donderdag 31 maart 2011

Deventer en Enschede winnen allebei Digitale Bibliotheek Award


Vandaag was de uitreiking van de Digitale Bibliotheek Award. En de bibliotheken Deventer en Enschede mochten beiden een prijs meenemen. De bibliotheek Deventer de prijs van de vakjury en de bibliotheek Enschede de publieksprijs. Een mooie dag dus.

Ik heb al veel verteld over de bibiotheek Deventer. Dus ik ga u daar niet meer mee vermoeien. Van de site van de Bibliotheek Enschede weet u veel minder. De site was met name genomineerd door de inpassing van allerei web-2.0-toepassingen.

Interessant om te weten is ook dat we binnenkort de website van Deventer doorontwikkeld wordt samen met de bibliotheek Enschede. En in het najaar zullen we een nieuwe versie van deze white label site presenteren. Enschede gaat dus doorbouwen op Deventer. Dat wordt dus "best of both worlds".



Enschede en Deventer hadden vandaag echter één ding gemeen. De allerbelangrijkste personen die ontbraken door omstandigheden bij de uitreiking. Voor Deventer is dat de projectleider Jenny Huizinga van Thaesis die vorig jaar dit project tot een fantastisch resultaat leidde. En voor Enschede is dat Jouke de Vries. Jouke is de motor achter de website en het veel gevolgde Twitteraccount van de bibliotheek.

Wat mij betreft is deze prijs dan ook vooral de prijs van Jenny en Jouke. Beiden gefeliciteerd. En we zetten graag even het zonnetje op ze!

dinsdag 29 maart 2011

Meneer Van Swelmen opnieuw over eBooks

Sexier than a Librarian

Bijgaande bericht werd ingezonden door de heer Van Swelmen, de u welbekende directeur van de Bibliotheek Oppendam.

Beste mensen,
Als er nieuwe trends te signaleren zijn, is Oppendam er als eerste bij. U bent niet anders van ons gewend, zeg ik maar even als erudiete bibliotheekdirecteur. Wellicht is het u nog niet opgevallen maar 2011 is het jaar van de eBookpilots. En het kan natuurlijk niet anders of ook Oppendam zal binnenkort een eigen eBookpilot starten. Maar daarover later meer.

Bibliotheek.nl was immers al begonnen met een eBookeregallerij. Speciaal voor de iPad. NBDBiblion had natuurlijk allang een eBookpilot maar begint een nieuwe pilot met eBooks op USB. Uiteraard met inwerkkorting. En de Koninklijke Bibliotheek heeft een pilot met het eDepot. Inderdaad: met bewaarfunctie!

Ook OCLC had allang een eBookpilot – dezelfde als NBDBiblion – maar kondigt binnenkort aan om een hernieuwde pilot te starten. Vooral gericht op buitenlands materiaal en beschikbaar via Worldcat.

Het kan dan ook niet lang meer duren of HKA en Infor kondigen beiden aan om met een eBookpilot te starten. Beiden binnen hun eigen systeem. Nu de markt zich zo ontwikkeld begint Karmac zich af te vragen of zij toch ook niet in deze markt moeten stappen. Weliswaar met een uitgeklede en commerciële variant met populaire titels, maar toch. Karmac geeft zelf aan dat dit product de bibliobussen overbodig zal maken.

Nu Karmac in de markt zit, begint Bol.com zich toch af te vragen of zij niet mee moeten instappen in deze snel ontwikkelende bibliotheekmarkt. Zij onderzoeken de mogelijkheid om een streamingvariant tegen maandelijks tarief te ontwikkelen. Het moet een whitelabel-eBookpilot worden. Uiteraard met het grootste bestand met populaire titels. En inderdaad: gratis thuisbezorgd.

SerialSolutions/Medialab gaat in de loop van dit jaar aankondigen dat zij een universeel koppelvlak maken voor alle eBookpilots. En dit koppelvlak zal weer naadloos aansluiten op de servicebus die ook bijna klaar is ergens dit jaar.

De Stichting PSO’s ziet alle ontwikkelingen met lede ogen aan. Het kon dus ook niet anders over de Stichting PSO’s komt nog voor de zomer met de aankondiging van een eigen eBookpilot. Overignes zal dit wel per provincie worden uitgerold via de provinciale netwerken. De Plusbibliotheken kunnen ook niet achter blijven. Zij garanderen hun eBookpilot alle eBooks vanaf HBO-niveau.

Onze bibliotheekprofessor Frank Huysmans zal in het najaar van 2011 met een onderzoek komen naar de eBookpilots. De titel van het onderzoek is “Waar staan de bomen in dit eBookbos?”. De uitkomst is dat door alle pilots er een volkomen versplintering is opgetreden in het aanbod. De tarieven en voorwaarden rond eBooks blijken namelijk in elke gemeente verschillend te zijn. Frank Huysmans heeft onderzocht dat 92% van de inwoners van een plaats niet weet aan welke eBookpilot zijn of haar bibliotheek deelneemt.

De website Boekenliefde – eerder in opspraak door de derving van boete-inkomsten - heeft inmiddels aangekondigd een speciale zoekmachine te maken die uitzoekt waar u welk eBook het goedkoopst kunt lenen. Een beetje rondspeuren door de consument kan euro’s per geleend eBook schelen.

De inkoopcommissie constateert dat de markt eBooks bijzonder turbulent is geworden en stelt voor om de inkoopcommissie uit te breiden met extra leden. Dit om de werkdruk voor de commissieleden binnen de perken te houden. Door het grote aantal nieuw aanbieders is echter ook extra tijd nodig rond de inkoop.

Het Sectorinstituut zal eind van het jaar – mede op basis van het onderzoek van Frank Huysmans – een beleidsnotitie opstellen. Over deze notitie – die overigens geheim zal blijven – krijgt het sectorinstituut een conflict met het ministerie. De dan onlangs aangetreden directeur zal beslissen om op te stappen.

U begrijpt beste mensen, Oppendam kon niet achter blijven. Dus sinds kort prijkt op onze website een prachtige nieuwe button: eBookpilot Bibliotheek Oppendam. De dienst is geheel gratis en biedt toegang tot de grootste collectie eBooks ter wereld. Het is in het diepste geheim ontwikkeld samen met Google. Wie op onze button drukt, komt rechtstreeks uit bij GoogleBooks. Is het niet een wonder? Dat dacht ik. Kom maar op met die innovatieprijs.

Met vriendelijke groet,
Robert van Swelmen
Directeur Bibliotheek Oppendam

Foto: ATIS547

zaterdag 26 maart 2011

De Nederlandsche CocaïneFabriek

U kent mij inmiddels als liefhebber van bizarre geschiedenissen. Twee weken geleden werd ik door de Tweetservice van de Koninklijke Bibliotheek geattendeerd op het volgende:

"12 maart 1900: Oprichting van de Nederlandsche Cocaïne Fabriek."

Daar zat vervolgens een interessante link bij. En ik hoor u al denken: een Nederlandse Cocaïne Fabriek? Inderdaad. Sterker nog, de fabriek werd medegefinancierd door de staat en het koningshuis. Het artikeltje van de KB verwijst naar een boek van Conny Braam: "De Handelsreiziger van de Nederlansche CocaïneFabriek". Een indrukwekkend boek maar vooral een bijzondere en bizarre geschiedenis.

De Cocaïnefabriek werd opgericht door de Koloniale Bank en een aantal planters in Indië. Er werd cocaïne gemaakt van cocaplanten uit Nederlands-Indië. De fabricage begon bescheiden maar de winstmarges waren - ook toen al - enorm. Cocaïne werd gezien als een geneesmiddel voor fysieke en mentale pijnen. Om een voorbeeld te geven: Sigmund Freud schreef het met regelmaat voor.

De handel in cocaïne nam een grote vlucht door de Eerste Wereldoorlog. Door de neutrale houding van Nederland, kon de fabriek leveren aan zowel de Duitse als de geallieerde troepen. Cocaïne neemt alle angsten weg en maakt van bange soldaten ware vechtmachines. Dat konden ze in die loopgraven wel gebruiken.

Vrede en verslaafd
Probleem is alleen dat cocaïne bijzonder verslavend werkt. Dat was ook in de tijd van WO I al wel bekend. Maar ja, het doel heiligde de middelen. En door die wereldoorlog is de grootschalige cocaïneverslaving ontstaan. Tienduizenden soldaten waren verslaafd toen ze de oorlog uit kwamen. Het vredesverdrag van Versailles voorzag dan ook tevens in een eind aan de handel in cocaïne. Overigens had Nederland een dubieuze rol in de ratificatie van dit verdrag omdat het de economische belangen geschaad zag door het stilleggen van de cocaïneproductie.

De legale vorm van cocaïneproductie verdween daarmee. Er liepen echter nog vele verslaafden rond. Het kon dan ook niet anders dan dat de illegale handel opkwam. In het boek wordt Berlijn opgevoerd als een plaats waar na de Eerste Wereldoorlog cocaïne als hippe drug gebruikt werd. Met alle verslaving, verval en criminaliteit van dien. Het boek legt aan het eind zelfs een verband tussen de opkomst van Hittler en de cocaïneverslaving. Wie de bronnen er op naslaat komt er achter dat daar ook wel een kern van waarheid in zit.

Van cocaïne naar heroïne en amfetamine
Het verbod op cocaïne was echter geen reden voor de fabriek om te stoppen met de productie. Men stapte gewoon over op morfine, heroïne en amfetamine. Dat laatste is ook wel bekend als speed en is in de Tweede Wereldoorlog om dezelfde redenen gebruikt als cocaïne in de Eerste Wereldoorlog.

Het bedrijf houdt in de jaren zestig op zelfstandig te bestaan en wordt verkocht aan Akzo.

Voor de liefhebbers hieronder nog een stukje Pauw & Witteman waarin de schrijfster zich een ware spraakwaterval toont van geschiedenisfeitjes. En voor wie verder wil lezen een goed lemma op Wikipedia, een mooie fotoset op Flickr of lees gewoon dit boek. Waar een klein land maar weer groot in kan zijn en hoe dubbel de geschiedenis soms is.

donderdag 24 maart 2011

Berceuse nr. 2

e-l


Berceuse nr. 2

Slaap als een reus
slaap als een roos
slaap als een reus van een roos
reuzeke
rozeke
zoetekoeksdozeke
doe de deur dicht van de doos
Ik slaap

Paul van Ostaijen

woensdag 23 maart 2011

Klassiek raggen


Nog een klein weekje slapen. En dan komt de CD uit van Klassiek Raggen. Klassiek wat, hoor ik u denken? Nou, Klassiek Raggen.

Klassiek Raggen is een samenwerking tussen Bob Fosko en Kollektief Roest & Wrakhout. Opnieuw een productie van Productiehuis Oost-Nederland. U weet wel, die organisatie die eerder Kyteman en NoBlues ontdekte. En dat betekent dus per defnitie dat er een cross-over gemaakt moet worden.

Bob Fosko is toch vooral bekend van de wat punkband "Raggende mannen" en later van de VPRO-tv-serie "de zingende dokters". Fosko heeft een kenmerkende zangstem zullen we maar zeggen. Klik om er aan te wennen maar op het bovenste filmpje. Dat is echt nog wel te pruimen voor iedereen.

Fosko laat zich ondersteunen door een flink aantal klassieke artiesten. Deze artiesten noemen zich het Kollektief Roest & Wrakhout. In de werkelijkheid is dit gezelschap een uitgedund Ricciotti Ensemble. Dit ensemble is een straatsymfonieorkest voor mensen die normaal niet met klassieke muziek in aanraking komen. Of om met de termen van klassiek raggen te spreken: die het Concertgebouw mijden. Goede kans dat dat met fans van Fosko wel het geval is.

Dus ja, wie zo'n ensemble nog eens laat zweten op de hit van de Raggende mannen "poep in je hoofd" krijgt dan ook het onderstaande. Niet geschikt voor jonge luisteraars.



Voor echte liefhebbers is er ook nog een website.

maandag 21 maart 2011

Wat u moet vinden van het bibliotheekwerk

enerzijds anderzijds

Er zijn mensen die vinden dat de bibliotheek geen toekomst heeft.
Er zijn mensen die vinden dat alle bibliotheken maar slome instellingen zijn.
En bibliotheekdirecteuren helemaal.
Er zijn mensen die vinden dat bibliotheek.nl veel belooft maar nog niks heeft geleverd.
En er zijn mensen die vinden dat de NBD geen innovatief bedrijf is.
Er zijn mensen die vinden dat mensen die bij PSO’s werken maar in ivoren torens zitten. En mensen die bij PSO's werken en een blog hebben vooral!
En er zijn mensen die vinden dat de VOB een vergaderclub is.
Er zijn mensen die vinden dat het SIOB morgen opgeheven mag worden.
Er zijn mensen die vinden dat er altijd boeken zullen blijven.
En er zijn mensen die vinden dat we in de digitale wereld niks meer te zoeken hebben.
Er zijn mensen die vinden dat we nooit een stevige partner voor het onderwijs kunnen worden.
En er zijn mensen die vinden dat bibliotheken geen veredelde grand cafés mogen worden.
Er zijn mensen die vinden dat bibliotheken met een commerciële aanpak hun idealen vekwanselen.
En tot slot er zijn mensen die vinden dat je in de bibliotheeksector vooral niet moet gaan samenwerken.

Tja.

Er zijn ook mensen die vinden dat de bibliotheek altijd toekomst heeft.
En er zijn mensen die vinden dat bibliotheken hard bezig zijn met een transformatieproces.
En dat bibliotheekdirecteuren daarin voorop zouden lopen.
Er zijn mensen die vinden dat bibliotheek.nl een ijzersterke visie heeft.
Er zijn mensen die vinden dat de NBD de bibliotheken veel heeft gebracht en ook nog veel kan brengen.
En er zijn mensen die vinden dat PSO’s onmisbare schakels zijn in de bibliotheekketen.
Er zijn mensen die vinden dat de VOB een ijzersterke belangenclub is.
En er zijn mensen die vinden dat als we het SIOB niet hadden, het morgen alsnog uitgevonden moest worden.
Er zijn mensen die vinden dat we binnen vijf jaar alleen nog maar e-books hebben.
En er zijn mensen die vinden dat we onze vestigingen wel kunnen sluiten en alles wel van internet kunnen halen.
Er zijn mensen die vinden dat bibliotheken een onmisbare schakel kunnen zijn in het onderwijsproces.
En er zijn mensen die vinden dat alle bibliotheken in een grand-café zouden moeten zitten.
Er zijn mensen die vinden dat bibliotheken alleen maar beter kunnen worden door een commerciële aanpak.
En tot slot zijn er mensen die vinden dat je in de bibliotheeksector alleen kunt overleven door samen te werken.

Tja.

Van mij mag u alles vinden. Maar volgens mij is het probleem dat het niet gaat om wat je vindt maar om wat je doet.

zaterdag 19 maart 2011

57 kinderen, 57 moeilijke woorden en 6 fouten

Gisteren was ik aanwezig bij het JuniorDictee in de Bibliotheek Deventer. Mijn middelste dochter Marieke - u welbekend van het achteruit praten - had zich middels het schooldictee geplaatst. De drie besten van de klas mochten in de centrale bibliotheek meedoen. Een echte Deventer finale dus.

Een flink aantal basisscholen hebben dat dictee meegedaan en dus zaten er 57 nerveuze kinderen in de schoolbankjes. Een kleine honderd familieleden keek vanaf de gallerij toe. Oud-burgemeester James van Lidth de Jeude las tien zinnen voor met grammaticale valkuilen.

Na het dictee deed directeur Jos Debeij met James van Lidth de Jeude goochelspelletjes met de kinderen. Jos Debeij toverde alles weg, terwijl de oud-burgemeester, keer op keer, uit propjes papier weer vijftig euro wist te toveren. Beide trucs lijken me bijzonder relevant voor kinderen.

Op de tribune een aantal bekenden waaronder collega Jan Hoogenberg - directeur van de Bibliotheek Noordwest Veluwe - die zijn zoon Joep aanmoedigde.

Alles bij elkaar een bijzonder leuk evenement om mee te maken. Zowel voor kinderen als voor ouders. 57 kinderen, ruim 100 familieleden. Samen meer dan 150 mensen die het komende weekend her en der nog gaan zeggen dat ze meededen aan het dictee in de bibliotheek.

En dan denk ik aan die ruim 1.000 vestigingen die de bibliotheken in Nederland hebben. Met evenzoveel enthousiaste collega's. Waar overal dit soort activiteiten georganiseerd worden: klassenbezoeken, leesprogramma's, theatervoorstellingen, voorleesmiddagen, muziekuitvoeringen, filmvoorstellingen en krakercompetities. Hoeveel kinderen en ouders zijn deze week niet op deze manier in aanraking gekomen met cultuur?

En voor wie nog benieuwd is naar de uitslag van Joep en Marieke: die eindigden ex aequo op de vijfde plaats. Maar voor Jan en mij staan ze allebei op de eerste plaats. Zo, en nu hopen dat ik mij zonder taalfouten door dit stuk heb heengewerkt....

donderdag 17 maart 2011

Deventer én Enschede genomineerd als Digitale Bibliotheek van het jaar

MM-kannu(naama)

Twee digitale bibliotheken uit Overijssel zijn genomineerd voor de "Award Digitale Bibliotheek van het jaar. De prijs is een initiatief van het tijdschrift Digitale Bibliotheek.

"De digitale bibliotheek van het jaar:
• Is klantgericht, gebruiksvriendelijk, snel, laagdrempelig en aantrekkelijk.
• Is overal en altijd toegankelijk, 24x7 bereikbaar.
• Voegt waarde toe voor de doelgroep met effectieve PR- en communicatiemiddelen op gebied van voorlichting en contentaanbod
• Innovatief"


Vorig jaar won de bibliotheek van het Vredespaleis

De genomineerden zijn:
"Centrale Medische Bibliotheek (CMB) van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG)/RUG
De Centrale Medische Bibliotheek van de Rijksuniversiteit Groningen is een lichtend voorbeeld vanwege de hybride aanpak, het experiment en het gebruik van zowel traditionele als sociale media.

OB Deventer
Bibliotheek Deventer zet zich in voor de digitale vernieuwing van het bibliotheekwerk door initiatieven als het ontwikkelen van de WhiteLabel Website en het opstarten van een innovatielab. Er is bijvoorbeeld een educatieve ‘urban game’ ontwikkeld op basis van mobiele augmented reality (AR).

OB Enschede
OB Enschede is een van de eerste openbare bibliotheken die de nieuwe mogelijkheden van sociale media uitprobeert en daarbij het experiment niet schuwt. De bibliotheek is bijzonder actief op sociale media en werd van de ruim 7000 tweets op #followalibrary dag het meest genoemd wereldwijd. De website toont bovendien verwijzing naar de sociale websites en de inbouw van eenvoudige widgets."


Stem op Overijssel!
De award kent twee prijzen: één publieksprijs en één prijs die door een vakjury wordt toegekend. Kortom: u mag natuurlijk meehelpen en natuurlijk vraag ik u te stemmen voor een Overijsselse kandidaat!

Stemmen kan hier!

maandag 14 maart 2011

26 redenen om nog een jaartje te wachten met vernieuwen

seat number 26

Ik stel voor dat we allemaal een jaar lang stoppen met innoveren! Huh? Ja, u leest het goed.

Laten we nog maar een jaartje wachten
Het moet mij van het hart maar het gaat echt veel te hard met al die innovatieplannen in bibliotheekland. Innoveren en vernieuwen is van levensbelang. Natuurlijk. Maar waarom moet het toch allemaal zo snel? Het is allemaal zo jachtig en hijgerig. Het moet echt wat minder hoor! U moet al die innovatieve types niet geloven! Het gaat echt niet zo hard als ze allemaal roepen.

Vandaag zat ik om tafel met allemaal nuchtere managers van verschillende van PSO’s. Samen keken ze naar hun toekomststrategie. Daar heb ik gepleit voor één jaar complete stilstand in bibliotheekland. Zo, dat hoge woord is eruit. En na enig nadenken wisten deze MT’s samen met mij 26 goede redenen te noemen. En omdat wij het bibliotheekwerk natuurlijk graag verder helpen, geven wij u die redenen natuurlijk graag.

26 redenen om pas volgend jaar te vernieuwen
1. Dan zijn we allemaal klaar met de invoering van BicatWise. Dan pas hebben onze ICT-jongens pas weer tijd om iets nieuw op te pakken hoor.
2. Eerst moeten we nog intern alle puntjes op de i zetten.
3. Dan weten we wat de bezuinigingen zijn en waar we aan toe zijn. We hebben nu te veel onzekerheid dus we kunnen echt niet beslissen.
4. Dan heeft het SIOB voldoende tijd gehad om hun positie te bepalen en in te nemen. En bovendien hebben ze tegen die tijd ook wel weer een directeur.
5. Dan is er een nieuwe Agenda voor de Toekomst. Daar moeten we echt op aansluiten dus we kunnen onze strategie pas maken als die nieuwe agenda er is.
6. Over een jaar breekt het e-book pas echt door, dan kunnen we daar beter op inspringen.
7. Dan is Piet met de VUT en die houdt nu alles tegen. We moeten dus echt even wachten met vernieuwen tot Piet weg is. Dan wordt het echt veel makkelijker.
8. Dan is de Stichting PSO’s een jaar verder en kunnen we daar ook beter zaken mee doen. Tegen die tijd zijn de PSO’s er samen waarschijnlijk ook wel uit hoe ze willen samenwerken met Bibliotheek.nl.
9. Over een jaar zijn de rechten voor e-books vast beter geregeld. Dat blokkeert op dit moment echt alles dus we kunnen echt even niet verder hoor.
10. Dan heeft Bibliotheek.nl weer een goede nieuwe directeur en dan is die directeur ook wel ingewerkt.
11. Dan is Piet met de VUT en dat levert formatie op. We moeten dus echt even wachten tot Piet weg is.
12. We zijn nu net te vroeg. We zitten precies op een keerpunt in de tijd. Het kan echt nog twe kanten op. Dus als we nu kiezen, kiezen we misschien wel fout. Over een jaar is dat vast veel duidelijker.
13. Over een jaar hebben onze bibliotheeknetwerken in Gelderland en Overijssel weer een nieuw meerjarenplan. Daar moeten we echt op aansluiten dus wij kunnen ons plan echt pas maken als zij klaar zijn.
14. Over een jaar weten we pas of dit kabinet er dan nog zit.
15. We kunnen echt beter nog een jaartje wachten met vernieuwen. We hebben nu toch al werk zat? We krijgen het jaarplan nu al niet af. Als we een jaartje wachten, zijn we allemaal weer helemaal bij.
16. Voor onze vernieuwing hebben we echt externe ondersteuning nodig. Ons budget voor externe inhuur is voor dit jaar al op. We kunnen onze vernieuwingsplannen echt niet dit jaar doorvoeren.
17. Omdat volgend jaar de I-pad-3 uit komt en alles gaat ontworpen worden voor de I-pad-3. Nu starten is dus echt zonde van de tijd.
18. Over een jaartje zijn we allemaal een jaartje ouder en wijzer. Dan bekijken we alles echt anders en kijken we voorbij de hypes.
19. Omdat we volgend jaar een nieuw personeelssysteem hebben ingevoerd. Als we dat hebben kunnen we pas echt strategisch personeelsbeleid voeren.
20. Een complexe bestuurdersfunctie vraag twee jaar inwerktijd. Onze bestuurder zit er nog maar een jaar. Dus een extra jaartje inwerktijd is wijs. Dat levert echt betere vernieuwingsplannen op.
21. Omdat de NBD volgend jaar echt klaar is met plankklaar leveren. En dan kunnen we onze processen daar beter op afstemmen.
22. Pas volgend jaar weten we of er een bibliotheekwet komt. Wetgeving staat natuurlijk boven alles. Dan kunnen we daar beter op wachten.
23. We hebben natuurlijk goed naar de toekomst gekeken maar die toekomst blijkt veel complexer dan we dachten. Het lijkt ons dan ook heel verstandig dat we nog wat extra tijd nemen voor de toekomstanalyse.
24. Voor onze nieuwe strategie gaan we sturen op andere prestatie-indicatoren. Maar die indicatoren kan ons managementinformatiesysteem nog niet leveren. Dus dat systeem moet echt eerst aangepast zijn voordat we verder kunnen vernieuwen.
25. De commissies van de VOB hebben echt nog een jaartje tijd nodig hebben om goed bezig te zijn. Laten we die commissies die tijd geven. Daar zijn we echt allemaal bij gebaat. We moeten dus echt even wachten.
26. Onze vernieuwingsplannen laten we altijd uitwerken door afstudeerders van de Radboud Universiteit. De universiteit heeft ons gemeld dat er pas volgend jaar in januari 2012 weer een afstudeerder beschikbaar is.

En nu aan de slag!
Kortom alle reden om nog even te wachten met vernieuwen en echt allemaal een jaartje niet innoverend bezig te zijn. Verder zijn we van mening dat al die plannen natuurlijk alleen maar tijd en geld kosten. We wisten allang wat we moesten doen. Niet denken maar doen. Aan de slag!

Volgend jaar weer 26 nieuwe redenen
Verder hebben we afgesproken dat we volgend jaar een nieuw lijstje met 26 redenen zullen opstellen om nog even te wachten met allerlei vernieuwingsplannen. Want geloof me, volgend jaar zijn 26 nieuwe redenen.

Met dank aan en de inbreng van MT-leden van Biblioservice Gelderland, de Overijsselse Bibliotheek Dienst, Blauwe Brug en de Rijnbrinkgroep. U ziet de knipoog en u weet dat omdraaiïng een stijlfiguur is.

Foto: Leo Reynolds

zaterdag 12 maart 2011

Het leven is er niet om zomaar aan voorbij te leven..

Als je de zaal in loopt denk je: "wat is dit?". Tafels en stoelen waar je onder door kunt lopen, borden die meters hoog opgestapeld zijn. Tot 15 mei exposeert de Amerikaanse kunstenaar Robert Therrien nog in Museum De Pont in Tilburg.

Ik kwam ermee in aanraking toen bijna een maand geleden mijn Valentijn mij ontvoerde naar Tilburg. Museum De Pont is trouwens een prachtig museum geworden in een oude textielfabriek. Een absolute aanrader. In het najaar zal trouwens de Indiase kunstenaar Anish Kapoor een tijdelijke tentoonstelling inrichten. Ook dat gaat zeker de moeite waard worden.

Maar voor nu mag u dus even genieten van deze Amerikaan. Therrien laat mensen met zijn kunst nadenken over hun betrekking tot alledaagse dingen. Dingen waar we makkelijk aan voorbij leven.Dat je daarom soms vanuit een ander perspectief moet kijken en moet blijven nadenken. En daarmee maakt hij een prachtig statement. Dat het leven er niet is om zomaar aan voorbij te leven.

donderdag 10 maart 2011

Hoe u elke dag wordt verleid....


Wij worden overstelpt met signalen. Alles vraagt om aandacht. Alle kanalen staan open. Elke dag worden we verleid.

Hoe kan het dat sommige boodschappen er dan toch bovenuit komen? Dit terwijl andere boodschappen volledig ondersneeuwen. Hoe kan het dat op het ene moment onze nieuwsgierigheid gewekt wordt en op het andere moment we volstrekt onverschillig blijven? Roland van der Vorst schreef er een mooi boek over: "Nieuwsgierigheid, hoe wij elke dag worden verleid".

Triggers
Nieuwsgierigheid heeft te maken met "triggers". Fotografen, nieuwsmakers en mode-ontwerpers en politici weten et alles van. Nieuwsgierigheid heeft te maken met het verstoren van het bestaande patroon. Afwijken van de norm. Maar die afwijken mag in veel gevallen weer niet zodanig zijn dat de norm niet meer herkend wordt. Nieuwe mode moet herkend worden als mode, anders kan het geen mode worden. Een fotograaf moet ervoor zorgen dat zijn hoofdbeeld herkenbaar blijft als hij wil dat het accent ontdekt wordt. En voor politici geldt dat mensen het gevoel moeten blijven houden dat het geloofwaardig is. Een politicus die een belasting belooft van 0% wordt niet meer geloofd en vervreemd zichzelf van de samenleving.

Vier basisprincipes
Om nieuwsgierigheid te blijven prikkelen moet je herkenbaar blijven, wel afwijken en het normale verstoren, terwijl je ook weer niet moet vervreemden.

Daar gebruikt Van der Vorst vervolgens van vier basisvormen voor. Vier methoden van het opwekken van nieuwsgierigheid: 1) het opwekken van een genoeglijk gemis, 2) achterhouden, 3) verstoren en 4) openhouden. De uitleg van al deze methoden zijn bijzonder logisch en herkenbaar. Tegelijkertijd wordt duidelijk tijdens het lezen dat er ook veel instellingen deze principes niet durven toe te passen. Die durven namelijk niet af te wijken van de norm.

Bekijk maar eens deze poster van de verkiezingen in Overijssel. De provincie roept op om niet te stemmen. Deze campagne is op het randje. Hij wijkt af van de norm en trok daarmee de aandacht. Er was één gemeente in Overijssel die de posters namelijk gelijk verwijderde. Die vervreemde dus van de boodschap. Dat moet je dus durven, je boodschap zo brengen. Andere provincies hadden een brave campagne over "ga vooral stemmen". Een boodschap die vervolgens gewoon ondersneeuwt omdat deze niet afwijkt van de norm.

Wie meer wil weten van Roland van der Vorst moet vooral even kijken naar de interviews bij VPRO Boeken. Ga ik ondertussen verder met het volgend boek van Van der Vorst: Over hoop. Ook zo'n mooi thema.

Het filmpje wat bovenaan staat is hoe de boekpresentatie voor dit boek georganiseerd was. Geheel in stijl. Hoe wek ik nieuwsgierigheid op? Nou, zo dus. En let maar op: u wordt elke dag verleid.

woensdag 9 maart 2011

Brainstormen in je eentje...

In je eentje brainstormen. Dat lijkt een onmogelijkheid. Ideeën verzinnen is juist leuk met veel mensen bij elkaar. Meeliften op elkaars gedachten en elkaar verrijken.

Toch zijn er op internet veel leuke tools om te brainstormen die je vaak ook in je je eentje kunt gebruiken. Mijn Vlaamse collega Marc Heleven heeft voor iedereen die wel eens wil brainstormen in zijn eentje 37 manieren op een rijtje gezet. Van woordassociaties, automatische moodboards tot ideeënmachines. Neem er eens rustig de tijd voor om ze te bekijken. Er zitten echt pareltjes tussen. Ik attendeer jullie daar dus graag op.

Succes ermee.

maandag 7 maart 2011

Lef en Liefde: samenwerken met Inspirezzo


"Wist jij dat er alleen bij de beroepsgroep Bakkers meer singles te vinden zijn dan onder beroepsgroep bibliothecarissen? En wat zegt dat over ons?" Mijn aandacht was gewekt. En zo begon Ferd van den Eerenbeemt van Inspirezzo zijn verhaal over de toekomst van de bibliotheek. Na deze kwinkslag - onderbouwd met onderzoek trouwens - volgde een gedegen verhaal over hoe de maatschappij zich ontwikkelt en hoe bibliotheken daarop in kunnen spelen.

Lef en Liefde
Inspirezzo is een bijzonder bedrijf. Vooral begonnen in de onderwijsmarkt, heeft het zich ontwikkeld tot een creatief bedrijf voor organisatieontwikkeling.

Een bedrijf dat zich denk ik het beste laat kenmerken door Lef en Liefde. Lef, omdat het lastige stappen niet schuwt en trajecten begeleid waarin juist nieuwe wegen moeten worden bewandeld. Je moet patronen doorbreken, heilige huisjes afbreken en nieuwe manieren moeten een gewoonte worden. Daar moet je stevig voor in je schoenen staan en een flink portie creativiteit activeren.

Tegelijkertijd is het een bedrijf met Liefde. Omdat het uitgaat van de gedachte dat elke professional vanuit zijn eigen passie kan worden aangesproken. Dat er altijd ergens een vuurtje smeult dat in elk mens kan worden opgestookt.

Door een paar personen was ik op Ferd gewezen. Je moet eens met hem gaan praten. Jullie lijken wel wat op elkaar en jullie kunnen vast iets voor elkaar betekenen. En zo geschiedde. En dus legde ik mijn traject rondom bezuinigen op tafel en legde Inspirezzo zijn trajecten op tafel. En inderdaad. Onze manier van werken sluit niet alleen op elkaar aan maar past ook goed bij elkaar.

Versterkende programma's rond bezuinigen
Ik bied samen met Marc Heleven van NewShoesToday een eerste denkkader rond bezuinigingen. Inspirezzo heeft een interessant vervolgtraject waarin in vier bijeenkomsten een meerjarig (bezuinigings)plan wordt ontwikkeld. Binnnekort zal in BibliotheekBlad over het traject van Inspirezzo een goed artikel verschijnen.

We hebben afgesproken om maar eens wat meer met elkaar te gaan uitwisselen. Elkaar misschien verder te helpen en eens te kijken wat er nog meer zou kunnen zijn.

Ondernemen en kennis mobiliseren
Ondernemen is soms je intuïtie volgen. Steeds vaker zoek ik samenwerking met allerlei mensen buiten de branche. We moeten gewoon meer kennis in onze branche mobiliseren. Het afgelopen jaar startte ik samen met Marc Heleven van NewShoesToday de training "37 manieren om te bezuinigen". We hadden nog niet eerder samengewerkt, maar soms weet je dat je goed zit. De richting wordt wel duidelijk als je eenmaal die weg op geslagen bent.

Dat denk ik hier ook bij. Ik vind Inspirezzo een leuk bureau met een mooie visie en goede professionals. Wij slaan die weg maar eens op. En wie weet is dit weer een begin van een nieuwe "making of...". Wordt vast vervolgd.

De bezuiningsstorm gaat de komende maanden zijn volle omvang bereiken. Gemeenten moeten voor 1 juli hun bezuinigingen voor 2012 en verder door de gemeenteraad krijgen. Het wordt alle hens aan dek. Alle hens, niet alleen om bezuinigingen te pareren en in te vullen maar tegelijkertijd in die bezuinigingen ook ons verhaal voor de toekomst te laten horen. Een verhaal voor de toekomst om iedreen te overtuigen dat bibliotheken ook in de toekomst van grote waarde zullen blijven. Ook dat wordt vast vervolgd. Ik wens u veel lef en liefde.

zaterdag 5 maart 2011

Vervoer


Vervoer

Bestemming is waarvoor je leeft
en aankomst is waarvoor je kiest


de deur uit voor het niemandsland
van onderweg, van hot naar her

de halte blijkt een voorportaal
de bus ontpopt zich als jouw thuis

de stoel biedt zich als reisplek aan
je dagdroom sluit als een fauteuil

de horizon kruipt in je oog
vóór jou ligt weer een nieuwe einder

straten strekken hun armen uit
ramen raken vertrouwd met jou

je stapte in als vreemdeling, maar
blikken kruisen en ogen spreken

stap rustig uit, maak je niet druk
jouw plek blijft steeds gereserveerd

Koos Geerds
Provinciedichter Overijssel 2009-2010


Koos Geerds was de eerste provinciedichter van Nederland en heeft zijn termijn afgerond. De Overijsselse bibliotheken hebben de bundel gedichten nu uitgebracht. De dichtbundel van Koos Geerds kunt u gratis dowloaden.

vrijdag 4 maart 2011

OCLC-rapport: Google heeft 11% van de complete boekproductie gedigitaliseerd

Wekelijks ploeg ik mij door een aantal rapporten. Soms zit daar echt een rapport tussen dat even het vermelden waard is. Dat is het geval bij het OCLC-rapport: Perceptions of libraries. Edwin Mijnsbergen meldde in januari al dat het complete rapport er aan zat te komen. Dat is er inmiddels.

In dit rapport wordt een trendanalyse gemaakt over de periode 2005-2010. De periode waarin Google groter en groter werd. De periode waarin de bankenrecessie akelig hard toesloeg, zeker in de Verenigde Staten. En waarbij het de vraag is: wat heeft dit alles betekent voor onze gebruikers.

OCLC laat zien hoe snel de wereld veranderd. Een voorbeeld: Google had eind 2010 ruim 10% van de complete boekproductie ooit gedigitaliseerd. Wie dat zo doortrekt met een leercurve weet dat Google voor 2020 klaar is met de complete digitaliseringsslag van alles wat ooit gedrukt is.

Het bezit van de smartphone steeg van 2% naar 23% van de bevolking. Wie dat doortrekt weet dat we in 2015 hier een percentage scoren van 80%.

Onderzocht is ook wat de recessie had gedaan met mensen. Mensen die ook gewoon bij ons in de bibliotheken komen. Mensen die direct getroffen werden door de recessie gingen bijvoorbeel meer gebruik maken van sociale netwerksites en gingen meer gebruik maken van de bibliotheek. De bibliotheek is geen bezuinigspost maar juist een besparingspost en een plek om jezelf te ontwikkelen waardoor je meer kansen hebt op de arbeidsmarkt.

76% van mensen die getroffen zijn door de crisis gaf aan minder DVD's en boeken te kopen. 75% van deze groep - en lid van de bibliotheek - gaf aan meer boeken en DVD's te gaan lenen in plaats van te kopen.

En zo kunnen we nog wel even door gaan met dit soort cijfers. Het regent ervan in het OCLC-rapport. Aardig leesvoer voor iedereen die met de toekomst bezig moet.

Hier is het rapport te downloaden.

donderdag 3 maart 2011

Non-profit

haus deutsche stiftungen

"Sie betreten den non-profit sector" Deze tekst kwam ik tegen op het Haus Deutsche Stifungen in Berlijn.

Bibliotheken behoren tot de non-profit sector. Een raar woord eigenlijk: non-profit.

Non-profit: Wij zijn er niet voor de winst. Maar waar zijn wij wél voor?

Wij zijn er vóór kleine en vóór grote mensen, vóór arme en vóór rijke mensen, vóór mensen die geboren zijn in Twello en vóór mensen die geboren zijn in Kabul.

Wij zijn vóór ontwikkeling. Vóór kansen voor kinderen. Vóór het plezier van verbeelding. Vóór letters, vóór muziek, vóór beelden.

Om te ontdekken wat je mening is. Om te weten hoe de wereld in elkaar zit. Of om die wereld juist even achter je te laten. Om je smaak te verfijnen, je eigen klank en kleur.

Om te ontdekken wie je bent.

Welkom in de non-profit-sector. Onbetaalbaar!

dinsdag 1 maart 2011

Bepaal zelf wie de opvolger wordt van Peter van Eijk


De opvolging van Peter van Eijk. Jawel, de vacature staat uit. U kunt solliciteren. Maar wie moet hem opvolgen? Een man met wie ik heel veel heb samengewerkt en waar ik ook nog veel van heb geleerd. Edwin Mijnsbergen stond al terecht stil bij de vele kwaliteiten van hem. Dat onderschrijf ik hierbij nog eens graag.

Het bibliotheekwerk mag zich daarom best druk maken om zijn opvolging. Ik denk dat er veel van af hangt: Hoe gaat het verder met alle ontwikkelingen? Lukt het om een goede exploitatie te krijgen? Lukt het om al die kikkers van het bibliotheekland in de kruiwagen te houden? Kortom: wij zoeken niet zo maar iemand, wij zoeken een superman of supervrouw. Want echt veel inwerktijd zal de nieuwe directeur niet krijgen. Er liggen veel dossiers die om snelle actie vragen.

Alle reden dus om met elkaar Bibliotheek.nl eens te flink te helpen met die werving. Ik heb mijn oor te luister gelegd, vele namen gehoord. Die namen weer doorgefluisterd aan mensen die het weten kunnen. Zo onstond een rijtje puike namen. Ik denk dat het al een eer is dat deze mensen genoemd zijn voor deze functie. Het zegt iets over de kwaliteiten die deze mensen wordt toegedicht.

Maar het oordeel is natuurlijk aan u: u kunt weer stemmen. Hier het lijstje. En als u denkt, het wordt toch iemand anders, dan mag u altijd reageren.

1. Marco de Niet (Stichting DEN)
Marco Wie? hoor ik u denken: Marco de Niet. Marco de Niet is momenteel directeur van de Stichting Digtaal Erfgoed Nederland (DEN). DEN is het ICT-kenniscentrum van de erfgoedsector. Zeg maar het Bibliotheek.nl van de archieven. Een instantie die nauwe banden heeft met de Koninklijke Bibliotheek en daarmee goed zou passen in de initiatieven om de Koninklijke Bibliotheek ook heel nadrukkelijk neer te zetten als bibliotheek van alle bibliotheken. Ik ken Marco de Niet niet. Wel kan ik uit zijn profiel halen dat het een stevige netwerker is en zijn mannetje her en der staat. Ik heb veel respect voor DEN dus zou moeten kunnen. Ik kan niet beoordelen hoe bestuurlijk hij is. En dat is wel nodig in deze functie.

2. Hans Jansen (Koninklijke Bibliotheek)
Iemand die ook goed in dat rijtje past van de lijn van de Koniklijke Bibliotheek is Hans Jansen. Hans Jansen is op dit moment plaatsvervangend directeur van de Koninklijke Bibliotheek. De rechterhand dus van Bas Savenije. Ik heb in het verleden met Hans Jansen onderzoek gedaan. Dat kan hij zich vast niet meer herinneren. Ik vond het toen een hele slimme man. Bestuurlijk gepokt en gemazeld. Wel altijd een KB-man geweest. Dus of hij interesse heeft voor een overstap.... Dan zou Bibliotheek.nl onderdeel moeten worden van de KB. Dan is Hans zeker de man.

3. Jan Braeckman (Bibnet)
Onze Vlaamse vrienden hebben een soortgelijk bureau als Bibliotheek.nl. Dit onder de naam Bibnet. Al enige jaren voert Jan Braeckman hier de scepter. En met succes. De Vlaamse ontwikkeilngen tonen grote gelijkenissen met de Nederlandse. Wat ligt meer voor de hand dan dat de directeur van Bibnet een openbare sollicitatie doet met de oproep om Bibnet en Bibliotheek.nl samen te voegen. Uiteraard met een kantoor in Nederland en in Vlaanderen.

4. Mireille Pondman (Bisc)
Ja heren, het wordt tijd voor een vrouw in deze functie. En een vrouw die ik deze functie van harte zou gunnen is Mireille Pondman, thans directeur van de Utrechtse PSO Bisc. Ik heb een klein beetje met Mireille samengewerkt en was onder de indruk van haar bestuurlijke stevigheid in combinatie met de vaardigheid om inhoudelijk te sturen. Ze is bekend met alle PSO-directeuren en dat kon wel eens een voordeel zijn als Bibliotheek.nl veel meer wil samenwerken met alle PSO's.

5. Fred Geelen(SCHUNCK)
Fred Geelen is de flamboyante directeur van SCHUNCK. Hij stond met zijn organisatie altijd vooraan als het ging om digitale ontwikkelingen. Kortom, een man met de blik vooruit. Voortkomend uit de politiewereld, doorgegroeid in de gemeentewereld en uitgebouwd in bibliotheekwerk. Tijd voor weer een volgende stap?

Tot nog toe waren mijn pooltjes altijd juist. Er ligt dus een zware last op u. Dus ook ditmaal mag u stemmen op de juiste kandidaat. Tegelijkertijd ga ik opnieuw mijn oor te luisteren leggen. Ik heb namelijk nóg wel een paar namen gehoord. Maar die moet ik nog een paar keer horen om ze serieuzer te nemen. Dus misschien meld ik me nog wel met aanvullingen.

Ik wens onszelf veel succes bij onze werving!