maandag 28 januari 2013

Marks 3 x 3 =10-plan : Deel 2 : Punt 1 tot en met 3 voor de lokale bibliotheek

Perpendicular
Zo beste bibliotheekdirecteur: u bent natuurlijk helemaal klaar voor de Bibliotheek op School. Want twee jaar lang hebt u naar het project in aanbouw kunnen kijken en mee kunnen praten. Het business model kent u uit uw hoofd en alle strategische netwerken staan op scherp. En last but not least: u heeft er zo onderhand ook een paar centen voor gereserveerd.

Loopt u toch nog een beetje achter?  Ach ja, een bibliotheekdirecteur maakt ook wel eens een foutje.  Volg dan Marks drie punten en alles komt weer goed.

Punt 1: Een plan en een concept

Had u al nagedacht over hoe u die basisscholen aan u gaat binden? Ja? Dan mag u door naar punt twee. Nee? Lees dan nog even verder.

Mijn ervaring is dat scholen ons toch nog vooral zien als leesbevorderaar. Niks mis mee. Zijn we ook. En daarbij gaat het gewoon nog ‘old school ‘ om boeken. Boeken die zo dicht mogelijk bij kinderen zijn. En mijn idee is volgens mij even simpel als doeltreffend: we geven elke school een schoolbibliotheek. Cadeau? Ja, waarom niet? Tegenprestatie: de basisschool sluit een meerjarig contract met de bibliotheek. Niet om die schoolbibliotheek alsnog te betalen maar om samen leesprogramma’s uit te voeren met die school.

Bij een plan hoort een doel. In Overijssel is dat doel: in vier jaar tijd 50% van de basisscholen aansluiten op de Bibliotheek op School. Sommigen vinden dat een ambitieus doel. Dat mag. Maar stel een doel. U maakt mij niet wijs dat er helemaal niets mogelijk is. Stel dan als doel 20% of 30%. Maar ga bewegen! Want beweging creëert weer nieuwe energie. In Hengelo stellen we ons tot doel om in vier jaar 20 tot 25 scholen aan te sluiten. Ik weet nog niet precies hoe, maar ik weet wel dat nu gaan bewegen die oplossing sneller dichterbij brengt.

Lukt het u niet om zelf een goed plan te maken? Kijk eens om u heen: er zijn echt al heel veel bibliotheken met lokale aanvalsplannen. Ook samenwerken kan hier prima: maak samen met andere bibliotheken een goed plan. En last but not least: huur een kundige adviseur in en laat u op weg helpen: beter een goed verhaal gehuurd dan een het zelf verprutst met een plan dat het net niet is.

Punt 2: Het geld

Ah, er zijn nog steeds mensen die denken dat de Bibliotheek op School een kostendekkend product is. Waar die gedachte ooit vandaan is gekomen? Ik ken geen enkel bibliotheekproduct dat kostendekkend is. Wel kennen we op veel producten het profijtbeginsel toe: de gebruiker betaalt een deel mee. En dat lijkt me hier ook zo. Scholen betalen een bedrag per leerling.

Ik zal het concreet maken. Stel je wilt een veel schoolbibliotheken inrichten. Dan heb je een flink bedrag nodig. In Hengelo probeer ik dat bedrag bij elkaar te krijgen door een structurele ombuiging van een kleiner bedrag. Dat zet je om in afschrijving waardoor je een groter investeringsbedrag krijgt. Een simpele finaniciële truc. Is het genoeg? Nee, maar wel genoeg voor de eerste doelstelling. 

Verder is er vorig jaar natuurlijk veel geld vrijgevallen door het gewonnen Leenrechtdispuut. Ik zal de bedragen hier niet noemen maar daarmee kun je heel veel schoolbibliotheken stimuleren. Tot slot: ik heb in het verleden voor verschillende stichtingen bezuinigingsplannen gemaakt. Ik weet dat het lastig is. Maar vaak lukte het me om ook binnen die bezuinigingen toch ook wat vernieuwingsbudget vrij te spelen voor bijvoorbeeld scholen.

Lukt het u niet om het benodigde geld vrij te spelen: kijk dan eens bij collega’s hoe zij het deden. Vraag het gewoon eens na. De antwoorden zijn soms verrassend. En ook hier geldt: zoek samenwerking op regionaal of provinciaal niveau.

Punt 3: De Mens, een bikkel voor elke 50 basisscholen 

Voor elke 50 basisscholen heb je lokaal een flinke coördinator nodig. Een bikkel die een goed verhaal kan vertellen voor scholen, die het inregelt en en passant ook nog zorgt dat er nieuwe scholen bij komen. Nou ja, een schaap met vijf poten dus. Als u wel zo’n schaap hebt: koesteren en heel goed voor zorgen. Voor al die andere bibliotheken: dit is wel de cruciale factor of het wel of niet wat wordt. Zonder iemand die dat goede verhaal kan vertellen wordt het niks. En die gave is dun gezaaid.

Samenwerking ligt hier dan ook heel erg voor de hand. Maak voor de schapen met vijf poten het een uitdaging om samen voor meerdere bibliotheken iets te regelen.

Oh ja, nog een valkuiltje: goede mensen hebben de neiging om te denken dat ze het zelf nog net beter kunnen. Er is veel beschikbaar voor de Bibliotheek op School, er zijn al veel leesmethodes, er zijn al veel mediawijsheidprojecten geweest. De tijd is te schaars om nog iets nieuws te verzinnen. Gebruik wat er is en focus op het halen van resultaat met scholen.

Onmogelijk? Welnee. Beetje werk? Ja, dat wel. Beetje leuk werk? Ja, ook wel. Dus bibliotheekdirecteur: als de wiedeweerga aan de slag!

Morgen de volgende drie punten en het huiswerk voor Provinciale Service Organisaties!

Foto: Mr. Theklan

2 opmerkingen:

Con zei

De wereld in met deze missie - Mark! Publiceren. Op www.debibliotheekopschool.nl, www.bibliotheek.nl, op wat voor kennisdeelnet voor bibliotheken dan ook.

Mark Deckers zei

@Con: Dankjewel. Er zijn vast allerlei meelezers die het verhaal verder kunnen vertellen, publiceren etc. Volgens mij ben jij er daar één van!