegener en continu gereorganiseerd moet worden. De krantenwereld met betaalde journalisten én een papieren distributiemodel is echt ten dode opgeschreven.

En tot slot: de Telegraaf begint daarom maar een eigen omroep. Dat is natuurlijk een slimme manier om in het publieke bestel terecht te komen.

Een stemmige vrouw?

Ooit wilde ik zelf fotograaf orden maar werd afgewezen voor de fotoschool. Gebrek aan talent en te jong. Ik blijf echter van mooie foto's houden. Foto's vertellen vaak bijzondere verhalen. En aangezien mediawijsheid tegenwoordig een belangrijk onderwerp is voor bibliotheken en onderwijs, wil ik onderstaande foto jullie niet onthouden.

Deze foto - van het persbureau AFP - stond zaterdag in de Volkskrant.


Sorry voor de kwaliteit. Maar krantefoto's scannen is ook een vak.

Ik vind dit een prachtige foto met verschillende lagen. Op de foto staat een vrouw uit Teheran die zojuist gestemd heeft. Dat bewijst zij door haar vinger te laten zien. De inkt is moeilijk te verwijderen en daardoor kunnen mensen moeilijk twee keer stemmen en wordt fraude tegengegaan. Daarnaast toont ze haar paspoort. Op de achtergrond zien we een fraaie Perzisch georiënteerde muur.

Op haar paspoort staat een bijzonder schattig fotootje van deze vrouw maar dan met een zwarte hoofddoek. De pasfoto staat in schril contrast met de vrouw die achter haar paspoort staat. Ja, inderdaad nog steeds met hoofddoek (maar dat is volgens mij verplicht of minstens sterk aan te raden in Iran). Voor het overige kan ze de vergelijking met elke gemiddelde filmster doorstaan. Een hippe zonnebril, haar uiterlijk is goed verzorgd als je op haar wenkbrauwen af mag gaan. Hier staat een zelfverzekerde vrouw die haar democratisch recht heeft uitgeoefend.

De foto toont prachtig twee kanten van een samenleving. De vrouw in het paspoort doen ons toch vooral nog denken aan een streng Islamitische staat waar de kromzwaarden nog dagelijks gebruikt worden. De vrouw die gestemd heeft doen ons denken aan een moderne staat waar democratie en gelijkheid van rechten goed geregeld zijn.

Bibliotheken en onderwijs vinden het belangrijk om burgers te helpen om goed om te gaan met de media. Eén van die aspecten van mediawijsheid is mediabewustzijn. Daarmee wordt bedoeld dat je je bewust ben van de keuzes die media maken.

Mijn beeld van Iran was ouderwets. Mijn hoofd was nog bij die vrouw ín het paspoort en niet achter het paspoort. Tegelijktertijd weet ik dat beide werelden bestaan. Die van de vrouw ín het paspoort en die van achter het paspoort.

Het is een gewone vrouw. Een vrouw die niets met het nieuws te maken heeft. Een mens zoals u en ik. Mensen die het nieuws niet maken. Dat doen de Obama's, Sarkozy's en de Ahmadinejad's van deze wereld.

En daarom is deze foto zo leuk. Omdat met dat ene beeld zoveel verteld wordt, wat niet verteld kan worden. Waarom niet? Omdat het geen nieuws gevonden wordt.

Daarom doen we dus aan mediawijsheid.