Ik kan u vertellen: het is negen pagina's vermakelijk proza waarin de we de kantoorregels van begin jaren '80 terug zien.
Steeds wisselend personeelsbestand
In inleiding wordt geschreven:
Met zo'n inleiding ben ik al weer bij de les. Want wat heeft ten grondslag gelegen aan het feit dat deze regels moesten worden aangetrokken: hadden nieuwe medewerkers gedrag laten zien dat niet bij het bedrijf hoorde? Feit is dat het bibliotheek tussen 1975 en 1983 explosief groeide. Ook het personeel bij provinciale instellingen zal gegroeid zijn. De herindeling van de centrale kan goed te maken hebben gehad met groei van de organisatie.
Over lunch en buitentemperatuur
Lunchen deed men tussen 12.30 en 13.00 uur. Geen discussie over mogelijk. In één van de vorige regels werd nog gemeld dat men zulke flexibele werktijden had. En dat zag er ook wel modern uit. Dat gold blijkbaar niet voor de lunch.
Bij warm weer was het geoorloofd om een tropenrooster te draaien. Ik vind die 25 graden trouwens nog best snel trouwens. Maar geloof maar dat er gediscussieerd of het 25 of 30 graden moest zijn. Bibliobussen kenden overigens nog lang de regel dat de bus boven een bepaalde temperatuur niet reed. In de bibliobus werd het simpelweg te warm om nog fatsoenlijk te werken.
De laatste regel ken ik nog uit mijn eigen begintijd bij de Overijsselse BiblitoheekDienst (OBD), één van de rechtsopvolgers van de CBD. Bij de telefoniste lag een dagagenda en daar schreef je op dat je afwezig was door werk in de buitendienst of dat je op vakantie was. Die faciliteit is vervangen door digitale agenda's.
Bureautaken
Het meest vermakelijke hoofdstukje is misschien wel over bureautaken.
Privé bellen mocht, maar moest wel via een apart telefoontoestel in de gang bij personeelszaken. Even naar huis bellen vanaf je eigen toestel was blijkbaar niet de bedoeling. Overigens betaalde je natuurlijk voor zo'n belletje.... Net als voor de kopieën. In een tijd met mobiele telefoons en whatsapp zijn deze afspraken van nog maar dertig jaar geleden al ongeveer antiek.
Blijkbaar hielden collega's elkaar nog wel eens van het werk (what's new?) want er wordt gevraagd collega's alleen te storen als het om werkzaken gaat. Dit samen met de regels rond het telefoongebruik was het blijkbaar vooral zaak om werk en privé flink gescheiden te houden.
Stapels met boeken of cataloguskaartje mocht je niet zo maar laten slingeren. Altijd een briefje erop van wie het is en wat er mee moet. Je mocht eens ziek worden en een ander moest het overnemen. In combinatie met de allereerste opmerking: 'het steeds wisselende personeelsbestand' kon het blijkbaar nog wel eens zo zijn dat een medewerker plotseling een nieuwe functie had en oude stapels achter liet.
Wat de functie van regel 4.5 is - gebruik de juiste formulieren - is een raadsel. Blijkbaar was er soms discussie over welk formulier en welke procedure er moest worden gevolgd.
Timmer niet zelf
Ook artikel 6.4 spreekt tot de verbeelding: Gij zult niet timmeren of zelf verbouwen. Waren er medewerkers geweest die zelf alvast waren begonnen met het inrichten van hun kantoor en dat iets te ingrijpend hadden opgepakt? Of was er een overijverige conciërge die vooral zijn eigen werk wilde bewaken?
Gedragsafspraken
Hoofdstuk 7 gaat over gedragsafspraken. Daar zitten een paar juweeltjes tussen. Koffie, thee en melk waren streng gereglementeerd. Toen ik in 1998 bij de OBD begon werd daar net de koffiejuffrouw afgeschaft die een ronde maakte met koffie door het gebouw.
Artikel 7.4 zal ook menig wenkbrauw doen fronsen: geen kinderen mee naar het werk. Ik vermoed dat dit een regel is die komt uit de tijd dat kinderopvang nog niet bestond. Zorgtaken lagen meer dan nu bij de vrouw en daar bibliotheekwerk veel vrouwen kent, zou dit nog wel eens kunnen zijn voorgekomen dat er kinderen mee kwamen. Overigens stonden kinderen in de notitie in dezelfde rang als huisdieren.... alleen als de directie het toestond mochten ze mee.
Ook artikel 7.8 is een mooie: help om negatieve publiciteit te voorkomen. Ik zou zeggen: help met goede publiciteit maar alles in het stuk ademt nog dat personeel 'iets was was je in toom moest houden'.
En vrij met je verjaardag....
En tot slot: een relikwie dat ik zelf nog één keer heb meegemaakt want de regel werd in 1999 of 2000 geschrapt:
Je hoefde dus maar een halve dag te werken op je verjaardag. In de middag was je lekker vrij. Wat overigens weer discussie opriep bij de part-timers. Die waren al vrij op hun verjaardag en die vonden dat ze die halve dag dan wel weer ergens anders in de week mochten 'terug pakken'. Het ene hoofd stond dit wel toe en de andere niet. Dat was natuurlijk de dood in de pot.
Een mooi inkijkje in de regels van 30 jaar geleden. Een tijdperk met nauwelijks computers, waarbij werk-spullen en privé-spullen strikt gescheiden waren en waar op elke stapel een briefje hoorde. En natuurlijkboven de 25 graden een tropenrooster.
Wie het hele handboek wil hebben, kan het hier downloaden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten